Mija 55 lat od słynnego orędzia biskupów polskich do niemieckich. To w tym dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Zobacz także
2018-10-31, godz. 09:40
Święci na ulicach Szczecina
"Procesja ze Świętymi" przejdzie ulicami Szczecina. Tak katolicy drugi rok z rzędu będą obchodzić w Szczecinie Wigilię Wszystkich Świętych, czyli dzień poprzedzający 1 listopada.
» więcej
2018-10-31, godz. 09:10
Młodzi jadą do Panamy. Można ich wesprzeć
14 osób będzie reprezentować naszą archidiecezję na Światowych Dniach Młodzieży w Panamie. Każdy może wesprzeć wyjazd młodych, chociażby kupując cegiełkę.
» więcej
2018-10-28, godz. 08:56
Papież odprawi uroczystą mszę św. na zakończenie synodu
O godzinie 10 rano na Placu św. Piotra rozpocznie się uroczysta msza święta, którą papież odprawi na zakończenie synodu poświęconego młodzieży. 170 biskupów i przedstawiciele młodych ludzi z całego świata obradowali od 3 p…
» więcej
2018-10-23, godz. 19:28
Można być powołanym i nie być księdzem
Czy papież Franciszek przyciąga młodych do Kościoła i na ile katolickie wspólnoty studenckie mogą być miejscem uczenia się wiary? M.in. o tym mówili uczestnicy konferencji "Młodzież wobec problemu wiary i wyboru powołania" na…
» więcej
2018-10-19, godz. 09:23
Przyjaciel księdza Jerzego Popiełuszki: on wiedział, że grozi mu śmierć
Mija 34. rocznica męczeńskiej śmierci błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki. Był kapelanem "Solidarności”, wrażliwym na losy ludzi, ciemiężonych przez komunistyczny system PRL. Nie zawahał się poświęcić życia w obronie…
» więcej
2018-10-16, godz. 22:57
Na Jasnych Błoniach wspominali wybór konklawe sprzed 40 lat [ZDJĘCIA]
Kilkaset osób we wtorek wieczorem wspominało na Jasnych Błoniach wybór Karola Wojtyły na papieża. Mija 40 lat odkąd Ojcem Świętym został Jan Paweł II. Młodzież przygotowała śpiewy i wspomnienia. Była też modlitwa, a zebranym…
» więcej
2018-10-16, godz. 18:51
"Dom rodzinny Jana Pawła II" przy parafii Św. Rodziny [ZDJĘCIA]
Wystawę "Dom rodzinny Jana Pawła II" można oglądać przy parafii Św. Rodziny w Szczecinie. To z okazji 40. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na papieża. Przyjechała z Wadowic i obrazuje jego historię oraz życie.
» więcej
2018-10-16, godz. 13:17
"Bezcenna rola Kościoła Katolickiego w okresie stanu wojennego i zmian ustrojowych"
To był bardzo trudny czas dla Kościoła Katolickiego na Pomorzu Zachodnim - tak o latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku mówi bp Henryk Wejman, biskup pomocniczy archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej.
» więcej
2018-10-16, godz. 07:37
40 lat temu kardynałowie wybrali polskiego papieża. "To był wielki boom"
Dziś 40. rocznica rocznica wyboru Karola Wojtyły na papieża. 16 października 1978 roku kardynałowie wybrali na konklawe ówczesnego biskupa z Polski na Stolicę Piotrową. W czasie ponad 26-letniego pontyfikatu Jan Paweł odwiedził ojczyznę…
» więcej
2018-10-16, godz. 07:32
Szczecin wspomina papieża-Polaka. Spotkanie przy pomniku i wystawa
Wspólna modlitwa, śpiew i wspomnienia na Jasnych Błoniach to główny punkt szczecińskich obchodów 40. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na papieża.
» więcej