Mija 55 lat od słynnego orędzia biskupów polskich do niemieckich. To w tym dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Zobacz także
2024-03-28, godz. 08:01
Msza Krzyżma św. i poświęcenie olejów w katedrze
Biskup Henryk Wejman będzie przewodniczył w czwartek o 10 Mszy Krzyżma Świętego w Bazylice Archikatedralnej w Szczecinie. To coroczna uroczystość, którą koncelebrują kapłani z całej Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej.
» więcej
2024-03-25, godz. 06:00
"Na progu Paschy" - rekolekcje w katedrze
Rekolekcje "Na progu Paschy" rozpoczynają się w szczecińskiej katedrze. To już ostatnia okazja na duchowe przygotowanie do najważniejszych dla chrześcijan dni w roku.
» więcej
2024-03-22, godz. 17:53
Akademicka Droga Krzyżowa ulicami Szczecina
Akademicka Droga Krzyżowa dziś na ulicach Szczecina. Początek o 20 na placu Lotników. Uczestnicy przejdą aleją Jana Pawła II na Jasne Błonia.
» więcej
2024-03-17, godz. 08:42
Zasłanianie krzyża to wielowiekowa tradycja
W Kościołach zasłania się krzyże. To wielowiekowa tradycja. Dokładnie od piątej Niedzieli Wielkiego Postu wizerunek Chrystusa na krzyżu jest zasłonięty fioletową zasłoną.
» więcej
2024-03-15, godz. 18:28
Uczniowie i klerycy przedstawią ostatnie dni z życia Chrystusa
Misterium Pasyjne przygotowali klerycy szczecińskiego seminarium wraz z uczniami Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinie.
» więcej
2024-03-10, godz. 08:58
Seminarium od środka. Młodzi szukają swojego powołania [ZDJĘCIA]
Jak wygląda życie kleryków i seminarium od środka - tego mogą dowiedzieć się uczniowie szkół średnich, którzy przyjechali na "Weekend powołaniowy" do szczecińskiego Arcybiskupiego Wyższego Seminarium Duchownego.
» więcej
2024-03-10, godz. 08:04
Radość w środku Wielkiego Postu
Czwarta Niedziela Wielkiego Postu w Kościele Katolickim nazywana jest niedzielą Laetare, czyli Niedzielą Radości. Nazwa pochodzi od słów „Laetare, Jeruzalem" (raduj się, wesel się Jerozolimo).
» więcej
2024-03-03, godz. 17:44
Wielkanocna Paczka dla Rodaka i Bohatera na Kresach. Trwa zbiórka
Trwają przygotowania do kolejnej edycji Wielkanocnej Paczki dla Rodaka i Bohatera na Kresach.
» więcej
2024-03-03, godz. 16:40
Biskup Zieliński: Staję do posługi, aby poznać i uczyć się tego, co tę archidiecezjalną wspólnotę stanowi
Biskup Zbigniew Zieliński odprawił pierwszą mszę świętą w Bazylice Archikatedralnej w Szczecinie. Decyzją papieża Franciszka, został on administratorem apostolskim archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej po tym, jak rezygnację złożył…
» więcej
2024-03-03, godz. 15:43
Była sąsiadką papieża, o historiach z Watykanu opowiedziała w Szczecinie
Jest jedną z nielicznych kobiet na świecie, która ma watykański paszport i 16 lat mieszkała niemal okno w okno z papieżem. Wieloletnia korespondentka telewizyjna w Rzymie Magdalena Wolińska-Riedi w sobotę i niedzielę promowała w…
» więcej