Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne
  • 1574 - zmarł Giorgio Vasari, włoski artysta i historiograf sztuki. Specjalizował się w malowaniu fresków o tematyce historycznej i alegorycznej, a w swoich dziełach portretowych i obrazach sztalugowych wyraźnie zdradzał inspiracje sztuką Michała Anioła Buonarrotiego. Największym dziełem Vasariego jest jednak monumentalna, kilkutomowa praca „Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów” (1550).
  • 1831 - zmarł wielki książę Konstanty, wódz armii Królestwa Kongresowego. Wielki książę Konstanty Pawłowicz (1779–1831), brat carów Aleksandra I i Mikołaja I, uczestniczył w wojnach z Francją, a następnie został wodzem armii polskiej i faktycznym wielkorządcą Królestwa. Znany był z braku szacunku dla konstytucji i oficerów wojska, a także ze szczególnej wrogości wobec ruchów niepodległościowych. W rezultacie musiał uchodzić z Warszawy po tym, jak w czasie słynnej nocy listopadowej w 1830 r. zorganizowano nieudany zamach na jego życie. Konstanty nie odzyskał już potem zaufania władz w Petersburgu, a niecały rok później, 27 czerwca 1831 r., zmarł w niejasnych okolicznościach.
  • 1905 - początek powstania na pancerniku Potiomkin. 27 czerwca 1905 r. doszło do masowego buntu załogi na pancerniku rosyjskiej floty czarnomorskiej Potiomkin. Bunt był spowodowany nieludzkim traktowaniem marynarzy przez oficerów. Wydarzenia te były traktowane jako pierwsza rewolucja na pokładzie carskiego okrętu wojennego. Po latach Sergiusz Eisenstein nakręcił o tych wydarzeniach słynny film fabularny „Pancernik Potiomkin” (1925), który na stałe wszedł do kanonu światowej kinematografii.
  • 1941 - urodził się Krzysztof Kieślowski, reżyser filmowy i telewizyjny. Po ukończeniu szkoły filmowej w Łodzi zajmował się realizacją filmów dokumentalnych („Robotnicy 71”, „Życiorys”, „Dworzec”). Od 1973 r. reżyserował również filmy fabularne, poruszające problematykę filozoficzną i etyczną w kontekście realiów społeczno-politycznych. Kieślowski współtworzył w ten sposób nurt kina „moralnego niepokoju”. Już wczesne jego filmy, takie jak „Blizna” (1976), „Amator” (1979) czy „Przypadek” (1980), zyskiwały bardzo pochlebne recenzje i zbierały nagrody na polskich i europejskich festiwalach filmowych. Od 1984 r. Kieślowski tworzył scenariusze wspólnie z Krzysztofem Piesiewiczem, m.in. do słynnego cyklu „Dekalog” (1988–89), zawierającego telewizyjne wersje „Krótkiego filmu o miłości” i „Krótkiego filmu o zabijaniu” (1988), nagradzanych na festiwalach w Cannes i w Wenecji. Równie znany stał się tryptyk filmowy Kieślowskiego „Trzy kolory” („Niebieski”, „Biały” i „Czerwony”) z lat 1993–1994. Okazał się on ostatnim dokonaniem filmowym tego twórcy, który zmarł na zawał serca w 1996 r.
  • 1952 - urodził się Bogusław Linda. Po ukończeniu PWST w Krakowie zadebiutował w 1975 r. na deskach teatralnych, a rok później na dużym ekranie. W 1981 r. wystąpił jednocześnie w kilku głośnych filmach, w większości zatrzymanych przez cenzurę, m.in. w „Człowieku z żelaza” Andrzeja Wajdy, „Kobiecie samotnej” Agnieszki Holland i „Przypadku” Krzysztofa Kieślowskiego. Później grał też u innych wybitnych reżyserów polskich, m.in. u Janusza Zaorskiego („Matka Królów”, 1982), Filipa Bajona („Magnat”, 1986) i ponownie u Wajdy („Danton”, 1982; „Pan Tadeusz”, 1999). Z czasem coraz częściej pokazywał się w filmach sensacyjnych, takich jak „Zabij mnie glino” (1987), „Kroll” (1991), „Psy” (1992) czy „Sara” (1997), przez co stał się gwiazdorem kina akcji, specjalistą od ról twardych mężczyzn. Nadal jednak występuje w filmach niekomercyjnych („Jańcio Wodnik", 1993; „Zabić Sekala”, 1998), zajmuje się także reżyserią („Seszele”, 1989; „Sezon na leszcza”, 2000).
  • 1978 - lot kosmiczny Mirosława Hermaszewskiego. 27 czerwca 1978 r. odbył się lot statku Sojuz 30 z polskim oficerem Mirosławem Hermaszewskim na pokładzie. Dowódcą lotu, trwającego do 5 lipca, był Rosjanin Piotr Klimuk. Wydarzenie to było długo komentowane i akcentowane w materiałach propagandowych obydwu państw.
 

Zobacz także

2024-03-04, godz. 00:13 3 marca 1934 roku urodził się Jacek Kuroń "Zamiast palić komitety zakładajcie własne." 90 lat temu, 3 marca 1934 roku urodził się Jacek Kuroń - polityk, historyk, publicysta, do końca lat 80… » więcej 2022-10-05, godz. 13:34 5 października 1523 - Zmarł Bogusław X, nazywany Wielkim, książę szczeciński, słupski i wołogojski, który zjednoczył całe Pomorze Zachodnie i założył stałą rezydencję… » więcej 2022-10-05, godz. 13:20 2 października 1538 - Urodził się Karol Boromeusz, święty, włoski kardynał, arcybiskup Mediolanu, reformator duszpasterstwa parafialnego, założyciel pierwszego seminarium… » więcej 2022-09-27, godz. 13:18 25 września 1493 - Krzysztof Kolumb podjął drugą wyprawę przez Ocean Atlantycki. Podczas rocznej podróży odkrył takie wyspy jak Dominika, Gwadelupa i Portoryko. Dotarł… » więcej 2022-05-23, godz. 00:43 23 maja 2022 - 180 rocznica urodzin Marii Konopnickiej 180 lat temu, 23 maja 1842 roku, urodziła się Maria Konopnicka, wybitna poetka, pisarka i publicystka tworząca na przełomie XIX i XX wieku, działaczka na… » więcej 2022-04-13, godz. 00:16 17 kwietnia 1521 - Marcin Luter, po otrzymaniu listu żelaznego, przybył na obrady sejmu Rzeszy w Wormacji, gdzie został wezwany w celu odwołania swej nauki. 1794 - Insurekcja… » więcej 2022-04-12, godz. 19:24 10 kwietnia 1710 - W Wielkiej Brytanii uchwalono pierwszą na świecie ustawę o prawie autorskim. 1849 - Amerykanin Walter Hunt opatentował agrafkę. 1912 - RMS „Titanic”… » więcej 2022-01-24, godz. 12:47 23 stycznia 1571 - Thomas Gresham założył w Londynie giełdę królewską - Royal Exchange. Była wzorowana na podobnej instytucji w Antwerpii i została oficjalnie otwarta… » więcej 2022-01-07, godz. 21:46 9 stycznia 1431 - Przed sądem biskupim w Rouen rozpoczął się proces Joanny D’Arc, późniejszej francuskiej bohaterki narodowej, świętej Kościoła katolickiego… » więcej 2022-01-04, godz. 16:42 2 stycznia 1635 - Kardynał Armand-Jean du Plessis de Richelieu powołał do życia towarzystwo naukowe pod nazwą Akademia Francuska, której zadaniem było stworzenie… » więcej
12345