5 lipca 1945 roku polskie władze przejęły administrację w Szczecinie. Miasto zostało zajęte przez wojska radzieckie 26 kwietnia. Do Szczecina wkroczyły wtedy jednostki 65. Armii generała Pawła Batowa. Dzień wcześniej Niemcy zarządzili ewakuację miasta, a Szczecin został zajęty bez walki. W okresie Polski Ludowej 26 kwietnia był świętem „wyzwolenia” Szczecina, po 1989 roku próbowano znaleźć adekwatne, lepiej obrazujące wydarzenia z wiosny 1945 roku - określenia. Zdaniem historyków – najlepsza datą uczczenia polskości Szczecina jest właśnie 5 lipca – czasem nazywana „urodzinami” miasta.