Radio SzczecinKonkurs na Dyrektora Artystycznego FPFF rozstrzygnięty
Tomasz Kolankiewicz ma objąć funkcję Dyrektora Artystycznego Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Filmoznawca i historyk filmu wygrał konkurs ogłoszony przez Komitet Organizacyjny FPFF.
W Komisji Konkursowej pod przewodnictwem Joanny Kos-Krauze pracowali reżyserzy i producenci filmowi, laureaci Złotych i Srebrnych Lwów, wybrani przez Radę Programową FPFF: Renata Czarnkowska-Listoś, Jan P. Matuszyński, Ewa Puszczyńska, Małgorzata Szumowska, Janusz Zaorski, Xawery Żuławski.
Na konkurs napłynęło dziewięć zgłoszeń. Ośmioro kandydatów, którzy złożyli komplet wymaganych dokumentów, wzięło udział w etapie konkursu obejmującym spotkanie z Komisją Konkursową. Ze względu na obecną sytuację wszystkie rozmowy, a także obrady Komisji, odbyły się w formie wideokonferencji. Podając uzasadnienie decyzji Komisji, Joanna Kos-Krauze, podkreśla, że decyzję podjęto jednogłośnie.
- W naszym przekonaniu Tomasz Kolankiewicz posiada fenomenalną wiedzę o kinie polskim i światowym, podpartą głęboką znajomością socjologii, psychologii i antropologii. Jego wysoka etyka pracy własnej i w zespole idzie w parze z niezależnością osądów. Ma też niezbędne na tym stanowisku doświadczenie w zarządzaniu ludźmi oraz zdolności menedżerskie – mówi Joanna Kos-Krauze, Przewodnicząca Komisji Konkursowej.
Tomasz Kolankiewicz jest filmoznawcą i historykiem filmu, kuratorem cykli filmowych, prowadzącym prelekcje i rozmowy o filmie. Jako programista filmowy ma wieloletnie doświadczenie we współpracy z telewizją, festiwalami filmowymi, kinami i instytucjami kultury (m.in. Nowym Teatrem, Filmoteką Narodową - Instytutem Audiowizualnym, Europejskim Centrum Solidarności). W latach 2008 - 2017 był redaktorem programowym w redakcji filmowej TVP Kultura.
W pracy selekcjonera i programisty filmowego stara się przybliżać widzom jak najszerszy obraz kinematografii: od klasyki i kina artystycznego po kino gatunkowe. Cykle filmowe, w jakich się specjalizuje, prezentując historię kina, nawiązują do współczesnych realiów społeczno-politycznych.
Tomasz Kolankiewicz jest autorem kilkudziesięciu przeglądów filmowych, wśród nich: polskich i zagranicznych przeglądów kinematografii kobiet, szwedzkiego i amerykańskiego kina niemego, filmów wybitnych światowych reżyserów i operatorów, prądów nowofalowych w światowym kinie, kina grozy, retrospektyw mało znanych prądów filmowych, kilkunastu retrospektyw polskiego kina gatunkowego.
- Najważniejszym zadaniem Dyrektora Artystycznego będzie selekcja do Konkursu Głównego oraz do Konkursu Filmów Krótkometrażowych. W obu przypadkach może się on wesprzeć opinią zespołów selekcyjnych, które powoła. Poza tym będzie miał także wpływ na skład ciał jurorskich. Stoi przed nim ponadto wyzwanie stworzenia warunków dla szerokiej dyskusji środowiskowej podczas Festiwalu, oczekiwanej przez filmowców, w tym zaproponowanie programu spotkań branżowych – zapowiada Leszek Kopeć, Dyrektor FPFF.
Przypomnijmy, że stanowisko Dyrektora Artystycznego FPFF zostało przywrócone w ramach reformy organizacyjnej Festiwalu, przeprowadzonej w wyniku szerokich konsultacji ze środowiskiem polskich filmowców. Zgodnie z Regulaminem Festiwalu do połowy maja nowego Dyrektora Artystycznego ma oficjalnie powołać Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na wniosek Komitetu Organizacyjnego.
45. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni zaplanowany jest na 14-19 września 2020 roku. W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną w Polsce i na świecie organizatorzy analizują alternatywne opcje, w tym ewentualną zmianę terminu wydarzenia. Wszelkie decyzje w tej sprawie może podjąć Komitet Organizacyjny, jednak nie wcześniej niż pod koniec maja.
„Sala samobójców. Hejter” wygrywa festiwal Tribeca
Znakomita wiadomość napłynęła z Nowego Jorku. Film Jana Komasy „Sala samobójców. Hejter” został jednym z triumfatorów Tribeca Film Festival. Polska produkcja zdobyła główną nagrodę w sekcji doceniającej zagraniczne filmy fabularne. Listy do twórców skierowali m.in. Danny Boyle i William Hurt, którzy nie kryją swojego uznania.
Informacja prasowa: „Sala samobójców. Hejter” – najnowszy film Jana Komasy – wygrał prestiżowy Tribeca Film Festival. Decyzja jury, w skład którego weszli Demian Bichir, Danny Boyle, Judith Godreche, Sabine Hoffman i William Hurt, była jednogłośna. To pierwszy polski film w historii, który znalazł się w konkursie głównym - International Narrative Competition - tego ważnego festiwalu, organizowanego w sercu nowojorskiego Manhattanu. I pierwszy, który zdobył najważniejszą nagrodę – za Najlepszy Zagraniczny Film Fabularny (Best International Narrative Feature).
„Pragnę Panu podziękować za wspaniały film. Inspirujący. Moralnie potężny. Wnikliwy. Istotny. Przepełniony głębokim zrozumieniem i współczuciem. To właśnie ten szczególny rodzaj empatii przesądza o sile filmu, stając się autentycznym wyrazem sumienia artysty. To empatia, która opiera się naciskom. Jest szczera. Sprzyja zrozumieniu. Dziękuję wszystkim współtwórcom tego wielkiego dzieła: dzieła sumienia” – napisał w liście do Jana Komasy członek jury, William Hurt, wybitny aktor doceniany m.in. za role w filmach „Żar ciała”, „Pocałunek kobiety pająka”, „Dzieci gorszego Boga”, „Odmienne stany świadomości” czy „Zbyt wielcy, by upaść”.
Zachwytu nad filmem Jana Komasy nie krył także zasiadający w jury Danny Boyle, zdobywca Oscara i twórca takich hitów, jak „Trainspottiing” czy „Slumdog. Milioner z ulicy”. „Z głębi serca gratuluję reżyserowi jakże aktualnego i niepokojącego filmu. Czym Nixon i Watergate byli dla Coppoli, gdy kręcił Rozmowę, tym Facebook i fake newsy są dla twórcy Hejtera” – napisał, podkreślając, iż ma nadzieję osobiście uścisnąć dłoń Jana Komasy lub „choćby trącić się z nim łokciem”. Ta wygłoszona z przymrużeniem oka aluzja do zasad społecznego dystansu związanych z szalejącą – także w Nowym Jorku – epidemią jest nieprzypadkowa. Tegoroczna edycja festiwalu z uwagi na sytuację epidemiczną odbyła się w trybie on-line.
Dla reżysera, producentów i całej ekipy wygrana w Tribece to szansa na drugie życie dla filmu, który mimo entuzjastycznych recenzji i znakomitej frekwencji podczas weekendu otwarcia w kinach, zszedł z ekranów niespełna tydzień po premierze, stając się symbolem potężnych problemów, jakie przeżywa branża filmowa w obliczu epidemii. W tych okolicznościach wygrana w Tribece zyskuje szczególny wymiar i znaczenie.
„Cieszę się podwójnie, gdyż Hejter w związku z zamknięciem kin z powodu pandemii stał się ofiarą wirusa, a w konsekwencji dramatem dla naszych producentów. Teraz dzięki tej nagrodzie dostał drugie życie” – komentuje Jan Komasa. I dodaje: „Przede wszystkim jednak wielką radość wzbudza fakt, że spragniony dobrych wiadomości świat międzynarodowego filmu znowu z całą mocą usłyszy o polskim kinie, a czymże innym jak wspaniałą wiadomością jest wygranie jednego z najważniejszych festiwali na świecie”.
Scenarzysta filmu Mateusz Pacewicz, który z Janem Komasą pracował także przy nominowanym do Oscara „Bożym Ciele”, podkreśla, że celem twórców „Hejtera” było stworzenie opowieści, która będzie w stanie funkcjonować bez polskiego kontekstu, a jednocześnie nie będzie od niego zbyt oderwana. „Było to pewnym wyzwaniem zarówno na etapie tworzenia scenariusza jak i kręcenia samego filmu, ale nagrody w Nowym Jorku wskazują, że nam się udało. Zależało nam, aby oba te filmy były uniwersalne. Bardzo nas cieszy, że w różnych krajach, wśród różnej widowni, znajdują przychylnych im widzów i cieszą się dobrym odbiorem. Sukces w Tribece to dla nas ogromna radość i bardzo duże spełnienie” – podkreśla Pacewicz.
Kina na wojnie z Hollywood? Idą zmiany
Wczorajsza zapowiedź zwiększenia działań studia Universal w obszarze Premium VOD odbiła się szerokim echem w Hollywood i już wywołała reakcję branży kinowej. To może przynieść znaczące zmiany na rynku kinowym nie tylko w USA, ale też na całym świecie.
Wczoraj ogłoszono, że w USA na rynku Premium VOD „Trolle 2” przyniosły sto milionów dolarów wpływów i jest to wynik, który zbliża produkcję do rentowności. Takie pieniądze film wygenerował tylko w trzy tygodnie, a jest to suma większa od tej, którą zarobiła pierwsza część „Trolli” w amerykańskich kinach. Dyrektor Universala zapowiedział więc, że pojawi się więcej premier filmów na platformach Premium VOD, bo choć dostęp na 48 godzin to blisko 20 dolarów, przedsięwzięcie to okazało się sukcesem. To duża zmiana w filmowym dystrybucyjnym łańcuchu. Przed pandemią na premierę filmu kinowego w internecie czekano jakieś 90 dni.
Na reakcję środowiska kinowego w USA nie trzeba było długo czekać. Amerykańska sieć kinowa AMC Theatres zapowiedziała, że nie będzie prezentowała na swoich ekranach filmów studia Universal.
„Trolle 2” pojawili się na PVOD 11 kwietnia i decyzja taka nie spodobała się amerykańskim kinom, ale dopiero wczorajsza deklaracja jednego z szefów Universala wywołała znaczące reakcje. W liście do prezes Universala Donny Langley, prezes AMC Theatres Adam Aron, napisał, że decyzja o zwiększeniu premier na PVOD jest niedopuszczalna. Jesteśmy rozczarowani, ale komentarze Jeffa [Shella - red] dotyczące działań i intencji Universala nie pozostawiły nam wyboru. Dlatego podjęliśmy decyzję, że AMC nie będzie już prezentować żadnych filmów Universala, w żadnym z naszych kin na terenie USA, w Europie ani na Bliskim Wschodzie - napisał Aron w liście. Deklaracja AMC nie dotyczy tylko filmów studia Universal, ale też wszystkich innych producentów i twórców, którzy nie uznają 90-dniowego okna pomiędzy premierą kinową a internetową.
Przedstawiciel AMC nie wykluczył podjęcia rozmów z Universalem na temat przyszłościowej strategii dotyczącej wprowadzania filmów do kin i internetu oraz różnych modeli ekonomicznych dotyczących współpracy pomiędzy tymi firmami. Na razie jednak Adam Aron użył mocnych słów: Nasza trwająca dziesięciolecia owocna współpraca, właśnie dobiegła końca.
Jeśli AMC pozostanie przy swoim stanowisku, to w przyszłości w kinach tej sieci nie będą pokazywane m.in.: „Szybcy i wściekli 9” (2 kwietnia 2021), „Minions: The Rise of Gru” (2 lipca 2021), „Sing 2” (grudzień 2021) i „Jurassic World: Dominion” (czerwiec 2021).
Universal zareagował na decyzję AMC Theatres, pisząc że decyzja o wprowadzeniu „Trolli 2” na PVOD, podyktowana była chęcią zapewnienia widzom rozrywki, w czasach kiedy kina nie działają, a ludzie jej poszukują. Bazując na entuzjastycznej reakcji na nasz film, uważamy, że dokonaliśmy właściwego kroku – przeczytać można w oświadczeniu. W piśmie rzecznika Universala napisano też o „rozczarowującej postawie AMC i Narodowego Stowarzyszenia Właścicieli Kin (NATO)”. Naszym pragnieniem zawsze było dostarczanie rozrywki jak największej liczbie odbiorców. Absolutnie wierzymy w kina i nigdy temu nie zaprzeczyliśmy. W przyszłości planujemy wypuszczać filmy w kinach i na PVOD, kiedy taką dystrybucję uznamy za sensowną. Z niecierpliwością czekamy na rozmowy z naszymi partnerami kinowymi, ale jesteśmy rozczarowani tą pozornie skoordynowaną akcją AMC i NATO, które mylnie oceniają nasze działania – czytam w oświadczeniu. NATO zapewnia, że „Nie było działań skoordynowanych”, a sieć AMC nie konsultowało swojej decyzji z nikim w branży.
Universal na 12 czerwca zapowiada premierę PVOD filmu „The King of Staten Island” Judda Apatowa, aby w ten sposób ratować swoją inwestycję. Na PVOD Warner Bros wprowadzi wkrótce animację „Scoob!”, a Disney na swoją platformę przeniósł film „Artemis Flow”. [źródło Variety.com]
Pytanie zasadnicze brzmi dziś, czy PVOD działałoby z takim samym powodzeniem, gdyby otwarte były kina i można byłoby tam obejrzeć ten sam film? Wiele zależy zapewne od ceny takiej propozycji. Jeden bilet do kina w USA to średnio 9 dolarów, dostęp do „Trolli 2” w internecie to 19,99 dolarów. Rodzinny seans w kinie rośnie więc znacznie i przy czteroosobowym składzie sięga już około 40 dolarów (bez przekąsek, które drożej kosztują w kinie). Kina mają się czego obawiać. Pandemia nie tylko może zmienić nawyki widzów, ale zuboży też znacząco portfele publiczności. Rodzinny seans kinowy może stać się za drogi, ale i takiej obawie można zapobiegać różnymi działaniami (przed pandemią ceny biletów w polskich multipleksach spadły do około 15 złotych).
Nic nie zastąpi seansu kinowego i to doświadczenie jest jedynym w swoim rodzaju – przy wszystkich plusach i minusach wspólnego oglądania filmu na dużym ekranie. Jednak Covid-19 wyrządzić może w branży kinowej znacznie większe szkody, a wszystkich efektów ekonomicznych jego działań nikt dziś nie jest w stanie przewidzieć.
Polska premiera kinowa „Trolli 2” ciągle zapowiadana jest na początek października 2020 roku.
De Niro zaprasza na We Are One: A Global Film Festival
Najważniejsze międzynarodowe festiwale filmowe łączą siły i podejmują współpracę z YouTube, aby w internecie przeprowadzić wspólne wydarzenie filmowe. „We Are One: A Global Film Festival” odbędzie się w dniach 29 maja - 7 czerwca. Cel jest szczytny, zebrać fundusze na walkę z Covid-19.
Grupa najważniejszych międzynarodowych festiwali filmowych, w tym m.in. Cannes, Wenecja, Londyn, Toronto, Berlin, Sundance i Tokio, nawiązała współpracę z YouTube i przygotowuje darmowy festiwal filmowy w internecie. Pomysłodawcą i organizatorem przedsięwzięcia jest Tribeca Enterprises, w osobach Jane Rosenthal i Roberta De Niro, którzy chcą w ten sposób zebrać fundusze na walkę z Covid-19.
Przedsięwzięcie nosi nazwę „We Are One: A Global Film Festival” i potrwa od 29 maja do 7 czerwca. W programie znajdą się filmy nowe i klasyczne, fabuły, dokumenty i krótkie metraże z 20 festiwali zaproszonych do współpracy. Na liście festiwali znajdują się: : Annecy International Animation Film Festival, Berlin International Film Festival, BFI London Film Festival, Cannes Film Festival, Guadalajara International Film Festival, International Film Festival & Awards Macao (IFFAM), Jerusalem Film Festival, Mumbai Film Festival (MAMI), Karlovy Vary International Film Festival, Locarno Film Festival, Marrakech International Film Festival, New York Film Festival, San Sebastian International Film Festival, Sarajevo Film Festival, Sundance Film Festival, Sydney Film Festival, Tokyo International Film Festival, Toronto International Film Festival, Tribeca Film Festival i Venice Film Festival.
„We Are One: A Global Film Festival” będzie prezentowany pod adresem YouTube.com/WeAreOne
Dokładny program festiwalu podany zostanie w późniejszym terminie. Nie należy oczekiwać tutaj premierowych filmów fabularnych, a raczej spodziewać się wyboru tytułów spośród tych prezentowanych w poprzednich edycjach festiwali zaproszonych do współpracy.
Festiwali w internecie będzie przybywać:
Internetowy festiwal filmowy SXSW trwa już na Amazonie, ale niestety wszystko wskazuje na to, że tylko w USA. Tam prezentowanych jest 39 filmów, w większości krótkometrażowych, ale są to głównie filmowe nowości.
W maju swoją klasykę na ninateka.pl pokaże Docs Against Gravity (pisałem wczoraj).
W internecie pod koniec maja wystartuje 60. Krakowski Festiwal Filmowy i będzie to pierwsze w naszym kraju tak znaczące wydarzenie organizowane tą drogą. Na festiwalu tym także zaprezentowane zostaną nowości, skupiające się na kinie dokumentalnym i krótkometrażowym.
Polskie animacje w konkursie festiwalu Annecy
Festiwal filmowy w Annecy, poświęcony w całości animacjom ogłosił swój program. Strona Polish Shorts informuje, że wśród wybranych do sekcji konkursowych filmów znalazły się polskie tytuły. Przypominamy, że tegoroczna edycja festiwalu odbędzie się online w dniach 15-30 czerwca.
Festiwal w Annecy jest najważniejszym i jednym z najstarszych festiwali poświęconych filmowi animowanemu w Europie. Co roku gromadzi ponad 150-tysięczną widownię, a także staje się miejscem spotkań profesjonalistów z całego świata związanych z branżą filmu animowanego. W Annecy filmy ubiegają się o miano najlepszego filmu krótkometrażowego, telewizyjnego, filmu zrealizowanego na zlecenie oraz filmu studenckiego, a najlepsze z nich otrzymają nagrody Kryształów. Tegoroczna edycja wyjątkowo odbędzie się online i potrwa nieco dłużej.
To kolejny dobry rok dla polskiej animacji. Aż cztery polskie filmy i jedna komercyjna produkcja zostały zaproszone do sekcji konkursowych festiwalu. W konkursie Off-Limits znalazła się krótka animacja Marcina Giżyckiego, „Wieczór”. Z kolei do konkursu, w którym docenia się animacje zrealizowane na zlecenie, czyli tzw. produkcje komercyjne szansę na wygraną ma zwiastun promujący polski festiwal Animator zrealizowany przez Karolinę Specht. Animację można zobaczyć tutaj.
Aż trzy filmy młodych polskich animatorek ubiegają się o nagrodę w konkursie dla najlepszej studenckiej produkcji. Selekcjonerów zachwyciły „Jestem tutaj” Julii Orlik, „Portret kobiecy” Natalii Durszewicz oraz „Takie piękne miasto” Marty Koch.
Cały program Annecy można znaleźć na stronie internetowej festiwalu.
Festiwal „Młodzi i Film” przeniesiony na wrzesień
39. Koszalińskiego Festiwalu Debiutów Filmowych zadecydował o przeniesieniu swojej tegorocznej edycji z czerwca na początek września. Nowa data festiwalu to 1-5 września.
W porozumieniu ze wszystkimi podmiotami i instytucjami współfinansującymi i współorganizującymi festiwal, zdecydowano się przenieść to filmowe wydarzenie na wrzesień tego roku. O dalszych krokach i ewentualnych zmianach będą informować na bieżąco, mając na względzie przede wszystkim bezpieczeństwo twórców i widzów.
Nowa data Festiwalu Młodzi i Film to 01-05.09.2020. Zgodnie z informacją podaną wcześniej nabór do dwóch konkursowych sekcji – Konkursu Pełnometrażowych Debiutów Fabularnych i Konkursu Krótkometrażowych Debiutów Filmowych – zostaje przedłużony do końca czerwca.
Lista Janusza Kijowskiego
Drodzy Twórcy, Przyjaciele, Wolontariusze i Goście Festiwalu „Młodzi i Film”…
Czas zarazy zmusił całą branżę filmową do przymusowej kwarantanny! Zmusił i nas do zmiany terminu tegorocznej edycji Koszalińskiego Festiwalu Debiutów Filmowych, zaplanowanej na czerwiec br. Nie poddajemy się jednak. Uważamy, że Festiwal powinien odbyć się jeszcze w tym roku. Organizatorzy: Centrum Kultury 105 w Koszalinie, Prezydent Miasta i Zarząd Główny Stowarzyszenia Filmowców Polskich poczynią wszelkie starania, aby – jeśli z powodów sanitarnych będzie to możliwe – przenieść nasz Festiwal na termin wrześniowy od 01.09 do 05.09.2020.
Tradycyjne spotkania młodych twórców filmowych z koszalińską publicznością w ramach rozmów „Szczerość za szczerość”, panele tematyczne, warsztaty… ale przede wszystkim projekcje nowej porcji świeżego polskiego kina – to wartości, których – mamy nadzieję – nie pokona wirus! Tegoroczna edycja będzie skromniejsza, dostosowana do realiów i wymogów bezpieczeństwa. Bo bezpieczeństwo naszych widzów, twórców i kinomanów jest dla nas najważniejsze. Bacznie więc obserwujemy i będziemy dalej obserwować sytuację epidemiczną w naszym kraju, mając nadzieję, że 1 września 2020 będziemy mogli spotkać się w Koszalinie na Święcie Młodego Polskiego Kina!
Janusz Kijowski
Dyrektor Programowy Młodzi i Film
Kryzys w branży kinematograficznej. Raport PISF
Stypendia dla twórców będących w trudnej sytuacji materialnej, zmiany w ustawie o kinematografii i w ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej, liczne poprawki zgłoszone do Programów Operacyjnych PISF oraz szereg inicjatyw realizowanych przez zespoły robocze - to wybrane efekty prac zespołu ds. kryzysu w branży kinematograficznej, które przedstawił stojący na jego czele Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Radosław Śmigulski.
W oficjalnym komunikacie nadesłanym przez Polski Instytut Sztuki Filmowej przeczytać można:
Szanowni Państwo,
Epidemia koronawirusa odcisnęła szczególnie bolesne piętno na branży filmowej. Zamknięcie kin było początkiem bezprecedensowego paraliżu sektora filmowego, którego skutków nie jesteśmy w stanie do końca przewidzieć. Instytut podjął natychmiastowe działania naprawcze, których zaczynem było powołanie zespołu zadaniowego do spraw kryzysu w branży kinematograficznej. Moje zaproszenie do współpracy w ramach zespołu przyjęli wybitni eksperci, przedstawiciele wszystkich filarów polskiego sektora filmowego: producenci, reżyserzy, dystrybutorzy, przedstawiciele kin, festiwali filmowych, niezależni eksperci oraz pracownicy PISF.
Zadaniem zespołu jest opracowanie rozwiązań ratunkowych dla branży filmowej w obliczu zaistniałej sytuacji gospodarczej. Podczas cotygodniowych spotkań pełnego składu zespołu, w drodze dyskusji i wymiany doświadczeń, wytyczane są kierunki działań, a następnie szeroko omawiane uwarunkowania ich wdrożenia. W celu optymalizacji pracy, członkowie zespołu spotykają się w ciągu tygodnia w zespołach roboczych (komisjach), do których zostali przypisani zgodnie z posiadanymi kompetencjami. Komisje pracują m.in. nad zagadnieniami dystrybucji w warunkach zamknięcia kin, utrzymania płynności finansowej, płynnego i bezkolizyjnego wznowienia przerwanych produkcji, restartu kin i ich funkcjonowania w warunkach społecznej obawy o powrót epidemii.
Stypendia dla twórców filmowych
W wyniku prac zespołu ds. kryzysu w kinematografii Polski Instytut Sztuki Filmowej, we współpracy ze Stowarzyszeniem Filmowców Polskich, Polską Akademią Filmową, Gildią Reżyserów Polskich i Stowarzyszeniem Twórców dla Rzeczpospolitej, utworzył Program wsparcia zawodów filmowych. W ramach programu o stypendia mogą starać się przedstawiciele wszystkich zawodów filmowych, którzy z powodu pandemii COVID-19 znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej.
Kwota stypendium wynosi 2400 zł brutto, a o wsparcie ubiegać się można raz na kwartał. Stypendium można otrzymać maksymalnie trzykrotnie. W składzie komisji przyznającej stypendium znaleźli się przedstawiciele najważniejszych organizacji branży filmowej w Polsce: Łukasz Ronduda – rekomendowany przez Gildię Reżyserów Polskich, Robert Kaczmarek – reprezentujący Stowarzyszenie Twórców dla Rzeczpospolitej, Ilona Łepkowska – reprezentująca Polską Akademią Filmową oraz Małgorzata Szczepkowska-Kalemba – reprezentująca Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Zmiany legislacyjne
Natychmiastowe działania podjęte przed PISF zaraz po pierwszym spotkaniu zespołu zaowocowały adekwatnymi do potrzeb sytuacji zmianami legislacyjnymi. W ustawie o kinematografii dokonano zmiany definicji filmu. Zgodnie z obecną wykładnią filmem jest również utwór, który z powodu okoliczności niezawinionych nie został wyświetlony w kinie. To pozwala Instytutowi dofinansowywać filmy, które w pierwszej kolejności trafią na platformy VOD i PPV. W ten sposób PISF daje szanse producentom na zdyskontowanie ich produkcji tam, gdzie na dzień dzisiejszy jest to możliwe. Działanie to, stojące nieco w sprzeczności z tradycją Instytutu jest wyrazem pragmatycznego kompromisu pomiędzy modelem dotychczasowym a obecną rzeczywistością rynkową.
W wyniku prac zespołu, na wniosek PISF, dokonano zmiany także w ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej. Umożliwiono złożenie wniosku o przyznanie wsparcia finansowego nie wcześniej niż 12 miesięcy przed rozpoczęciem prac, które mają być objęte wsparciem finansowym i nie później niż przed rozpoczęciem tych prac. Tym samym zniesiono mało praktyczny wymóg aplikowania o przyznanie wsparcia m.in. na dwa miesiące przed rozpoczęciem produkcji.
Poniżej zestawienie zmian już dokonanych w poszczególnych aktach prawnych:
Zmiany w ustawie o kinematografii:
1) Zmiana definicji filmu - filmem jest również utwór, który z powodu okoliczności niezawinionych nie został wyświetlony w kinie.
2) Dodanie ust. 3a do art. 19 ustawy o kinematografii, umożliwiającego nieskładanie do PISF przez podmiot prowadzący kino raportu określającego dzienne dane o liczbie widzów, liczbie sprzedanych biletów i zaakceptowanych znakach legitymacyjnych oraz przychodach z tytułu sprzedaży biletów w odniesieniu do każdego filmu wyświetlanego w danym dniu oraz miesięczne dane o przychodach z tytułu wyświetlania filmów i reklam w kinie, o ile wszystkie dane wynoszą 0.
Zmiany dokonane w ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej:
1) Umożliwienie złożenia wniosku o przyznanie wsparcia finansowego nie wcześniej niż 12 miesięcy przed rozpoczęciem prac, które mają być objęte wsparciem finansowym, i nie później niż przed rozpoczęciem tych prac. Wnioskodawca jest zobowiązany rozpocząć prace objęte wsparciem finansowym w terminie nie później niż 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
2) W przypadku gdy wnioskodawca z uzasadnionych przyczyn nie może przedstawić umowy o świadczeniu usług na rzecz produkcji audiowizualnej lub synopsisu i scenariusza utworu audiowizualnego, potwierdzenia nabycia praw do scenariusza lub podstawy literackiej utworu audiowizualnego, Dyrektor Instytutu może podjąć decyzję o przedłożeniu Instytutowi innych dokumentów, na podstawie których będzie możliwe rozpatrzenie wniosku.
3) Wydłużenie terminu na przedstawienie modyfikacji kosztorysu załączonego do wniosku do 60 dni.
4) Wydłużenie zawarcia umowy o wsparcie finansowe na wniosek wnioskodawcy do 3 miesięcy.
Zmiany, wypracowane w ramach zespołu ds. kryzysu, zgłoszone przez PISF do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
1) Wprowadzenie do ustawy o kinematografii obciążenia daniną publiczną podmiotu dostarczającego audiowizualną usługę medialną na żądanie w wysokości 1,5% przychodu uzyskanego z opłat za dostęp do udostępnianych publicznie audiowizualnych usług medialnych na żądanie lub przychodu uzyskanego z tytułu emisji przekazów handlowych, jeśli ten przychód w danym okresie rozliczeniowym jest wyższy.
2) Wprowadzenie do przepisów rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie udzielania przez Polski Instytut Sztuki Filmowej dofinansowania przedsięwzięć z zakresu kinematografii z dnia 27 października 2005 r. możliwości wydłużenia promesy do 3 lat.
Zmiany, które mają zostać zgłoszone do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
1) Zmiany w art. 24 ust. 2 ustawy o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej, umożliwiające dokonanie cesji na bank i tym samym poszerzające dostęp producentów do narzędzi finansowych dostępnych na rynku europejskim.
2) Zmiany w rozporządzeniu do ustawy o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej:
• zmniejszenie minimalnego poziomu wydatków na film fabularny o metrażu nie krótszym niż 70 minut z 4 000 000 zł do 1 000 000 zł;
• zmniejszenie minimalnego poziomu wydatków na film dokumentalny o metrażu nie krótszym niż 40 minut z 300 000 zł do 100 000 zł;
• zmniejszenie minimalnego poziomu wydatków filmu animowanego o metrażu nie krótszym niż 60 minut z 1 000 000 zł do 100 000 zł.
Przywrócenie płynności finansowej. Kredyty dla firm
Filarem odbudowy branży filmowej, wspólnym dla wszystkich gałęzi tego przemysłu jest przywrócenie płynności finansowej. W ramach prac zespołu kryzysowego opracowano założenia niskooprocentowanych kredytów obrotowych, które pozwolą uniknąć zatorów płatniczych. Zakładają one uproszczoną procedurę pozyskania kredytu, złagodzenie warunków osiągnięcia zdolności kredytowej, preferencyjne oprocentowanie i opłaty, szybkość uwolnienia środków. Kredyty pozwolą przetrwać wielu firmom najgorszy okres, w którym konieczności regulowania stałych zobowiązań towarzyszy brak przychodów, dotyczy to w szczególności kin.
Firmom producenckim potrzebne są kredyty, które pozwolą w pierwszej kolejności wznowić przerwane produkcje i pokryć dodatkowe koszty wynikające z „dublowania” się wielu wydatków. Dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w Polskim Instytucie Sztuki Filmowej rozpoczęły się prace nad preferencyjnym kredytem dla branży filmowej, którego gwarantem finansowym będzie Bank Gospodarstwa Krajowego. Wsparciem mają zostać objęte wszystkie firmy z sektora przemysłu audiowizualnego.
Przygotowanie ubezpieczeń ryzyka zwiększonych kosztów produkcji audiowizualnej
Jak wynika z aktualizowanego na bieżąco raportu PISF o przerwanych z powodu pandemii pracach nad projektami audiowizualnymi, dotychczas przerwano produkcję ponad 160 filmów i seriali.
Aby możliwe było jak najszybsze ukończenie tych produkcji, kiedy to tylko będzie możliwe, a także rozpoczęcie następnych, w tym wykonania usług zagranicznych pozyskanych dzięki działaniu systemu zachęt finansowych, konieczne jest zmniejszenie poczucia zagrożenia i lęku producentów oraz ich partnerów finansowych przed powtórzeniem obecnej sytuacji. Jedynym rozwiązaniem jest ubezpieczenie takiego ryzyka z udziałem Państwa. W przeciwnym razie produkcje krajowe nie ruszą przed upływem co najmniej kilku miesięcy, a usługi zagraniczne przez znacznie dłuższy okres. Takie ubezpieczenia mogłyby również retroaktywnie pokryć przyszłe dodatkowe koszty zatrzymanych produkcji.
Dzięki potwierdzeniu przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zainteresowania Państwa tym problemem, zespół roboczy przygotowuje wystąpienie do Polskiej Izby Ubezpieczeń, by - wspólnie ze środowiskiem filmowym i PISF - pomogła wypracować odpowiedni model w czasie nie dłuższym niż 3 miesiące. Kolejnym krokiem będzie wystąpienie do Ministra o akceptację i wprowadzenie w życie odpowiednich uregulowań.
Zmiany w Programach Operacyjnych
Kolejnym rozwiązaniem wspomagającym płynność finansową są liczne zmiany wprowadzone przez PISF w Programach Operacyjnych na 2020 r., które zostały przedłożone do zatwierdzenia Radzie Instytutu. Istotne znaczenie ma tutaj zmiana wysokości rat dotacji wypłacanej przez Instytut. W przypadku dofinansowania na rozwój projektu Instytut podjął decyzje o rozbiciu dotacji na dwie raty, z czego pierwsza, wypłacana z góry, transza wynosi 90% całej kwoty dotacji, a w przypadku dotacji na produkcję filmową 80% kwoty dotacji będzie wypłacane w pierwszej transzy.
Instytut realizując wnioski z prac zespołu ds. kryzysu, wdrożył szereg rozwiązań w Programach Operacyjnych, wspierających branże w okresie epidemii i okresie, który nastąpi bezpośrednio po jej zakończeniu.
Elementem tej strategii jest zniesienie w Programach Operacyjnych ograniczenia liczby wniosków składanych w jednej sesji i prowadzonych przez jednego producenta w priorytecie Rozwój projektu oraz Dewelopment scenariuszowy. Zniesione zostało też ograniczenie możliwości aplikowania dla reżysera, który nie ukończył pracy nad wcześniej dofinansowanym filmem. Zwiększono o dodatkowe 6 mln zł alokacje związane z priorytetami dofinansowującymi rozwój projektu oraz etap prac scenariuszowych. Taka decyzja wynika z przyjętej strategii Instytutu, która zakłada zwiększenie liczby rozwijanych projektów filmowych, zgodnie z panującymi realiami domowego odosobnienia.
PISF dokonał też korzystnej dla producentów zmiany w zasadach obliczania kosztów ogólnych – ich 7-procentowy narzut może być liczony od podstawy będącej sumą kosztów bezpośrednich oraz wszystkich wkładów rzeczowych.
Racjonalna decyzja dotycząca zmiany definicji filmu trudnego („film, którego treść i forma mają charakter artystycznie ambitny i który ma ograniczone walory komercyjne lub którego produkcja jest utrudniona z przyczyn zewnętrznych, niezależnych od producenta”) poparta jest równoczesną decyzją o ułatwieniu wszystkim wnioskodawcom możliwości przekwalifikowania filmów na film trudny, tak by w większym stopniu możliwe było finansowanie ze środków publicznych.
Indywidualnego podejścia wymaga zagadnienie zwiększenia udzielonej dotacji w przypadku strat lub utraty rynkowego finansowania dla produkcji wspartych przez PISF. W celu rzetelnego szacowania strat wynikających z wprowadzenia stanu epidemii w ramach pracy zespołu zadaniowego opracowane zostało wystandaryzowane narzędzie do ich obliczania. PISF przychyla się również do wniosku członków grupy aby zwyżek z tego tytułu udzielać post factum, po udokumentowaniu kosztów. Specjalnymi zarządzeniami dyrektora PISF została wydana automatyczna zgoda na zmianę terminów umownych.
Ze względu na ograniczenie dystrybucji kinowej z Programów Operacyjnych usunięto wymóg składania listu intencyjnego od dystrybutora kinowego oraz dopuszczono VOD jako pierwsze pole eksploatacji tam, gdzie dotychczas był wymóg eksploatacji kinowej.
W Programach Operacyjnych Upowszechnianie kultury filmowej i Edukacja filmowa przywrócono kosztorysy sprzed roku, w których jako koszty kwalifikowane uznawane są koszty osobowe, wynagrodzenia koordynatorów, zakwaterowanie i transport gości oraz catering. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom organizatorów festiwali oraz ich wiernej publiczności umożliwiono organizowanie festiwali online poprzez dodanie pozycji w kosztorysie: „obsługa festiwalu online”. Możliwość realizacji projektów edukacyjnych online uwzględniono też w kosztorysach wszystkich priorytetów w PO Edukacja filmowa.
W Programie Operacyjnym Promocja polskiego filmu za granicą, w priorytetach Promocja polskiego filmu za granicą i Dystrybucja polskiego filmu za granicą, usunięty został wymóg, dotyczący tego, że minimalny 10-procentowy wkład własny beneficjenta nie może pochodzić z wolontariatu lub umów barterowych (obecnie minimalny wkład własny powinien wynosić minimum 10%, tak było dawniej). Wprowadzono także możliwość przedłużenia ważności decyzji o dofinansowaniu o 6 miesięcy we wszystkich priorytetach Programu Operacyjnego Promocja polskiego filmu za granicą. W priorytecie Dystrybucja polskiego filmu za granicą dodano możliwość uwzględnienia kosztów na dystrybucję inną niż kinowa.
Kampania „Powrót do kina”
W ramach pracy nad restartem kin opracowano wstępne założenia kampanii pod roboczym tytułem „Powrót do kina”, którą PISF wesprze finansowo. Jednym z kierunków działań jest także propagowanie wiedzy i dobrych praktyk związanych ze standardami bezpieczeństwa, m.in. wzmożona kontrola wszystkich pracowników kin przychodzących do pracy (pomiar temperatury, wielokrotna dezynfekcja toalet, poręczy, klamek, zabiegi zamgławiania, ozonowania sal, zachęcanie widzów do kupna biletu online).
Członkom zespołu udało się porozumieć z władzami niektórych miast i uzyskać zapewnienie o ich wsparciu przy przywracaniu wydanych przed epidemią pozwoleń na zdjęcia. PISF będzie aktywnie koordynował wznawianie produkcji filmowych, tak by uniknąć zatoru w dostępie do ekip filmowych i lokacji.
Kalendarium festiwali i premier filmowych
Na stronie internetowej PISF dostępne jest już kalendarium festiwali filmowych, które ma posłużyć lepszej koordynacji tych przedsięwzięć po restarcie rynku. Z kolei na stronie boxoffice.gov.pl PISF uruchomi wkrótce dodatkową rubrykę w opisie składającym się na identyfikator filmowy. Dystrybutorzy mają możliwość wpisywania tam planowanej daty premiery po restarcie kin. Ma to pomóc w uniknięciu nagromadzenia premier filmowych w jednym czasie i kanibalizacji treści filmowych poprzez nadpodaż tytułów.
Ponadto PISF oraz zespół kryzysowy nieustannie prowadzi monitoring rynku wewnętrznego oraz korzysta z najlepszych praktyk zagranicznych. Przed nami jeszcze dużo pracy, ale dziś widać jak potrzebne było wspólne działanie bez względu na to, co różni nas na co dzień. Praca zespołu przebiega zgodnie i oparta jest na zrozumieniu i szacunku. Udało się uniknąć egoizmów poszczególnych sektorów, za co wszystkim uczestnikom serdecznie dziękuję. Pamiętajmy, jesteśmy w tym razem!
Radosław Śmigulski
Skład zespołu ds. kryzysu w branży kinematograficznej:
• Radosław Śmigulski – Dyrektor PISF
• Jacek Bromski – Prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, reżyser
• Dariusz Jabłoński – Prezydent Polskiej Akademii Filmowej, reżyser, producent
• Andrzej Jakimowski – Przewodniczący Gildii Reżyserów Polskich
• Alicja Grawon-Jaksik – Prezes Krajowej Izby Producentów Audiowizualnych
• Robert Kaczmarek – reżyser, producent, Stowarzyszenie Twórców dla Rzeczpospolitej
• Roman Gutek - organizator festiwalu "Nowe Horyzonty", dystrybutor, producent,
• Leszek Kopeć – Dyrektor FPFF w Gdyni
• Urszula Malska - Prezes Zarządu United International Pictures Poland
• Tomasz Jagiełło - Prezes Zarządu HELIOS S.A.
• Mariusz Spisz - Prezes Zarządu Multikino Media
• Joanna Kotłowska - Dyrektor ds. Rozwoju Cineworld Cinemas Polska
• Marlena Gabryszewska – Prezes Stowarzyszenia Kin Studyjnych
• Mariusz Łukomski – Prezes Zarządu Monolith Films Sp. z o.o.
• Anna Limbach-Uryn - Wiceprezes Kino Świat
• Leszek Bodzak – członek zarządu Polskiej Gildii Producentów
• Klaudia Śmieja – członek zarządu Polskiej Gildii Producentów
• Paweł Dutkalski – Dyrektor ds. sprzedaży Warner Bros. Entertainment Polska
• Małgorzata Szczepkowska-Kalemba - Kierownik Działu Produkcji i Rozwoju Projektów Filmowych PISF
• Monika Piętas-Kurek – Kierownik Działu Upowszechniania Kultury Filmowej i Promocji PISF
• Anna Dziedzic – PISF - Polska Komisja Filmowa
• Marta Galińska – Koordynator Działu Prawnego PISF
• Małgorzata Gąska - Główna Księgowa PISF
• Małgorzata Matuszewska – Z-ca Kierownika Działu Produkcji i Rozwoju Projektów Filmowych PISF
• Justyna Strzelecka – PISF, pełnomocnik ds. projektów specjalnych
• Tomasz Neubauer – PISF, doradca ds. bezpieczeństwa
Kina w Polsce zamknięte
Aby zapobiec rozprzestrzeniania się koronawirusa, decyzją rządu od 12 do 25 marca zamknięte zostają placówki oświatowe i kulturalne. Tym samym przez dwa najbliższe tygodnie nie będą działały kina w Polsce.
„Rząd zadecydował o zamknięciu instytucji kultury, teatrów, oper, filharmonii, muzeów, a także kin i sieci kinowych oraz szkół i uczelni artystycznych wszystkich szczebli. Od jutra wszystkie te instytucje zaprzestaną działalności w obszarze gromadzenia się dużej ilości osób” – powiedział minister kultury Piotr Gliński. Rozporządzenie wchodzi w życie 12 marca, a placówki oświatowe i kulturalne zamknięte mają być do 25 marca włącznie.
Jest to jednak dopiero pierwszy okres kwarantanny wprowadzonej przez rząd. Sprawa koronawirusa jest rozwojowa i nie jest wykluczone wydłużenie tego terminu.
Zamknięcie kin to oczywiście wstrzymanie premier filmowych w naszym kraju i wywrócenie do góry nogami kalendarza. Wiele oczekiwanych tytułów zostaje więc oficjalnie przesuniętych, sytuacja jest problematyczna. Szkoda też filmów, które w ostatnich dniach prezentowane były w kinach i ściągały widzów do kin, jak "Sala samobójców. Hejter".
Pod znakiem zapytania stoi też wiele wydarzeń filmowych, które miały się odbyć w najbliższym czasie lub są obecnie przygotowywane.
I najważniejsze chyba. Czy uda się po tym okresie namówić widzów do powrotu do kin, czy nawyk ten nie zostanie wyhamowany lub ograniczony i ile może potrwać taki okres przejściowy.
Tomasz Kolankiewicz ma objąć funkcję Dyrektora Artystycznego Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Filmoznawca i historyk filmu wygrał konkurs ogłoszony przez Komitet Organizacyjny FPFF.
W Komisji Konkursowej pod przewodnictwem Joanny Kos-Krauze pracowali reżyserzy i producenci filmowi, laureaci Złotych i Srebrnych Lwów, wybrani przez Radę Programową FPFF: Renata Czarnkowska-Listoś, Jan P. Matuszyński, Ewa Puszczyńska, Małgorzata Szumowska, Janusz Zaorski, Xawery Żuławski.
Na konkurs napłynęło dziewięć zgłoszeń. Ośmioro kandydatów, którzy złożyli komplet wymaganych dokumentów, wzięło udział w etapie konkursu obejmującym spotkanie z Komisją Konkursową. Ze względu na obecną sytuację wszystkie rozmowy, a także obrady Komisji, odbyły się w formie wideokonferencji. Podając uzasadnienie decyzji Komisji, Joanna Kos-Krauze, podkreśla, że decyzję podjęto jednogłośnie.
- W naszym przekonaniu Tomasz Kolankiewicz posiada fenomenalną wiedzę o kinie polskim i światowym, podpartą głęboką znajomością socjologii, psychologii i antropologii. Jego wysoka etyka pracy własnej i w zespole idzie w parze z niezależnością osądów. Ma też niezbędne na tym stanowisku doświadczenie w zarządzaniu ludźmi oraz zdolności menedżerskie – mówi Joanna Kos-Krauze, Przewodnicząca Komisji Konkursowej.
Tomasz Kolankiewicz jest filmoznawcą i historykiem filmu, kuratorem cykli filmowych, prowadzącym prelekcje i rozmowy o filmie. Jako programista filmowy ma wieloletnie doświadczenie we współpracy z telewizją, festiwalami filmowymi, kinami i instytucjami kultury (m.in. Nowym Teatrem, Filmoteką Narodową - Instytutem Audiowizualnym, Europejskim Centrum Solidarności). W latach 2008 - 2017 był redaktorem programowym w redakcji filmowej TVP Kultura.
W pracy selekcjonera i programisty filmowego stara się przybliżać widzom jak najszerszy obraz kinematografii: od klasyki i kina artystycznego po kino gatunkowe. Cykle filmowe, w jakich się specjalizuje, prezentując historię kina, nawiązują do współczesnych realiów społeczno-politycznych.
Tomasz Kolankiewicz jest autorem kilkudziesięciu przeglądów filmowych, wśród nich: polskich i zagranicznych przeglądów kinematografii kobiet, szwedzkiego i amerykańskiego kina niemego, filmów wybitnych światowych reżyserów i operatorów, prądów nowofalowych w światowym kinie, kina grozy, retrospektyw mało znanych prądów filmowych, kilkunastu retrospektyw polskiego kina gatunkowego.
- Najważniejszym zadaniem Dyrektora Artystycznego będzie selekcja do Konkursu Głównego oraz do Konkursu Filmów Krótkometrażowych. W obu przypadkach może się on wesprzeć opinią zespołów selekcyjnych, które powoła. Poza tym będzie miał także wpływ na skład ciał jurorskich. Stoi przed nim ponadto wyzwanie stworzenia warunków dla szerokiej dyskusji środowiskowej podczas Festiwalu, oczekiwanej przez filmowców, w tym zaproponowanie programu spotkań branżowych – zapowiada Leszek Kopeć, Dyrektor FPFF.
Przypomnijmy, że stanowisko Dyrektora Artystycznego FPFF zostało przywrócone w ramach reformy organizacyjnej Festiwalu, przeprowadzonej w wyniku szerokich konsultacji ze środowiskiem polskich filmowców. Zgodnie z Regulaminem Festiwalu do połowy maja nowego Dyrektora Artystycznego ma oficjalnie powołać Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na wniosek Komitetu Organizacyjnego.
45. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni zaplanowany jest na 14-19 września 2020 roku. W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną w Polsce i na świecie organizatorzy analizują alternatywne opcje, w tym ewentualną zmianę terminu wydarzenia. Wszelkie decyzje w tej sprawie może podjąć Komitet Organizacyjny, jednak nie wcześniej niż pod koniec maja.
„Sala samobójców. Hejter” wygrywa festiwal Tribeca
Znakomita wiadomość napłynęła z Nowego Jorku. Film Jana Komasy „Sala samobójców. Hejter” został jednym z triumfatorów Tribeca Film Festival. Polska produkcja zdobyła główną nagrodę w sekcji doceniającej zagraniczne filmy fabularne. Listy do twórców skierowali m.in. Danny Boyle i William Hurt, którzy nie kryją swojego uznania.
Informacja prasowa: „Sala samobójców. Hejter” – najnowszy film Jana Komasy – wygrał prestiżowy Tribeca Film Festival. Decyzja jury, w skład którego weszli Demian Bichir, Danny Boyle, Judith Godreche, Sabine Hoffman i William Hurt, była jednogłośna. To pierwszy polski film w historii, który znalazł się w konkursie głównym - International Narrative Competition - tego ważnego festiwalu, organizowanego w sercu nowojorskiego Manhattanu. I pierwszy, który zdobył najważniejszą nagrodę – za Najlepszy Zagraniczny Film Fabularny (Best International Narrative Feature).
„Pragnę Panu podziękować za wspaniały film. Inspirujący. Moralnie potężny. Wnikliwy. Istotny. Przepełniony głębokim zrozumieniem i współczuciem. To właśnie ten szczególny rodzaj empatii przesądza o sile filmu, stając się autentycznym wyrazem sumienia artysty. To empatia, która opiera się naciskom. Jest szczera. Sprzyja zrozumieniu. Dziękuję wszystkim współtwórcom tego wielkiego dzieła: dzieła sumienia” – napisał w liście do Jana Komasy członek jury, William Hurt, wybitny aktor doceniany m.in. za role w filmach „Żar ciała”, „Pocałunek kobiety pająka”, „Dzieci gorszego Boga”, „Odmienne stany świadomości” czy „Zbyt wielcy, by upaść”.
Zachwytu nad filmem Jana Komasy nie krył także zasiadający w jury Danny Boyle, zdobywca Oscara i twórca takich hitów, jak „Trainspottiing” czy „Slumdog. Milioner z ulicy”. „Z głębi serca gratuluję reżyserowi jakże aktualnego i niepokojącego filmu. Czym Nixon i Watergate byli dla Coppoli, gdy kręcił Rozmowę, tym Facebook i fake newsy są dla twórcy Hejtera” – napisał, podkreślając, iż ma nadzieję osobiście uścisnąć dłoń Jana Komasy lub „choćby trącić się z nim łokciem”. Ta wygłoszona z przymrużeniem oka aluzja do zasad społecznego dystansu związanych z szalejącą – także w Nowym Jorku – epidemią jest nieprzypadkowa. Tegoroczna edycja festiwalu z uwagi na sytuację epidemiczną odbyła się w trybie on-line.
Dla reżysera, producentów i całej ekipy wygrana w Tribece to szansa na drugie życie dla filmu, który mimo entuzjastycznych recenzji i znakomitej frekwencji podczas weekendu otwarcia w kinach, zszedł z ekranów niespełna tydzień po premierze, stając się symbolem potężnych problemów, jakie przeżywa branża filmowa w obliczu epidemii. W tych okolicznościach wygrana w Tribece zyskuje szczególny wymiar i znaczenie.
„Cieszę się podwójnie, gdyż Hejter w związku z zamknięciem kin z powodu pandemii stał się ofiarą wirusa, a w konsekwencji dramatem dla naszych producentów. Teraz dzięki tej nagrodzie dostał drugie życie” – komentuje Jan Komasa. I dodaje: „Przede wszystkim jednak wielką radość wzbudza fakt, że spragniony dobrych wiadomości świat międzynarodowego filmu znowu z całą mocą usłyszy o polskim kinie, a czymże innym jak wspaniałą wiadomością jest wygranie jednego z najważniejszych festiwali na świecie”.
Scenarzysta filmu Mateusz Pacewicz, który z Janem Komasą pracował także przy nominowanym do Oscara „Bożym Ciele”, podkreśla, że celem twórców „Hejtera” było stworzenie opowieści, która będzie w stanie funkcjonować bez polskiego kontekstu, a jednocześnie nie będzie od niego zbyt oderwana. „Było to pewnym wyzwaniem zarówno na etapie tworzenia scenariusza jak i kręcenia samego filmu, ale nagrody w Nowym Jorku wskazują, że nam się udało. Zależało nam, aby oba te filmy były uniwersalne. Bardzo nas cieszy, że w różnych krajach, wśród różnej widowni, znajdują przychylnych im widzów i cieszą się dobrym odbiorem. Sukces w Tribece to dla nas ogromna radość i bardzo duże spełnienie” – podkreśla Pacewicz.
Kina na wojnie z Hollywood? Idą zmiany
Wczorajsza zapowiedź zwiększenia działań studia Universal w obszarze Premium VOD odbiła się szerokim echem w Hollywood i już wywołała reakcję branży kinowej. To może przynieść znaczące zmiany na rynku kinowym nie tylko w USA, ale też na całym świecie.
Wczoraj ogłoszono, że w USA na rynku Premium VOD „Trolle 2” przyniosły sto milionów dolarów wpływów i jest to wynik, który zbliża produkcję do rentowności. Takie pieniądze film wygenerował tylko w trzy tygodnie, a jest to suma większa od tej, którą zarobiła pierwsza część „Trolli” w amerykańskich kinach. Dyrektor Universala zapowiedział więc, że pojawi się więcej premier filmów na platformach Premium VOD, bo choć dostęp na 48 godzin to blisko 20 dolarów, przedsięwzięcie to okazało się sukcesem. To duża zmiana w filmowym dystrybucyjnym łańcuchu. Przed pandemią na premierę filmu kinowego w internecie czekano jakieś 90 dni.
Na reakcję środowiska kinowego w USA nie trzeba było długo czekać. Amerykańska sieć kinowa AMC Theatres zapowiedziała, że nie będzie prezentowała na swoich ekranach filmów studia Universal.
„Trolle 2” pojawili się na PVOD 11 kwietnia i decyzja taka nie spodobała się amerykańskim kinom, ale dopiero wczorajsza deklaracja jednego z szefów Universala wywołała znaczące reakcje. W liście do prezes Universala Donny Langley, prezes AMC Theatres Adam Aron, napisał, że decyzja o zwiększeniu premier na PVOD jest niedopuszczalna. Jesteśmy rozczarowani, ale komentarze Jeffa [Shella - red] dotyczące działań i intencji Universala nie pozostawiły nam wyboru. Dlatego podjęliśmy decyzję, że AMC nie będzie już prezentować żadnych filmów Universala, w żadnym z naszych kin na terenie USA, w Europie ani na Bliskim Wschodzie - napisał Aron w liście. Deklaracja AMC nie dotyczy tylko filmów studia Universal, ale też wszystkich innych producentów i twórców, którzy nie uznają 90-dniowego okna pomiędzy premierą kinową a internetową.
Przedstawiciel AMC nie wykluczył podjęcia rozmów z Universalem na temat przyszłościowej strategii dotyczącej wprowadzania filmów do kin i internetu oraz różnych modeli ekonomicznych dotyczących współpracy pomiędzy tymi firmami. Na razie jednak Adam Aron użył mocnych słów: Nasza trwająca dziesięciolecia owocna współpraca, właśnie dobiegła końca.
Jeśli AMC pozostanie przy swoim stanowisku, to w przyszłości w kinach tej sieci nie będą pokazywane m.in.: „Szybcy i wściekli 9” (2 kwietnia 2021), „Minions: The Rise of Gru” (2 lipca 2021), „Sing 2” (grudzień 2021) i „Jurassic World: Dominion” (czerwiec 2021).
Universal zareagował na decyzję AMC Theatres, pisząc że decyzja o wprowadzeniu „Trolli 2” na PVOD, podyktowana była chęcią zapewnienia widzom rozrywki, w czasach kiedy kina nie działają, a ludzie jej poszukują. Bazując na entuzjastycznej reakcji na nasz film, uważamy, że dokonaliśmy właściwego kroku – przeczytać można w oświadczeniu. W piśmie rzecznika Universala napisano też o „rozczarowującej postawie AMC i Narodowego Stowarzyszenia Właścicieli Kin (NATO)”. Naszym pragnieniem zawsze było dostarczanie rozrywki jak największej liczbie odbiorców. Absolutnie wierzymy w kina i nigdy temu nie zaprzeczyliśmy. W przyszłości planujemy wypuszczać filmy w kinach i na PVOD, kiedy taką dystrybucję uznamy za sensowną. Z niecierpliwością czekamy na rozmowy z naszymi partnerami kinowymi, ale jesteśmy rozczarowani tą pozornie skoordynowaną akcją AMC i NATO, które mylnie oceniają nasze działania – czytam w oświadczeniu. NATO zapewnia, że „Nie było działań skoordynowanych”, a sieć AMC nie konsultowało swojej decyzji z nikim w branży.
Universal na 12 czerwca zapowiada premierę PVOD filmu „The King of Staten Island” Judda Apatowa, aby w ten sposób ratować swoją inwestycję. Na PVOD Warner Bros wprowadzi wkrótce animację „Scoob!”, a Disney na swoją platformę przeniósł film „Artemis Flow”. [źródło Variety.com]
Pytanie zasadnicze brzmi dziś, czy PVOD działałoby z takim samym powodzeniem, gdyby otwarte były kina i można byłoby tam obejrzeć ten sam film? Wiele zależy zapewne od ceny takiej propozycji. Jeden bilet do kina w USA to średnio 9 dolarów, dostęp do „Trolli 2” w internecie to 19,99 dolarów. Rodzinny seans w kinie rośnie więc znacznie i przy czteroosobowym składzie sięga już około 40 dolarów (bez przekąsek, które drożej kosztują w kinie). Kina mają się czego obawiać. Pandemia nie tylko może zmienić nawyki widzów, ale zuboży też znacząco portfele publiczności. Rodzinny seans kinowy może stać się za drogi, ale i takiej obawie można zapobiegać różnymi działaniami (przed pandemią ceny biletów w polskich multipleksach spadły do około 15 złotych).
Nic nie zastąpi seansu kinowego i to doświadczenie jest jedynym w swoim rodzaju – przy wszystkich plusach i minusach wspólnego oglądania filmu na dużym ekranie. Jednak Covid-19 wyrządzić może w branży kinowej znacznie większe szkody, a wszystkich efektów ekonomicznych jego działań nikt dziś nie jest w stanie przewidzieć.
Polska premiera kinowa „Trolli 2” ciągle zapowiadana jest na początek października 2020 roku.
De Niro zaprasza na We Are One: A Global Film Festival
Najważniejsze międzynarodowe festiwale filmowe łączą siły i podejmują współpracę z YouTube, aby w internecie przeprowadzić wspólne wydarzenie filmowe. „We Are One: A Global Film Festival” odbędzie się w dniach 29 maja - 7 czerwca. Cel jest szczytny, zebrać fundusze na walkę z Covid-19.
Grupa najważniejszych międzynarodowych festiwali filmowych, w tym m.in. Cannes, Wenecja, Londyn, Toronto, Berlin, Sundance i Tokio, nawiązała współpracę z YouTube i przygotowuje darmowy festiwal filmowy w internecie. Pomysłodawcą i organizatorem przedsięwzięcia jest Tribeca Enterprises, w osobach Jane Rosenthal i Roberta De Niro, którzy chcą w ten sposób zebrać fundusze na walkę z Covid-19.
Przedsięwzięcie nosi nazwę „We Are One: A Global Film Festival” i potrwa od 29 maja do 7 czerwca. W programie znajdą się filmy nowe i klasyczne, fabuły, dokumenty i krótkie metraże z 20 festiwali zaproszonych do współpracy. Na liście festiwali znajdują się: : Annecy International Animation Film Festival, Berlin International Film Festival, BFI London Film Festival, Cannes Film Festival, Guadalajara International Film Festival, International Film Festival & Awards Macao (IFFAM), Jerusalem Film Festival, Mumbai Film Festival (MAMI), Karlovy Vary International Film Festival, Locarno Film Festival, Marrakech International Film Festival, New York Film Festival, San Sebastian International Film Festival, Sarajevo Film Festival, Sundance Film Festival, Sydney Film Festival, Tokyo International Film Festival, Toronto International Film Festival, Tribeca Film Festival i Venice Film Festival.
„We Are One: A Global Film Festival” będzie prezentowany pod adresem YouTube.com/WeAreOne
Dokładny program festiwalu podany zostanie w późniejszym terminie. Nie należy oczekiwać tutaj premierowych filmów fabularnych, a raczej spodziewać się wyboru tytułów spośród tych prezentowanych w poprzednich edycjach festiwali zaproszonych do współpracy.
Festiwali w internecie będzie przybywać:
Internetowy festiwal filmowy SXSW trwa już na Amazonie, ale niestety wszystko wskazuje na to, że tylko w USA. Tam prezentowanych jest 39 filmów, w większości krótkometrażowych, ale są to głównie filmowe nowości.
W maju swoją klasykę na ninateka.pl pokaże Docs Against Gravity (pisałem wczoraj).
W internecie pod koniec maja wystartuje 60. Krakowski Festiwal Filmowy i będzie to pierwsze w naszym kraju tak znaczące wydarzenie organizowane tą drogą. Na festiwalu tym także zaprezentowane zostaną nowości, skupiające się na kinie dokumentalnym i krótkometrażowym.
Polskie animacje w konkursie festiwalu Annecy
Festiwal filmowy w Annecy, poświęcony w całości animacjom ogłosił swój program. Strona Polish Shorts informuje, że wśród wybranych do sekcji konkursowych filmów znalazły się polskie tytuły. Przypominamy, że tegoroczna edycja festiwalu odbędzie się online w dniach 15-30 czerwca.
Festiwal w Annecy jest najważniejszym i jednym z najstarszych festiwali poświęconych filmowi animowanemu w Europie. Co roku gromadzi ponad 150-tysięczną widownię, a także staje się miejscem spotkań profesjonalistów z całego świata związanych z branżą filmu animowanego. W Annecy filmy ubiegają się o miano najlepszego filmu krótkometrażowego, telewizyjnego, filmu zrealizowanego na zlecenie oraz filmu studenckiego, a najlepsze z nich otrzymają nagrody Kryształów. Tegoroczna edycja wyjątkowo odbędzie się online i potrwa nieco dłużej.
To kolejny dobry rok dla polskiej animacji. Aż cztery polskie filmy i jedna komercyjna produkcja zostały zaproszone do sekcji konkursowych festiwalu. W konkursie Off-Limits znalazła się krótka animacja Marcina Giżyckiego, „Wieczór”. Z kolei do konkursu, w którym docenia się animacje zrealizowane na zlecenie, czyli tzw. produkcje komercyjne szansę na wygraną ma zwiastun promujący polski festiwal Animator zrealizowany przez Karolinę Specht. Animację można zobaczyć tutaj.
Aż trzy filmy młodych polskich animatorek ubiegają się o nagrodę w konkursie dla najlepszej studenckiej produkcji. Selekcjonerów zachwyciły „Jestem tutaj” Julii Orlik, „Portret kobiecy” Natalii Durszewicz oraz „Takie piękne miasto” Marty Koch.
Cały program Annecy można znaleźć na stronie internetowej festiwalu.
Festiwal „Młodzi i Film” przeniesiony na wrzesień
39. Koszalińskiego Festiwalu Debiutów Filmowych zadecydował o przeniesieniu swojej tegorocznej edycji z czerwca na początek września. Nowa data festiwalu to 1-5 września.
W porozumieniu ze wszystkimi podmiotami i instytucjami współfinansującymi i współorganizującymi festiwal, zdecydowano się przenieść to filmowe wydarzenie na wrzesień tego roku. O dalszych krokach i ewentualnych zmianach będą informować na bieżąco, mając na względzie przede wszystkim bezpieczeństwo twórców i widzów.
Nowa data Festiwalu Młodzi i Film to 01-05.09.2020. Zgodnie z informacją podaną wcześniej nabór do dwóch konkursowych sekcji – Konkursu Pełnometrażowych Debiutów Fabularnych i Konkursu Krótkometrażowych Debiutów Filmowych – zostaje przedłużony do końca czerwca.
Lista Janusza Kijowskiego
Drodzy Twórcy, Przyjaciele, Wolontariusze i Goście Festiwalu „Młodzi i Film”…
Czas zarazy zmusił całą branżę filmową do przymusowej kwarantanny! Zmusił i nas do zmiany terminu tegorocznej edycji Koszalińskiego Festiwalu Debiutów Filmowych, zaplanowanej na czerwiec br. Nie poddajemy się jednak. Uważamy, że Festiwal powinien odbyć się jeszcze w tym roku. Organizatorzy: Centrum Kultury 105 w Koszalinie, Prezydent Miasta i Zarząd Główny Stowarzyszenia Filmowców Polskich poczynią wszelkie starania, aby – jeśli z powodów sanitarnych będzie to możliwe – przenieść nasz Festiwal na termin wrześniowy od 01.09 do 05.09.2020.
Tradycyjne spotkania młodych twórców filmowych z koszalińską publicznością w ramach rozmów „Szczerość za szczerość”, panele tematyczne, warsztaty… ale przede wszystkim projekcje nowej porcji świeżego polskiego kina – to wartości, których – mamy nadzieję – nie pokona wirus! Tegoroczna edycja będzie skromniejsza, dostosowana do realiów i wymogów bezpieczeństwa. Bo bezpieczeństwo naszych widzów, twórców i kinomanów jest dla nas najważniejsze. Bacznie więc obserwujemy i będziemy dalej obserwować sytuację epidemiczną w naszym kraju, mając nadzieję, że 1 września 2020 będziemy mogli spotkać się w Koszalinie na Święcie Młodego Polskiego Kina!
Janusz Kijowski
Dyrektor Programowy Młodzi i Film
Kryzys w branży kinematograficznej. Raport PISF
Stypendia dla twórców będących w trudnej sytuacji materialnej, zmiany w ustawie o kinematografii i w ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej, liczne poprawki zgłoszone do Programów Operacyjnych PISF oraz szereg inicjatyw realizowanych przez zespoły robocze - to wybrane efekty prac zespołu ds. kryzysu w branży kinematograficznej, które przedstawił stojący na jego czele Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Radosław Śmigulski.
W oficjalnym komunikacie nadesłanym przez Polski Instytut Sztuki Filmowej przeczytać można:
Szanowni Państwo,
Epidemia koronawirusa odcisnęła szczególnie bolesne piętno na branży filmowej. Zamknięcie kin było początkiem bezprecedensowego paraliżu sektora filmowego, którego skutków nie jesteśmy w stanie do końca przewidzieć. Instytut podjął natychmiastowe działania naprawcze, których zaczynem było powołanie zespołu zadaniowego do spraw kryzysu w branży kinematograficznej. Moje zaproszenie do współpracy w ramach zespołu przyjęli wybitni eksperci, przedstawiciele wszystkich filarów polskiego sektora filmowego: producenci, reżyserzy, dystrybutorzy, przedstawiciele kin, festiwali filmowych, niezależni eksperci oraz pracownicy PISF.
Zadaniem zespołu jest opracowanie rozwiązań ratunkowych dla branży filmowej w obliczu zaistniałej sytuacji gospodarczej. Podczas cotygodniowych spotkań pełnego składu zespołu, w drodze dyskusji i wymiany doświadczeń, wytyczane są kierunki działań, a następnie szeroko omawiane uwarunkowania ich wdrożenia. W celu optymalizacji pracy, członkowie zespołu spotykają się w ciągu tygodnia w zespołach roboczych (komisjach), do których zostali przypisani zgodnie z posiadanymi kompetencjami. Komisje pracują m.in. nad zagadnieniami dystrybucji w warunkach zamknięcia kin, utrzymania płynności finansowej, płynnego i bezkolizyjnego wznowienia przerwanych produkcji, restartu kin i ich funkcjonowania w warunkach społecznej obawy o powrót epidemii.
Stypendia dla twórców filmowych
W wyniku prac zespołu ds. kryzysu w kinematografii Polski Instytut Sztuki Filmowej, we współpracy ze Stowarzyszeniem Filmowców Polskich, Polską Akademią Filmową, Gildią Reżyserów Polskich i Stowarzyszeniem Twórców dla Rzeczpospolitej, utworzył Program wsparcia zawodów filmowych. W ramach programu o stypendia mogą starać się przedstawiciele wszystkich zawodów filmowych, którzy z powodu pandemii COVID-19 znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej.
Kwota stypendium wynosi 2400 zł brutto, a o wsparcie ubiegać się można raz na kwartał. Stypendium można otrzymać maksymalnie trzykrotnie. W składzie komisji przyznającej stypendium znaleźli się przedstawiciele najważniejszych organizacji branży filmowej w Polsce: Łukasz Ronduda – rekomendowany przez Gildię Reżyserów Polskich, Robert Kaczmarek – reprezentujący Stowarzyszenie Twórców dla Rzeczpospolitej, Ilona Łepkowska – reprezentująca Polską Akademią Filmową oraz Małgorzata Szczepkowska-Kalemba – reprezentująca Polski Instytut Sztuki Filmowej.
Zmiany legislacyjne
Natychmiastowe działania podjęte przed PISF zaraz po pierwszym spotkaniu zespołu zaowocowały adekwatnymi do potrzeb sytuacji zmianami legislacyjnymi. W ustawie o kinematografii dokonano zmiany definicji filmu. Zgodnie z obecną wykładnią filmem jest również utwór, który z powodu okoliczności niezawinionych nie został wyświetlony w kinie. To pozwala Instytutowi dofinansowywać filmy, które w pierwszej kolejności trafią na platformy VOD i PPV. W ten sposób PISF daje szanse producentom na zdyskontowanie ich produkcji tam, gdzie na dzień dzisiejszy jest to możliwe. Działanie to, stojące nieco w sprzeczności z tradycją Instytutu jest wyrazem pragmatycznego kompromisu pomiędzy modelem dotychczasowym a obecną rzeczywistością rynkową.
W wyniku prac zespołu, na wniosek PISF, dokonano zmiany także w ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej. Umożliwiono złożenie wniosku o przyznanie wsparcia finansowego nie wcześniej niż 12 miesięcy przed rozpoczęciem prac, które mają być objęte wsparciem finansowym i nie później niż przed rozpoczęciem tych prac. Tym samym zniesiono mało praktyczny wymóg aplikowania o przyznanie wsparcia m.in. na dwa miesiące przed rozpoczęciem produkcji.
Poniżej zestawienie zmian już dokonanych w poszczególnych aktach prawnych:
Zmiany w ustawie o kinematografii:
1) Zmiana definicji filmu - filmem jest również utwór, który z powodu okoliczności niezawinionych nie został wyświetlony w kinie.
2) Dodanie ust. 3a do art. 19 ustawy o kinematografii, umożliwiającego nieskładanie do PISF przez podmiot prowadzący kino raportu określającego dzienne dane o liczbie widzów, liczbie sprzedanych biletów i zaakceptowanych znakach legitymacyjnych oraz przychodach z tytułu sprzedaży biletów w odniesieniu do każdego filmu wyświetlanego w danym dniu oraz miesięczne dane o przychodach z tytułu wyświetlania filmów i reklam w kinie, o ile wszystkie dane wynoszą 0.
Zmiany dokonane w ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej:
1) Umożliwienie złożenia wniosku o przyznanie wsparcia finansowego nie wcześniej niż 12 miesięcy przed rozpoczęciem prac, które mają być objęte wsparciem finansowym, i nie później niż przed rozpoczęciem tych prac. Wnioskodawca jest zobowiązany rozpocząć prace objęte wsparciem finansowym w terminie nie później niż 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
2) W przypadku gdy wnioskodawca z uzasadnionych przyczyn nie może przedstawić umowy o świadczeniu usług na rzecz produkcji audiowizualnej lub synopsisu i scenariusza utworu audiowizualnego, potwierdzenia nabycia praw do scenariusza lub podstawy literackiej utworu audiowizualnego, Dyrektor Instytutu może podjąć decyzję o przedłożeniu Instytutowi innych dokumentów, na podstawie których będzie możliwe rozpatrzenie wniosku.
3) Wydłużenie terminu na przedstawienie modyfikacji kosztorysu załączonego do wniosku do 60 dni.
4) Wydłużenie zawarcia umowy o wsparcie finansowe na wniosek wnioskodawcy do 3 miesięcy.
Zmiany, wypracowane w ramach zespołu ds. kryzysu, zgłoszone przez PISF do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
1) Wprowadzenie do ustawy o kinematografii obciążenia daniną publiczną podmiotu dostarczającego audiowizualną usługę medialną na żądanie w wysokości 1,5% przychodu uzyskanego z opłat za dostęp do udostępnianych publicznie audiowizualnych usług medialnych na żądanie lub przychodu uzyskanego z tytułu emisji przekazów handlowych, jeśli ten przychód w danym okresie rozliczeniowym jest wyższy.
2) Wprowadzenie do przepisów rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie udzielania przez Polski Instytut Sztuki Filmowej dofinansowania przedsięwzięć z zakresu kinematografii z dnia 27 października 2005 r. możliwości wydłużenia promesy do 3 lat.
Zmiany, które mają zostać zgłoszone do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego:
1) Zmiany w art. 24 ust. 2 ustawy o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej, umożliwiające dokonanie cesji na bank i tym samym poszerzające dostęp producentów do narzędzi finansowych dostępnych na rynku europejskim.
2) Zmiany w rozporządzeniu do ustawy o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej:
• zmniejszenie minimalnego poziomu wydatków na film fabularny o metrażu nie krótszym niż 70 minut z 4 000 000 zł do 1 000 000 zł;
• zmniejszenie minimalnego poziomu wydatków na film dokumentalny o metrażu nie krótszym niż 40 minut z 300 000 zł do 100 000 zł;
• zmniejszenie minimalnego poziomu wydatków filmu animowanego o metrażu nie krótszym niż 60 minut z 1 000 000 zł do 100 000 zł.
Przywrócenie płynności finansowej. Kredyty dla firm
Filarem odbudowy branży filmowej, wspólnym dla wszystkich gałęzi tego przemysłu jest przywrócenie płynności finansowej. W ramach prac zespołu kryzysowego opracowano założenia niskooprocentowanych kredytów obrotowych, które pozwolą uniknąć zatorów płatniczych. Zakładają one uproszczoną procedurę pozyskania kredytu, złagodzenie warunków osiągnięcia zdolności kredytowej, preferencyjne oprocentowanie i opłaty, szybkość uwolnienia środków. Kredyty pozwolą przetrwać wielu firmom najgorszy okres, w którym konieczności regulowania stałych zobowiązań towarzyszy brak przychodów, dotyczy to w szczególności kin.
Firmom producenckim potrzebne są kredyty, które pozwolą w pierwszej kolejności wznowić przerwane produkcje i pokryć dodatkowe koszty wynikające z „dublowania” się wielu wydatków. Dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w Polskim Instytucie Sztuki Filmowej rozpoczęły się prace nad preferencyjnym kredytem dla branży filmowej, którego gwarantem finansowym będzie Bank Gospodarstwa Krajowego. Wsparciem mają zostać objęte wszystkie firmy z sektora przemysłu audiowizualnego.
Przygotowanie ubezpieczeń ryzyka zwiększonych kosztów produkcji audiowizualnej
Jak wynika z aktualizowanego na bieżąco raportu PISF o przerwanych z powodu pandemii pracach nad projektami audiowizualnymi, dotychczas przerwano produkcję ponad 160 filmów i seriali.
Aby możliwe było jak najszybsze ukończenie tych produkcji, kiedy to tylko będzie możliwe, a także rozpoczęcie następnych, w tym wykonania usług zagranicznych pozyskanych dzięki działaniu systemu zachęt finansowych, konieczne jest zmniejszenie poczucia zagrożenia i lęku producentów oraz ich partnerów finansowych przed powtórzeniem obecnej sytuacji. Jedynym rozwiązaniem jest ubezpieczenie takiego ryzyka z udziałem Państwa. W przeciwnym razie produkcje krajowe nie ruszą przed upływem co najmniej kilku miesięcy, a usługi zagraniczne przez znacznie dłuższy okres. Takie ubezpieczenia mogłyby również retroaktywnie pokryć przyszłe dodatkowe koszty zatrzymanych produkcji.
Dzięki potwierdzeniu przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zainteresowania Państwa tym problemem, zespół roboczy przygotowuje wystąpienie do Polskiej Izby Ubezpieczeń, by - wspólnie ze środowiskiem filmowym i PISF - pomogła wypracować odpowiedni model w czasie nie dłuższym niż 3 miesiące. Kolejnym krokiem będzie wystąpienie do Ministra o akceptację i wprowadzenie w życie odpowiednich uregulowań.
Zmiany w Programach Operacyjnych
Kolejnym rozwiązaniem wspomagającym płynność finansową są liczne zmiany wprowadzone przez PISF w Programach Operacyjnych na 2020 r., które zostały przedłożone do zatwierdzenia Radzie Instytutu. Istotne znaczenie ma tutaj zmiana wysokości rat dotacji wypłacanej przez Instytut. W przypadku dofinansowania na rozwój projektu Instytut podjął decyzje o rozbiciu dotacji na dwie raty, z czego pierwsza, wypłacana z góry, transza wynosi 90% całej kwoty dotacji, a w przypadku dotacji na produkcję filmową 80% kwoty dotacji będzie wypłacane w pierwszej transzy.
Instytut realizując wnioski z prac zespołu ds. kryzysu, wdrożył szereg rozwiązań w Programach Operacyjnych, wspierających branże w okresie epidemii i okresie, który nastąpi bezpośrednio po jej zakończeniu.
Elementem tej strategii jest zniesienie w Programach Operacyjnych ograniczenia liczby wniosków składanych w jednej sesji i prowadzonych przez jednego producenta w priorytecie Rozwój projektu oraz Dewelopment scenariuszowy. Zniesione zostało też ograniczenie możliwości aplikowania dla reżysera, który nie ukończył pracy nad wcześniej dofinansowanym filmem. Zwiększono o dodatkowe 6 mln zł alokacje związane z priorytetami dofinansowującymi rozwój projektu oraz etap prac scenariuszowych. Taka decyzja wynika z przyjętej strategii Instytutu, która zakłada zwiększenie liczby rozwijanych projektów filmowych, zgodnie z panującymi realiami domowego odosobnienia.
PISF dokonał też korzystnej dla producentów zmiany w zasadach obliczania kosztów ogólnych – ich 7-procentowy narzut może być liczony od podstawy będącej sumą kosztów bezpośrednich oraz wszystkich wkładów rzeczowych.
Racjonalna decyzja dotycząca zmiany definicji filmu trudnego („film, którego treść i forma mają charakter artystycznie ambitny i który ma ograniczone walory komercyjne lub którego produkcja jest utrudniona z przyczyn zewnętrznych, niezależnych od producenta”) poparta jest równoczesną decyzją o ułatwieniu wszystkim wnioskodawcom możliwości przekwalifikowania filmów na film trudny, tak by w większym stopniu możliwe było finansowanie ze środków publicznych.
Indywidualnego podejścia wymaga zagadnienie zwiększenia udzielonej dotacji w przypadku strat lub utraty rynkowego finansowania dla produkcji wspartych przez PISF. W celu rzetelnego szacowania strat wynikających z wprowadzenia stanu epidemii w ramach pracy zespołu zadaniowego opracowane zostało wystandaryzowane narzędzie do ich obliczania. PISF przychyla się również do wniosku członków grupy aby zwyżek z tego tytułu udzielać post factum, po udokumentowaniu kosztów. Specjalnymi zarządzeniami dyrektora PISF została wydana automatyczna zgoda na zmianę terminów umownych.
Ze względu na ograniczenie dystrybucji kinowej z Programów Operacyjnych usunięto wymóg składania listu intencyjnego od dystrybutora kinowego oraz dopuszczono VOD jako pierwsze pole eksploatacji tam, gdzie dotychczas był wymóg eksploatacji kinowej.
W Programach Operacyjnych Upowszechnianie kultury filmowej i Edukacja filmowa przywrócono kosztorysy sprzed roku, w których jako koszty kwalifikowane uznawane są koszty osobowe, wynagrodzenia koordynatorów, zakwaterowanie i transport gości oraz catering. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom organizatorów festiwali oraz ich wiernej publiczności umożliwiono organizowanie festiwali online poprzez dodanie pozycji w kosztorysie: „obsługa festiwalu online”. Możliwość realizacji projektów edukacyjnych online uwzględniono też w kosztorysach wszystkich priorytetów w PO Edukacja filmowa.
W Programie Operacyjnym Promocja polskiego filmu za granicą, w priorytetach Promocja polskiego filmu za granicą i Dystrybucja polskiego filmu za granicą, usunięty został wymóg, dotyczący tego, że minimalny 10-procentowy wkład własny beneficjenta nie może pochodzić z wolontariatu lub umów barterowych (obecnie minimalny wkład własny powinien wynosić minimum 10%, tak było dawniej). Wprowadzono także możliwość przedłużenia ważności decyzji o dofinansowaniu o 6 miesięcy we wszystkich priorytetach Programu Operacyjnego Promocja polskiego filmu za granicą. W priorytecie Dystrybucja polskiego filmu za granicą dodano możliwość uwzględnienia kosztów na dystrybucję inną niż kinowa.
Kampania „Powrót do kina”
W ramach pracy nad restartem kin opracowano wstępne założenia kampanii pod roboczym tytułem „Powrót do kina”, którą PISF wesprze finansowo. Jednym z kierunków działań jest także propagowanie wiedzy i dobrych praktyk związanych ze standardami bezpieczeństwa, m.in. wzmożona kontrola wszystkich pracowników kin przychodzących do pracy (pomiar temperatury, wielokrotna dezynfekcja toalet, poręczy, klamek, zabiegi zamgławiania, ozonowania sal, zachęcanie widzów do kupna biletu online).
Członkom zespołu udało się porozumieć z władzami niektórych miast i uzyskać zapewnienie o ich wsparciu przy przywracaniu wydanych przed epidemią pozwoleń na zdjęcia. PISF będzie aktywnie koordynował wznawianie produkcji filmowych, tak by uniknąć zatoru w dostępie do ekip filmowych i lokacji.
Kalendarium festiwali i premier filmowych
Na stronie internetowej PISF dostępne jest już kalendarium festiwali filmowych, które ma posłużyć lepszej koordynacji tych przedsięwzięć po restarcie rynku. Z kolei na stronie boxoffice.gov.pl PISF uruchomi wkrótce dodatkową rubrykę w opisie składającym się na identyfikator filmowy. Dystrybutorzy mają możliwość wpisywania tam planowanej daty premiery po restarcie kin. Ma to pomóc w uniknięciu nagromadzenia premier filmowych w jednym czasie i kanibalizacji treści filmowych poprzez nadpodaż tytułów.
Ponadto PISF oraz zespół kryzysowy nieustannie prowadzi monitoring rynku wewnętrznego oraz korzysta z najlepszych praktyk zagranicznych. Przed nami jeszcze dużo pracy, ale dziś widać jak potrzebne było wspólne działanie bez względu na to, co różni nas na co dzień. Praca zespołu przebiega zgodnie i oparta jest na zrozumieniu i szacunku. Udało się uniknąć egoizmów poszczególnych sektorów, za co wszystkim uczestnikom serdecznie dziękuję. Pamiętajmy, jesteśmy w tym razem!
Radosław Śmigulski
Skład zespołu ds. kryzysu w branży kinematograficznej:
• Radosław Śmigulski – Dyrektor PISF
• Jacek Bromski – Prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, reżyser
• Dariusz Jabłoński – Prezydent Polskiej Akademii Filmowej, reżyser, producent
• Andrzej Jakimowski – Przewodniczący Gildii Reżyserów Polskich
• Alicja Grawon-Jaksik – Prezes Krajowej Izby Producentów Audiowizualnych
• Robert Kaczmarek – reżyser, producent, Stowarzyszenie Twórców dla Rzeczpospolitej
• Roman Gutek - organizator festiwalu "Nowe Horyzonty", dystrybutor, producent,
• Leszek Kopeć – Dyrektor FPFF w Gdyni
• Urszula Malska - Prezes Zarządu United International Pictures Poland
• Tomasz Jagiełło - Prezes Zarządu HELIOS S.A.
• Mariusz Spisz - Prezes Zarządu Multikino Media
• Joanna Kotłowska - Dyrektor ds. Rozwoju Cineworld Cinemas Polska
• Marlena Gabryszewska – Prezes Stowarzyszenia Kin Studyjnych
• Mariusz Łukomski – Prezes Zarządu Monolith Films Sp. z o.o.
• Anna Limbach-Uryn - Wiceprezes Kino Świat
• Leszek Bodzak – członek zarządu Polskiej Gildii Producentów
• Klaudia Śmieja – członek zarządu Polskiej Gildii Producentów
• Paweł Dutkalski – Dyrektor ds. sprzedaży Warner Bros. Entertainment Polska
• Małgorzata Szczepkowska-Kalemba - Kierownik Działu Produkcji i Rozwoju Projektów Filmowych PISF
• Monika Piętas-Kurek – Kierownik Działu Upowszechniania Kultury Filmowej i Promocji PISF
• Anna Dziedzic – PISF - Polska Komisja Filmowa
• Marta Galińska – Koordynator Działu Prawnego PISF
• Małgorzata Gąska - Główna Księgowa PISF
• Małgorzata Matuszewska – Z-ca Kierownika Działu Produkcji i Rozwoju Projektów Filmowych PISF
• Justyna Strzelecka – PISF, pełnomocnik ds. projektów specjalnych
• Tomasz Neubauer – PISF, doradca ds. bezpieczeństwa
Kina w Polsce zamknięte
Aby zapobiec rozprzestrzeniania się koronawirusa, decyzją rządu od 12 do 25 marca zamknięte zostają placówki oświatowe i kulturalne. Tym samym przez dwa najbliższe tygodnie nie będą działały kina w Polsce.
„Rząd zadecydował o zamknięciu instytucji kultury, teatrów, oper, filharmonii, muzeów, a także kin i sieci kinowych oraz szkół i uczelni artystycznych wszystkich szczebli. Od jutra wszystkie te instytucje zaprzestaną działalności w obszarze gromadzenia się dużej ilości osób” – powiedział minister kultury Piotr Gliński. Rozporządzenie wchodzi w życie 12 marca, a placówki oświatowe i kulturalne zamknięte mają być do 25 marca włącznie.
Jest to jednak dopiero pierwszy okres kwarantanny wprowadzonej przez rząd. Sprawa koronawirusa jest rozwojowa i nie jest wykluczone wydłużenie tego terminu.
Zamknięcie kin to oczywiście wstrzymanie premier filmowych w naszym kraju i wywrócenie do góry nogami kalendarza. Wiele oczekiwanych tytułów zostaje więc oficjalnie przesuniętych, sytuacja jest problematyczna. Szkoda też filmów, które w ostatnich dniach prezentowane były w kinach i ściągały widzów do kin, jak "Sala samobójców. Hejter".
Pod znakiem zapytania stoi też wiele wydarzeń filmowych, które miały się odbyć w najbliższym czasie lub są obecnie przygotowywane.
I najważniejsze chyba. Czy uda się po tym okresie namówić widzów do powrotu do kin, czy nawyk ten nie zostanie wyhamowany lub ograniczony i ile może potrwać taki okres przejściowy.
