Mija 55 lat od słynnego orędzia biskupów polskich do niemieckich. To w tym dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Zobacz także
2019-01-01, godz. 21:17
Papież: matki uczą dobra, miłości i poświęcenia
Papież przypomniał, niepowtarzalną rolę matki, którą pełni w rodzinie - nauczycielki dobra, miłości, poświęcenia i litości. Franciszek w dniu święta Bożej Rodzicielki odprawił uroczystą mszę świętą w bazylice watykań…
» więcej
2018-12-31, godz. 19:04
Papież: pamiętajcie o tych, którzy żyją jak niewolnicy
Papież zachęcił wiernych do pełnej skruchy refleksji nad losem tych, którzy żyją w warunkach niewolnictwa i poniżej ludzkiej godności. Franciszek w bazylice watykańskiej odprawił pierwsze nieszpory uroczystości Świętej Bożej…
» więcej
2018-12-25, godz. 12:51
Polski chrystusowiec o świętach w USA: Są zachęty, żeby przeżywać je z Jezusem
Tu czuję się Polskę - tak o Chicago mówi ks. Mariusz Sokołowski, który na co dzień posługuje w Stargardzie. Chrystusowiec jest od trzech tygodni w Ameryce i prowadził już rekolekcje w "Wietrznym Mieście", a także w Tacomie niedaleko…
» więcej
2018-12-25, godz. 12:39
"To edukacyjne dla dzieci". Żywa szopka w Żydowcach [WIDEO,ZDJĘCIA]
Osiołek, kozy czy indyki do zobaczenia "na żywo" przy kościele pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w szczecińskich Żydowcach.
» więcej
2018-12-25, godz. 10:17
Świąteczne życzenia metropolity [WIDEO]
Pozdrawiam was wszystkich ludzie dobrej woli i życzę radości waszego serca i satysfakcji, że jesteście z Chrystusem narodzonym na dobrej drodze i wśród dobrych dzieł - powiedział abp Andrzej Dzięga.
» więcej
2018-12-25, godz. 09:20
Szopka Bożonarodzeniowa i zmiana w katedrze
Tradycja szopki sięga czasów św. Franciszka z Asyżu. Wcześniej w trakcie mszy św. w rzymskiej Bazylice urządzono Grotę Narodzenia. Dziś odwiedzanie szopek w kościołach wpisało się w tradycję świąt Bożego Narodzenia.
» więcej
2018-12-25, godz. 09:01
"Boże Narodzenie łączy w sobie wymiar rodzinny i religijny"
Dziś katolicy rzymscy, podobnie jak protestanci obchodzą Boże Narodzenie. To najbardziej rodzinne święta, chociaż w hierarchii ważności w Kościele ustępują Świętom Wielkanocnym.
» więcej
2018-12-25, godz. 08:19
Polonijna Wigilia w Chicago
W Chicago odbyła się polonijna Wigilia dla osób samotnych i bezdomnych. Uczestniczyło w niej ponad 500 osób.
» więcej
2018-12-25, godz. 02:35
Abp Dzięga: Bądź wolontariuszem Boga
Bądź człowiekiem dobrej woli, bądź wolontariuszem Boga i niech także przez Ciebie dobry Bóg odnawia i uzdrawia i zachowuje oblicze tej ziemi - mówił w homilii abp Andrzej Dzięga. Metropolita szczecińsko-kamieński przewodniczył…
» więcej
2018-12-24, godz. 14:35
Wigilia na pół tysiąca osób przy katedrze [WIDEO, ZDJĘCIA]
Ponad 500 osób wzięło udział w szczecińskiej Wigilii dla Ubogich. W wielkim namiocie ustawionym przed Bazyliką Archikatedralną św. Jakuba potrzebujący śpiewali wspólnie kolędy, dzielili się opłatkiem i kosztowali świątecznych…
» więcej