Rozmowy nieuczesane
Radio SzczecinRadio Szczecin » Rozmowy nieuczesane
„By dojść do źródła, trzeba płynąć pod prąd.” To jedna z „Myśli nieuczesanych” genialnego aforysty, Stanisława Jerzego Leca.

Wojciech Lizak i Marian Kalemba - ci dwaj panowie w myśleniu o historii zdają się płynąć pod prąd, a w każdym razie nie podążają utartymi ścieżkami, którymi przywykliśmy poruszać się. Nieznane lub mniej znane, a czasem skrzętnie ukrywane fakty, próba innego spojrzenia na wydarzenia i postaci ważne dla Szczecina i Pomorza Zachodniego w „Rozmowach nieuczesanych”.

„Rozmowy nieuczesane”- o niezwykłych wydarzeniach, ważnych postaciach oraz tajemnicach Szczecina i Pomorza Zachodniego - w każdą niedzielę po godzinie 17.30. Zaprasza - Agata Rokicka.
Niki Ikonomu druga od lewej (1970). Karta pocztowa reklamująca płytę Filipinek i Bez Atu „Nie wierz chłopcom”. Od lewej: (1) Krystyna Pawlaczyk, (2) Niki Ikonomu, (3) Maria Hardy, (4) Anna Sadowa, (5) Iwona Racz.
Niki Ikonomu druga od lewej (1970). Karta pocztowa reklamująca płytę Filipinek i Bez Atu „Nie wierz chłopcom”. Od lewej: (1) Krystyna Pawlaczyk, (2) Niki Ikonomu, (3) Maria Hardy, (4) Anna Sadowa, (5) Iwona Racz.
Na Pomorzu Zachodnim swoje miejsce znalazło wiele mniejszości narodowych i etnicznych: O falach migracji Żydów i Ukraińców (ci ostatni zostali przesiedleni w ramach akcji „Wisła”) mówiliśmy w poprzednim odcinku. Czas na kolejne opowieści, między innymi o Grekach, którzy zawitali tu w konsekwencji trwającej do 1949 roku wojny domowej pomiędzy siłami monarchistycznymi oraz zwolennikami Komunistycznej Partii Grecji.

"Akcja-migracja" - to tytuł 154. odcinka "Rozmów nieuczesanych". Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka, zapraszamy.

ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 154 (Akcja-Migracja. Część druga)
XXII Dni Kultury Ukraińskiej w Szczecinie. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin/Archiwum]
XXII Dni Kultury Ukraińskiej w Szczecinie. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin/Archiwum]
Decyzja o przekazaniu Szczecina 5 lipca 1945 roku władzom polskim miała swoje konsekwencje nie tylko w warstwie politycznej czy administracyjnej. Od tego momentu zaczęły się znaczne ruchy migracyjne np. w postaci wysiedlania ludności niemieckiej, a przede wszystkim napływu ludności z różnych stron Polski, ale również Europy czy nawet świata.

"Akcja-migracja" - to tytuł 153. odcinka "Rozmów nieuczesanych". Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka, zapraszamy.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 153 (Akcja-migracja)
Dokument ze strony polskiemiesiace.ipn.gov.pl
Dokument ze strony polskiemiesiace.ipn.gov.pl
19 marca 1968 roku I sekretarz KC PZPR Władysław Gomułka wygłosił na spotkaniu z aktywem partyjnym w warszawskiej Sali Kongresowej przemówienie, w którym zaatakował „syjonistów” i intelektualistów. Jego wystąpienie transmitowały radio i telewizja.

„Czy w Polsce są żydowscy nacjonaliści, wyznawcy ideologii syjonistycznej?” – pytał I sekretarz Gomułka. I odpowiadał: „Na pewno tak”. Z wątkami antysemickimi przeplatały się treści wymierzone w intelektualistów. Kompromitujące słowa brzmiały z mównic niemal w całym kraju, także w Szczecinie.

Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka, zapraszamy na drugą część "Rozmów..." poświęconych szczecińskiemu Marcowi 68.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 152 (Szczeciński Marzec 68. Cz,2)
Pomnik Adama Mickiewicza w Szczecinie. Fot. Robert Stachnik [Radio Szczecin/Archiwum]
Pomnik Adama Mickiewicza w Szczecinie. Fot. Robert Stachnik [Radio Szczecin/Archiwum]
Pierwsza odsłona antyżydowskiej nagonki wydarzyła się już w 1967 roku, w związku z wygraną przez Izrael tzw. wojną sześciodniową z popieranymi przez blok sowiecki państwami arabskimi. Pierwszy Sekretarz KC PZPR, Władysław Gomułka publicznie nazwał polskich Żydów cieszących się z izraelskiego zwycięstwa "piątą kolumną". Antyizraelska akcja propagandowa przerodziła się w kampanię antysemicką.

8 marca 1968 roku na Uniwersytecie Warszawskim odbył się studencki wiec w proteście przeciw zdjęciu przez władze z afisza "Dziadów" Adama Mickiewicza oraz w obronie bezprawnie usuniętych ze studiów Adama Michnika i Henryka Szlajfera. Został on brutalnie stłumiony.

Jednocześnie w całym kraju odbywały się manifestacje "pełne poparcie dla przywódcy naszej partii narodu" - Władysława Gomułki. Także w Szczecinie.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc.151 (Marzec 68 w Szczecinie)
Lech Turkowski - właściciel sklepu ze starymi lampami, fot. Małgorzata Furga
Lech Turkowski - właściciel sklepu ze starymi lampami, fot. Małgorzata Furga
Stylowe lampy, akowcy w piwnicy, zduńskie opowieści, marka w nazwisku, radiowe "Usługi dla ludności"...

Szanujmy fachowca! - czyli ciąg dalszy opowieści o szczecińskim rzemiośle i szczecińskich rzemieślnikach. Wojciech Lizak, Marian Kalemba i Agata Rokicka, zapraszamy do słuchania "Rozmów nieuczesanych".
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 150 (Szczecińscy rzemieślnicy. Część druga)
Putto z młotkiem, kielnią i kołem zębatym jako alegoria rzemiosła (po prawej stronie). Kamienica przy ulicy Śląskiej 38 w Szczecinie. Fot. Szczecinolog [wikipedia.org]
Putto z młotkiem, kielnią i kołem zębatym jako alegoria rzemiosła (po prawej stronie). Kamienica przy ulicy Śląskiej 38 w Szczecinie. Fot. Szczecinolog [wikipedia.org]
Rzemiosło w czasach PRL - to opowieść o potrzebie wolności ponad wszystko – mimo przeciwności losu (czytaj: nieprzychylności władzy) i wbrew zdrowemu rozsądkowi. Dlaczego? I czy rzemiosło w Szczecinie ma swój wyjątkowy charakter?

"Rozmowy nieuczesane" o szczecińskich rzemieślnikach prowadzą: Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka. Zapraszamy.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 149 (Szczecińskie rzemiosło)
Poetka, Helena Raszka na tle domowej biblioteki w 1980 r. Fot. Włodzimierz Piątek [pomeranica.pl]
Poetka, Helena Raszka na tle domowej biblioteki w 1980 r. Fot. Włodzimierz Piątek [pomeranica.pl]
Biblioteka, która obniża poziom czytelnictwa? To raczej niemożliwe. A jednak...

O tym niezwykłym zjawisku, ale i o domowych księgozbiorach znanych szczecinian, bibliotekach cyfrowych i ekslibrysach - w czwartej, ostatniej części bibliotecznych "Rozmów nieuczesanych", do wysłuchania których zapraszają: Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 148 Szczecińskie biblioteki. Część 4)
Biblioteka Miejska, prawdopodobnie koniec lat 40. XX w. Fot. z pomeranica.pl
Biblioteka Miejska, prawdopodobnie koniec lat 40. XX w. Fot. z pomeranica.pl
Jaka była droga od Stadtbibliotek przy Grüne Schanze 8 do Książnicy Pomorskiej przy Podgórnej 15/16? Po co w bibliotece klatka? Powracamy do tematu bibliotek i bibliotekarzy.

Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka, zapraszamy.

W dzisiejszych RN wykorzystałam fragmenty archiwalnych audycji – Małgorzaty Frymus i mojego autorstwa, naturalnie z archiwum Radia Szczecin.
Fot. Olaf Nowicki [Radio Szczecin/Archiwum]
Fot. Olaf Nowicki [Radio Szczecin/Archiwum]
Biblioteki to wrota czasu. Warto wejść i rozpocząć przygodę.

Wojciech Lizak, Marian Kalemba i Agata Rokicka. Zapraszamy na wędrówkę po bibliotekach Szczecina, ale nie tylko. Odwiedzimy biblioteki rodzinne, prywatne, więzienne oraz bibliotekę w ośrodku odosobnienia dla internowanych, która miała specyficzne zbiory.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 146 (Szczecińskie biblioteki. Część druga)
1234567