Mija 55 lat od słynnego orędzia biskupów polskich do niemieckich. To w tym dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Zobacz także
2022-11-03, godz. 13:15
Ze Szczecina na Ukrainę. "Na miejscu trzeba normalnie żyć"
Z daleka albo nie widzi się problemu, albo problemy nabrzmiewają bardziej niż na miejscu. A na miejscu trzeba normalnie żyć - przyznaje ks. Marcin Sęk, chrystusowiec.
» więcej
2022-11-01, godz. 14:02
Papież: budujcie pokój w codziennym życiu
Papież w uroczystość Wszystkich Świętych zachęcił do budowania pokoju w codziennym życiu. Franciszek spotkał się z wiernymi na południowej modlitwie Anioł Pański.
» więcej
2022-11-01, godz. 08:20
Dzień Wszystkich Świętych w Kościele Katolickim
1 listopada w Kościele Katolickim to uroczystość Wszystkich Świętych. Dzień radosny, choć wiele osób właśnie tego dnia, wspominając swoich bliskich zmarłych, jest pełnych smutku i zadumy. Czy słusznie?
» więcej
2022-10-31, godz. 20:58
Procesja ze Świętymi przeszła ulicami Szczecina. "Wielkie przeżycie" [WIDEO, ZDJĘCIA]
Procesja ze Świętymi przeszła ulicami Szczecina. Po raz 5. odbyła się w wigilię uroczystości Wszystkich Świętych obchodzonej w Kościele Katolickim.
» więcej
2022-10-31, godz. 17:23
Krem z dyni po katolicku. "Przez kuchnię można trafić do duszy"
Zamiast drążyć dynię, można ugotować z niej krem, a przy tym wyjaśnić w prosty i przystępny sposób, jak Kościół Katolicki obchodzi uroczystość Wszystkich Świętych i dlaczego nie uznaje Halloween. Zrobił to ks. Piotr Śliżewski…
» więcej
2022-10-31, godz. 08:40
Procesja ze Świętymi przejdzie dziś ulicami Szczecina
Procesja przejdzie w poniedziałkowy wieczór, poprzedzający uroczystość Wszystkich Świętych w Kościele Katolickim.
» więcej
2022-10-30, godz. 13:47
Szczecińscy klerycy przyjmują Wypominki
Klerycy Arcybiskupiego Wyższego Seminarium Duchownego - od soboty do 1 listopada - przyjmują na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie Wypominki. Zbliżający się listopad to czas modlitwy za zmarłych.
» więcej
2022-10-24, godz. 17:14
Uroczysta inauguracja roku akademickiego na Wydziale Teologicznym [WIDEO, ZDJĘCIA]
Uroczysta inauguracja roku akademickiego odbyła się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego. Pierwszy rok studiów rozpoczęło 17 studentów, w tym - 7 kleryków.
» więcej
2022-10-22, godz. 11:41
Trwa zbiórka na drugą część filmu, który porwał internautów
Tysiące nawróceń, miliony wyświetleń na Youtubie. To wynik filmu "Powołany", który miał swoją premierę pół roku temu. Autorzy filmu już pracują nad drugą częścią i liczą na wsparcie produkcji. Zbiórka trwa Internecie.
» więcej
2022-10-21, godz. 07:19
Na pomoc hospicjom. Finał akcji Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej
Trzydzieści koncentratorów tlenu trafi do hospicjów stacjonarnych i domowych w Szczecinie oraz domowych w Świnoujściu i Myśliborzu. To finał wrześniowej niedzieli hospicyjnej w kościołach Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej.
» więcej