Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy
Radio SzczecinRadio Szczecin » Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy » Felietony
Coraz pewniej czujący się Zarząd Miejski Szczecina – ciało zdominowane przez niemieckich komunistów - postanowił 6 czerwca wkroczyć na arenę wielkiej polityki. Do rządu ZSRS skierowano memoriał dotyczący aktualnej sytuacji w mieście. Był najdalej posuniętą próbą oficjalnego przekonania Sowietów , że Szczecin winien pozostać niemiecki.

Memoriał zaczyna się od słów: „W imieniu mieszkańców miasta Szczecina przekazujemy rządowi ZSRS w Moskwie jako władzy okupacyjnej na naszym terenie oraz międzyalianckiej komisji kontrolnej w Berlinie jako najwyższej instancji rządów alianckich petycję z prośbą o udzielenie pomocy naszemu miastu, znajdującemu się w bardzo trudnej sytuacji i zrealizowanie naszych propozycji mających na celu przezwyciężenie zaistniałych ogromnych trudności. (...)
Niemiecka LUDNOŚĆ Szczecina znalazła się w całkowicie niejasnej sytuacji a administracji przysporzyło to ogromnych trudności. W tych warunkach niepewności najtrudniejszym problemem było i jest do dzisiaj zaopatrzenie ludności w najniezbędniejsze artykuły żywnościowe. Nie znamy żadnego innego miasta niemieckiego, w którym racje żywnościowe leżały by tak dalece poniżej minimum jak to jest w Szczecinie.”.

Niemieccy komuniści uznali ,że ważne będzie podkreślenie ekonomicznych więzów między miastem a terenami wschodnich Niemiec, które prócz Rostocka i Wismaru nie miały żadnych dużych portów.
Pisali:” Znaczenie Szczecina jako portu bałtyckiego i miasta przemysłowego jest bezsporne. Miasto to, z jego urządzeniami portowymi będzie musiało także i w przyszłości być ogniwem łączącym całą gospodarkę byłych terenów niemieckich. Nie do pomyślenia byłby brak Szczecina z jego stoczniami i licznymi fabrykami a także wszelkiego rodzaju powiązaniami kooperacyjnymi z resztą kraju. Dlatego też bezsporna jest paląca konieczność postępu w jak najszybszej odbudowie miasta wszelkimi środkami.

Do tego potrzebne jest jednak spełnienie poniższych warunków wstępnych:


1. uznanie miasta Szczecina jako miasta niemieckiego i uznanie Zarządu Miasta jako ciała kompetentnego i odpowiedzialnego dla całego terenu dużego Szczecina. Rządom mocarstw okupacyjnych przedłożone zostały niepodważalne materiały świadczące niezbicie, że Szczecin był przez cały czas aż do wybuchu wojny 1939 roku, zamieszkiwany tylko przez Niemców. Nieuwzględnienie tego faktu przeczyłoby zatem wszystkim zasadom prawa do samostanowienia.


2. Oddanie wszystkich zasobów mieszkaniowych do dyspozycji powracającym Szczecinianom. Ogólna praca związana z odbudową będzie tylko wtedy mogła być wykonana, jeśli umożliwi się na powrót na teren Szczecina potrzebnym do tego siłom. Specjaliści podczas ewakuacji Szczecina zostali w ogromnej większości przesiedleni na Pomorze Przedodrzańskie i do Meklemburgii. Bez ich udziału wszelkie próby odbudowy skazane są na niepowodzenie. Nie brak powierzchni mieszkalnej dla tych sił, trzeba ją tylko udostępnić.”


Fragment petycji Zarządu Miejskiego jest najbardziej wyrazistym świadectwem starań niemieckich komunistów o pozostawienie Szczecina w obrębie sowieckiej strefy okupacyjnej Niemiec. Autorzy tego manifestu nie przypadkowo użyli argumentu „prawa do samostanowienia” wykorzystując przedwojenną przewagę ludności niemieckiej w Szczecinie. Ale na potrzeby Rosji i częściowo zachodnich mocarstw alianckich sformułowana jest wyrazista teza: Szczecin należy do organizmu gospodarczego państwa niemieckiego i jako taki może być bardzo wygodny także dla Niemiec zarządzanych przez aliantów – w tym wypadku Związkowi Radzieckiemu.

Autorzy dokumentu odnoszą się też do silnego szczególnie u brytyjskich polityków przekonania, że Polska nie będzie w stanie odbudować przemysłu stoczniowego i portów Szczecina z racji cywilizacyjnego upośledzenia. Dlatego wykorzystywany jest motyw specjalistów którzy mają być najlepszą wizytówką przydatności nowych Niemiec dla państw alianckich. Ten motyw pojawiać się będzie też w propagandzie ziomkostw pomorskich w latach pięćdziesiątych. Pomorze zachodnie przedstawiane będzie w nich jako wyniszczony wojną spalony obszar na terenie którego Polacy nie są w stanie dokonać żadnej znaczącej odbudowy przedwojennego stanu przemysłu. Petycja Niemieckiego Zarządu Miejskiego pozostała bez odpowiedzi. Można jednak przypuszczać, że była używana w dyskusjach między władzami w Moskwie a szefami sowieckiej wojskowej administracji w Niemczech w dyskusjach nad przyszłością miasta.Pismo o pokazuje, jak słuszne były obawy Piotra Zaremby, że niemieccy komuniści bynajmniej nie przypominają ludzi złamanych i skruszonych klęską III Rzeszy. Mieli poczucie swojej siły i chcieli walczyć o Szczecin.

 

Zobacz także

2022-09-12, godz. 16:10 "Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy" Felieton Piotra Semki Do posłuchania w każdy piątek, o godz. 16.30 w magazynie Wszystko na gorąco. » więcej 2024-01-26, godz. 15:54 51. Pierwszy dzień w Szczecinie bez niemieckich barek z uchodźcami z Grodu Gryfa. 4 lipca 1945 roku (26.01.2024) Z perspektywy czasu robi wrażenie upór z jakim działacze Komunistycznej Partii Niemiec rządzący między końcem maja a końcem lipca ściągali do Szczecina… » więcej 2024-01-19, godz. 16:34 50. Wczesnym rankiem 3 lipca 1945 roku, wojewoda Leonard Borkowicz i prezydent Piotr Zaremba, wyruszają z Koszalina przez… Słynna autostrada „Berlinka” bardzo szybko umożliwiła im dojazd ze Szczecina do głównej kwatery sowieckiego marszałka pod Berlinem. Rezydował on w willowym… » więcej 2024-01-12, godz. 16:37 49. 1 lipca 1945 r. Rosjanie niespodziewanie wzywają Piotra Zarembę do Berlina. Na wszelki wypadek przysyłają po niego… W poprzednich odcinkach tego cyklu wspominałem, że okres przesilenia w kwestii przynależności Szczecina objawił się dziwnym fenomenem. Rosjanie po oddaniu… » więcej 2024-01-05, godz. 16:39 48. Koniec czerwca 1945 roku. Społeczny Komitet Pomocy Polakom w Szczecinie obchodzi Święto Morza (5.01.2024) Komitet Pomocy Polakom przez ponad dwa tygodnie między wyjazdem Piotra Zaremby z miasta a końcem niemieckich rządów pełnił dziwaczną rolę reprezentanta… » więcej 2023-12-29, godz. 16:32 47. Koniec czerwca, początek lipca 1945 - ostatnie dwa tygodnie władzy niemieckich komunistów nad Szczecinem (29.12… 20 czerwca 1945 roku niemiecki burmistrz Ernst Wiesner rozesłał do burmistrzów dzielnicowych specjalny okólnik. Przypominał w nim że w Szczecinie nie ma… » więcej 2023-12-22, godz. 16:39 46. Zdzisław Trzyciecki - pierwszy Polak urodzony po wojnie w Szczecinie (22.12.2023) Rok 1945 był czasem kiedy w polskim Szczecinie wszystko było pierwsze. Pierwsze szkoły, pierwsze polskie szpitale, pierwsze polskie oddziały straży pożarnej… » więcej 2023-12-15, godz. 16:44 45. Koniec czerwca 1945 r., Piotr Zaremba czeka na decyzję Rosjan i aliantów w sprawie Szczecina. Ekipa Bieruta zachowuje… Piotr Zaremba w trakcie swojego drugiego wygnania ze szczecina w drugiej połowie czerwca 1945 roku miał okazję do krótkiego odpoczynku po intensywnych dziesięciu… » więcej 2023-12-08, godz. 16:20 44. Ks. Kazimierz Świetliński, drugi polski kapłan w powojennym Szczecinie (8.12.2023) O ile ks. Floriana Berlik był pierwszym polskim kapłanem przybyłym do Szczecina – o tyle przybyły tu 12 czerwca 1945r. ks. Świetliński stał pionierem… » więcej 2023-12-01, godz. 16:41 43. Jak można było przeżyć jeden dzień w Szczecinie latem 1945 roku (1.12.2023) Jak można było przeżyć jeden dzień w Szczecinie latem 1945 roku jeśli było się Niemcem? Sięgnijmy do wspomnień Szczecinianina Otto Römlinga opisującego… » więcej
12345