Lata 90. to złota era polskiej reklamy. Pierwsze próby dostosowania się do zachodnich standardów marketingu przyniosły rozbudowane, pełne przesady i kiczu spoty reklamowe. Z dzisiejszej perspektywy wiele z nich uznalibyśmy po prostu śmieszne, ale w tamtych czasach zdawały się być nowoczesne i świeże.

Na początku lat 90. w reklamach radiowych często występowali zarówno spikerzy, jak i dziennikarze. Dość szybko zorientowano się, że pozostaje to w sprzeczności z etyką dziennikarską i zaprzestano tego typu praktyk. W okresie wczesnego kapitalizmu w Polsce wszystkiego musieliśmy się uczyć, niemal od zera.

1.Celia, 2.Eximp, 3.Selfa, 4.Pelz (firma kosmetyczna), 5. Tango (restauracja), 6. Instal - Przedsiębiorstwo Instalacji Przemysłowych, 7. Se-ma Casino, 8. Top market, 9. Ever mark, 10. Casinos Poland (kursy na krupiera, kelnerki itp.)

WYKONAWCY: Ryszard Brodziński, Piotr Rokicki, Alicja Jankowska, Katarzyna Wolnik-Sajna, Jarosław Dalecki

Była to największa elektrownia jądrowa Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W szczytowym momencie, tuż przed zjednoczeniem Niemiec, zabezpieczała blisko 20 proc.
zapotrzebowania energetycznego tego kraju.
Położona w miejscowości Lubmin niedaleko miasta Greifswald elektrownia wyposażona była w pięć reaktorów wodno-ciśnieniowych. W budowie były kolejne.

Audycja opowiada o zagrożeniu Szczecina i okolic przez elektrownię jądrową koło Greifswaldu. Opinie piszącego o tym w "Kurierze" red. Andrzeja Babińskiego. O skutkach zdrowotnych i ochronie radiologicznej - ppłk. dr med. Stanisław Urbański.

Nawiasem mówiąc - pół roku później podjęto decyzję o wyłączeniu elektrowni. Proces demontażu trwa do dziś.

Data emisji: 3 stycznia 1990 roku

Wielką postacią tamtych czasów był Tadeusz Mazowiecki. W sierpniu 1989 roku Lech Wałęsa zaproponował mu misję stworzenia rządu. Tadeusz Mazowiecki przyjął propozycję. Użył wówczas słynnych słów: "Mogę być premierem dobrym albo złym, ale nie zgodzę się być premierem malowanym". 19 sierpnia został desygnowany na stanowisko prezesa Rady Ministrów przez prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego.

W całym kraju organizowano imprezy wspierające ten rząd. Jedną z nich był bal sylwestrowy w Filharmonii w Szczecinie. Wśród gości - Piotr Fronczewski, Janusz Gajos, Michał Bajor i inni.

Data emisji: 7 stycznia 1990 roku

Wojciech Chądzyński, konstruktor ze Stoczni im. Adolfa Warskiego jest jednym z największych kolekcjonerów znaczków ze statkami i okrętami. Błękitną Wstęgę Atlantyku otrzymywały statki osiągające największą prędkość przepływu przez ocean. Kolekcjoner opowiada o konstrukcji i historii najszybszych statków, pokazując kolekcję znaczków, na których są uwiecznione.

Zainteresowanie Romana Czejarka szczecińskimi transatlantykami zaowocowało z jednej strony pobudzeniem pasji kolekcjonerskiej, ale i wydaniem w 2005 roku książki "Szczecińskie czterofajkowce".

Po 1989 roku bezrobocie w Polsce znacząco wzrosło z powodu likwidacji nierentownych zakładów i przejścia na gospodarkę rynkową. W 2002 roku było największe, osiągając około 20%.

Początki bezrobocia były jednak widoczne wcześniej. Najtrudniej było w małych miejscowościach. W Szczecinie w 1990 roku było co prawda więcej ofert pracy niż bezrobotnych, ale ludzie bardzo się obawiali wizji życia bez zatrudnienia.

ROZMÓWCY: Lucjan Fornalski (kierownik Wydziału Zatrudnienia Urzędu Miasta), Marek Tałasiewicz (dyrektor Wojewódzkiego Biura Pracy).

Data emisji: 26 lutego 1990 roku

TS 10254
Pytania dotyczą rozłamu w związku i powstania "Solidarności 80", rozliczeń nomenklatury komunistycznej, rzekomego wzbogacenia się Lecha Wałęsy, wsparcia dla Edmunda Radziewicza i Andrzeja Milczanowskiego, którzy nie mieli mandatu wyborczego, nędzy Polaków i opieszałości rządu Mazowieckiego.

ROZMÓWCY: Kazimierz Drzazga, Kazimierz Wojciechowski, Borger, Stanisław Kocjan, Mirek Górecki, Roman Bąk, Janusz Dąbrowski, Lech Wałęsa


ROZMÓWCY: Leszek Kamiński, Zuzanna Karczewska, Jerzy Kucharski, Kazimierz Góralski, Władysław Diakun, Ireneusz Doła, Borgier, Stanisław Kocjan, Henryk Nowak, Lech Wałęsa
Pytania o wydatki rządu: więcej na Urząd Rady Ministrów niż na edukację, o możliwości "brania spraw w swoje ręce" bez wyborów terytorialnych.

ROZMÓWCY: Roman Bąk, Zuzanna Karczewska, Lech Wałęsa

Data emisji: 16 marca 1990 roku

Kolejny, po dziewięcioletniej przerwie, list poetki skierowany do słuchaczy Radia Szczecin. Mówi o przyczynach swojego milczenia, którego początek związany był z wprowadzeniem stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku.

Czyta też swoje wiersze: "Sny mieli militarne", "Feniks". "Pieśń o sprawiedliwych w Sodomie". "Kto w płaczu sieje". "Księdzu Popiełuszce". "Ojcze nasz". Warto wspomnieć, że pierwszy list do słuchaczy Radia Szczecin pani Joanna wysłała 14 września 1964 roku.

WYKONAWCA: Joanna Kulmowa

Data emisji: 27 maja 1990 roku

W 1980 roku Artur Balazs i Piotr Baumgart założyli szczecińskie struktury NSZZ "Solidarność" Rolników Indywidualnych. Artur Balazs od początku zasiadał we władzach tego związku. W stanie wojennym został internowany i przetrzymywany w Goleniowie. Zwolniono go w lipcu 1982. Kilka miesięcy potem został ponownie aresztowany pod zarzutem wydawania nielegalnego pisma "Solidarność Wiejska".

Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w zespole do spraw pluralizmu związkowego oraz grupie roboczej do spraw ustawy o związkach zawodowych rolników indywidualnych. W wolnej Polsce był posłem, senatorem i ministrem.

Relacja reporterska Zdzisława Tararaki i Kazimierza Tomczyka ze spotkania "Solidarności" Rolników Indywidualnych z ministrem Arturem Balazsem.

PRZEMAWIAJĄ: Piotr Balazs, Jan Wołek, Artur Balazs, Marian Jurczyk

Data emisji: 3 lipca 1990 roku

Odradzająca się po 123 latach zaborów Polska została zaatakowana przez sowietów. Wojna polsko-bolszewicka zwykle jest kojarzona z rokiem 1920, Bitwą Warszawską i zawartym w 1921 r. traktatem ryskim, ustalającym wschodnią granicę Rzeczypospolitej. Wydarzenia te były jednak poprzedzone walkami w 1918 i 1919 r. W PRL-u programowo była wojną zapomnianą, ponieważ w powszechnie panującej narracji Związek Radziecki był nie tylko naszym (Polski) przyjacielem, ale nawet bratem.

Dlatego książki, filmy, audycje radiowe na temat tej wojny zaczęły pojawiać się dopiero po przełomie ustrojowym. W audycji Małgorzaty Furgi - wspomnienia żołnierza Dywizji Litewsko-Białoruskiej Wojska Polskiego o wojnie bolszewickiej 1920 i późniejszych prześladowaniach NKWD.

LEKTOR: Piotr Rokicki
ROZMÓWCY: Leon Paszkiewicz, Ewa Gruner.

Data emisji: 15 sierpnia 1990 roku

Chociaż występowała już wcześniej, to jej kariera piosenkarska rozpoczęła się w 1962 roku na I Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie. W ciągu najbliższych lat Helena Majdaniec odnosiła sukces za sukcesem, nie tylko w kraju, ale również za granicą. Została "Królową twista".

W kwietniu 1968 roku Helena Majdaniec w ramach stypendium PAA Pagart wyjechała do Paryża i po kilku miesiącach postanowiła tam zostać na stałe. Wykorzystując panującą wówczas modę na słowiańskość, zaczęła występować w paryskich lokalach - w "Szeherezadzie" i "Rasputinie". Później piosenkarka związała się z "Carewiczem", jednym z najbardziej snobistycznych lokali francuskiej stolicy.

Piosenkarka opowiada o swojej karierze. Audycja zawiera fragmenty jej piosenek, polskich i francuskich.

ROZMÓWCA: Helena Majdaniec
REALIZATOR: Anna Waraczewska

Data emisji: 2 września 1990 roku

W 1949 roku władze rozpoczęły przymusową kolektywizację, polegającą na zrzeszaniu chłopów w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych. W 1956 roku na fali odwilży z blisko 10 tys. spółdzielni pozostało 1,5 tys. Pozostały natomiast Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR-y) utworzone 12 lutego 1949 z Państwowych Nieruchomości Ziemskich, Państwowych Zakładów Hodowli Koni i Państwowych Zakładów Hodowli Roślin. Gospodarstwa takie tworzone były głównie na bazie wcześniejszych majątków ziemskich. Wiele takich gospodarstw powstało na Ziemiach Odzyskanych.

Po 1989 roku rozpoczął się proces likwidacji PGR-ów. Pociągnęło to za sobą drastyczne ograniczenie miejsc pracy i wynikającą z tego całą gamę problemów w regionach, gdzie były one jedynymi pracodawcami - bezrobocie, alkoholizm, bierność i bezradność społeczna.

Węgornik - opuszczona wieś popegeerowska. Nic tam nie dojeżdża, nie ma sklepu i szkoły. Niewielu jest stałych mieszkańców. Chętni do kupna walących się, pustych domów może i by się znaleźli, ale nie wiadomo, czyja to własność, z kim i jak przeprowadzić transakcję kupna.

Data emisji: 22 września 1990 roku

9 listopada 1989 roku to pamiętna data. Tego dnia rząd NRD zniósł - nie do końca zdając sobie sprawę z tego, co robi - ograniczenia w podróżowaniu do RFN. Na wieść o nowych przepisach obywatele NRD natychmiast i masowo ruszyli na granicę. Służby graniczne nie potrafiąc zapanować nad rozwojem sytuacji zdecydowały się ustąpić. Granica stanęła otworem, zaś Niemcy z obu państw jeszcze tej samej nocy przystąpili do spontanicznego burzenia znienawidzonego Muru Berlińskiego.

W lipcu 1990 roku wszedł w życie układ o unii walutowej między wschodnimi a zachodnimi Niemcami. Ich zjednoczenie stało się faktem 3 października 1990 roku. W latach 1994–2000 dokonano przenosin siedzib naczelnych organów władzy państwowej z Bonn do Berlina, a 9 września 1994 r. kraj opuścili ostatni stacjonujący tam żołnierze wojsk rosyjskich.

Polacy z nadzieją, ale i z obawami spoglądali na te wydarzenia. Czy mamy bać się zjednoczenia? - o tym ze słuchaczami oraz znakomitym niemieckim dziennikarzem, wówczas reprezentującym "Die Presse", Klausem Bachmannem (ale i historykiem, politologiem, autorem książek o tematyce europejskiej, polsko-niemieckiej i polsko-ukraińskiej) rozmawiał Zbigniew Plesner.

Data emisji: 11 listopada 1990 roku

Omawiając początki Uniwersytetu Szczecińskiego, ale i działalność pierwszego rektora tej uczelni, prof. Kazimierza Jaskota, prof. Tadeusz Wierzbicki, drugi rektor, a jednocześnie pierwszy wybrany w demokratycznych wyborach, stwierdził, że "niestety zyskał nasz uniwersytet złą łatkę »czerwonego«, i to głównie w skutek nacisków z zewnątrz (Komitet Centralny, Wojewódzki, Służba Bezpieczeństwa, ministerstwo…) oraz nadgorliwości w realizacji zaleceń na niektórych szczeblach kierownictwa uczelni oraz organizacji partyjnych, młodzieżowych i innych".

O końcu "czerwonego uniwersytetu" - w reportażu Adama Bogoryja-Zakrzewskiego i Romana Czejarka. Studenci i byli pracownicy naukowi opowiadają o nadużyciach władz uczelni i inwigilacji środowiska przez Służbę Bezpieczeństwa. Usłyszeć też można fragmenty manifestacji z hasłami "Nie ma powrót do Jaskota" i "Homa do doma" (doc. Edward Homa, prorektor, wyjątkowo mroczna, nie ciesząca się sympatią studentów postać) oraz wybór nowego rektora, wspomnianego wcześniej prof. Tadeusza Wierzbickiego.

Data emisji: 11 listopada 1990 roku

Audycja dokumentalna o "wypadkach grudniowych" czyli robotniczym buncie 1970 roku.

Co ciekawe - mimo że od opisywanych w audycji wydarzeń minęło 20 lat, autor nazywa je "wypadkami", nie zauważając, że to powielanie peerelowskiej propagandy. Zakładała ona, żeby w odniesieniu do Grudnia 70 używać słów bagatelizujących, umniejszających to, co się wówczas wydarzyło w Szczecinie.

ROZMÓWCY - uczestnicy tamtych wydarzeń: Mieczysław Dopierała, Lucjan Adamczuk, Ryszard Bartoszewicz, Józef Kasprzycki, Wiesław Krajewski, Franciszek Wilanowski.
LEKTORZY: Julian Jóźwiakowski, Piotr Rokicki
Piosenkę anonimowego autora wykonuje: Dariusz Kabaciński.

Data emisji: 17 grudnia 1990 roku

Kolejna rozliczeniowa audycja - tym razem dotycząca strajku w 1981 roku w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego.

W grudniu 1981 roku doszło do pacyfikacji strajku w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego po wprowadzeniu stanu wojennego. Władze użyły do rozpędzenia protestujących robotników wojska, milicji i czołgów, a pacyfikacja ta stała się symbolem tłumienia oporu przeciwko komunistycznemu reżimowi w Polsce.

ROZMÓWCY: Andrzej Milczanowski, Maria Chmielewska, Mieczysław Ustasiak, Marian Jurczyk, Tomasz Zieliński, Ewaryst Waligórski, Edward Rohatyński.

Data emisji: 28 grudnia 1990 roku

W materiałach dotyczących wystawy "Zapatrzeni w niebo. Dogonowie i ich sztuka" w Muzeum Narodowym w Szczecinie Ewa Prądzyńska pisała: "Dogonowie zamieszkujący masyw Bandiagary położony w południowo-centralnej części Republiki Mali stali się na przełomie XX/XXI wieku jednym z najczęściej odwiedzanych przez turystów ludów w Afryce Zachodniej. Na wzrost zainteresowania tą grupą niewątpliwie wpłynęły: jej religia, pogłębiona wiedza astronomiczna (duża znajomość planet i gwiazd), mitologia wyjaśniająca powstanie wszechświata, Ziemi i pochodzenie przodków. Wiedza ta – zarezerwowana dla wąskiej grupy wtajemniczonych Dogonów – pobudza wyobraźnię wielu miłośników Afryki".

Rozmowy z Adamem Piechowskim, Wojciechem Dohnalem i Jackiem Łapottem o rezultatach wyprawy etnograficznej do Zachodniej Afryki, o pobycie u Dogonów.

Data emisji: 9 lutego 1991 roku

Kiedy dołączył do grupy egzekucyjnej Armii Krajowej miał zaledwie 16 lat. Zdarzyło się, że był zmuszony zabić własnego przyjaciela, ale kiedy kazano mu zastrzelić kobietę, odmówił. Był egzekutorem AK i „łowcą nazistów”.

Po wojnie Jacek Wilczur uzyskał doktorat na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował w Głównej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. W latach 60. eksplorował poniemiecki, podziemny kompleks Riese w Górach Sowich na Dolnym Śląsku. Brał również udział w poszukiwaniu zrabowanej przez nazistów i do dzisiaj zaginionej Bursztynowej Komnaty. Opublikował w kraju i za granicą ponad trzydzieści książek poświęconych tematyce II wojny światowej.

Dr Jacek Wilczur z Głównej Komisji do Badania Zbrodni Hitlerowskich o rozwiązaniu w 1949 roku Polskiego Aparatu Ścigania Zbrodni Hitlerowskich, o odtwarzaniu tej struktury w 1964 r. pod naciskiem RFN, o nielegalnym gromadzeniu dokumentów zbrodni stalinowskich [Katyń] oraz projekcie powołania Instytutu Pamięci Narodowej.

Data emisji: 26 lutego 1991 roku

„Sowieci do domu! Sowieci do domu!” - skandowano podczas organizowanych na początku lat 90. manifestacji. Mimo że do zmian ustrojowych w Polsce doszło w 1989 roku, opuścili oni nasz kraj dopiero 4 lata później.

Wojska radzieckie stacjonowały w Polsce od 1944 do 1993 roku. Przyjmuje się, że siły te liczyły w szczytowym momencie ok. 300 tys. żołnierzy. Według oficjalnych danych sowieckich w 1989 r. stacjonowało w Polsce ponad 59 tys. żołnierzy, wraz z którymi przebywało w kraju blisko 40 tys. członków ich rodzin. Wyjechali oni z Polski we wrześniu 1993 roku, co zakończyło proces odzyskiwania przez nią pełnej niepodległości.

W audycji:
1. Telefoniczna wypowiedź o konieczności wyjścia wojsk radzieckich z Polski. 2. O napisach na pomniku wdzięczności na Placu Żołnierza. 3. Konsul o dobrym stanie grobów żołnierzy radzieckich i napisach na pomniku wdzięczności

Data emisji: 15 marca 1991 roku

Prace rzeźbiarskie wykonuje w metalu, kamieniu. drewnie i ceramice. Para się także malarstwem i grafiką. Leonia Chmielnik mieszka i tworzy w Szczecinie od 1965 roku. Jest współautorką (razem z Anną Paszkiewicz) pomnika Bogusława X i Anny Jagiellonki usytuowanym przy wejściu do Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie.

W pracowni artystki niespieszna rozmowa o rzeźbach i miniaturach, trudnościach zawodu, tworzywie i marzeniach nie do spełnienia.

Data emisji: 5 maja 1991 roku

Pierwsza audycja BBC w języku polskim została nadana siedem dni po rozpoczęciu II wojny światowej i cztery dni po przystąpieniu Wielkiej Brytanii do wojny z Niemcami. Jako pierwszy przemówił Edward Raczyński, ambasador Rzeczypospolitej w Londynie. Mówił o walce Polski „w imię zasad wolności i sprawiedliwości, którym nie sprzeniewierzyła się w swej historii”. W tamtych czasach jednym z współpracowników Sekcji był Jan Nowak-Jeziorański.

W czasach PRL-u władze próbowały ograniczyć dostęp do odbioru polskojęzycznych audycji BBC, które były dla słuchaczy okazją do poznania informacji z niezależnych od nich źródeł. Z racji charakterystycznego sygnału rozgłośnię zaczęto nazywać "radiem bum bum".

W latach 90. Sekcja Polska BBC podjęła współpracę z rozgłośniami polskimi. Na antenie Radia Szczecin, bodajże po 22 publikowany był magazyn informacyjno-publicystyczny "Reflektorem po świecie".

Audycja "BBC w Szczecinie" przedstawia kulisy pamiętnej wizyty - oczekiwanie na przyjazd londyńskiego autobusu z ekipą radiowców Polskiej Sekcji Radia BBC (szczecińscy radiowcy oczekiwali na kolegów przed kinem Kosmos i na antenie radiowej) oraz poszukiwanie spóźniającej się ekipy na granicy polsko-niemieckiej.

Wreszcie powitanie przedstawicieli Polskiej Sekcji Radia BBC i rozmowa z dziennikarzami: Elżbietą Winsfild i Markiem Cajznerem o obiektywizmie rozgłośni oraz o zmianie charakteru audycji po przemianach w Polsce.

ROZMÓWCY: Marek Cajzner, Elżbieta Winsfild, Jarosław Dalecki


Data emisji: 7 maja 1991 roku

Maria Boniecka była pisarką i publicystką, po wojnie związaną ze Szczecinem. Była jedną z inicjatorek powołania do życia tygodnika społeczno-kulturalnego „Ziemia i Morze”. W kwietniu 1956 roku została redaktorem naczelnym tego czasopisma. Wkrótce wokół tygodnika udało jej się skupić grono dziennikarzy i literatów ze Szczecina, Pomorza Zachodniego, Gdańska i Poznania, a także pracowników naukowych Instytutu Pomorza Zachodniego, placówek PAN oraz wyższych uczelni miasta – Politechniki Szczecińskiej i Pomorskiej Akademii Medycznej. Pod jej redakcją ukazało się 30 numerów tygodnika, w którym obok literatów szczecińskich – Franciszka Gila, Stanisława Telegi, Jana Papugi, Jerzego Pachlowskiego, publikowali także Jerzy Giedroyc z paryskiej „Kultury”, Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert. Kierowane przez nią pismo podjęło zdecydowaną krytykę negatywnych stron życia w PRL. Idylla nie mogła trwać długo. Szykanowana, wręcz zaszczuta opuściła nie tylko Szczecin, ale i Polskę.

Audycja utrwala moment, gdy Magdalena Budzynowska, córka pisarki emigracyjnej, Marii Bonieckiej przywozi z Australii archiwum Matki, by podarować je Muzeum Literatury Książnicy Pomorskiej. Uroczystość przekazania zawartości czarnej walizki odbyła się w Sali Flukowskiego. Inspiratorem tego daru był dziennikarz, Bogdan Twardochleb.

ROZMÓWCY: Magdalena Budzynowska, Jerzy Pachlowski, Jerzy Soiński, Stanisław Krzywicki i Bogdan Twardochleb.

Data emisji: 21 lipca 1991 roku

Jednym z ważniejszych współpracowników, ale i przyjaciół Radia Szczecin jest Ryszard Leoszewski - z wykształcenia pedagog, z zamiłowania kompozytor, piosenkarz, autor tekstów, założyciel zespołu „Sklep z Ptasimi Piórami” oraz Dziecięcej Grupy Artystycznej „Arfik”.

Ta ostatnia powstała w 1987 r. Ryszard Leoszewski - wspólnie z poetką i pisarką, Basią Stenką - pisze piosenki i widowiska (grupa nagrała ponad 100 piosenek). W latach 1991-1998 tworzyli na antenie Radia Szczecin "Klub Arfika".

Data emisji: 25 października 1991 roku.

Temat rozliczeń. Brzmi znajomo? Tu chodzi o rozliczenia z PRL-em, a dokładnej z tymi, którzy w czasach słusznie minionych krzywdzili...

Czesław Burzyński ofiara prześladowań stalinowskich (utracił wzrok na skutek tortur) usiłuje dojść sprawiedliwości. Pisze skargi do ministra, premiera i innych organów. Mirosław Milewski, pracownik NKWD, który spowodował, że pan Czesław został oskarżony w 1947 roku i zesłany do łagrów, jest ciągle nietykalny i ma się dobrze.

O losach męża i ojca opowiada rodzina Czesława Burzyńskiego - jego żona i syn.

Data emisji: 1 czerwca 1992 roku.

27 lipca 1992 roku miały rozpocząć się (i tak się stało) XXV Igrzyska Olimpijskie w Barcelonie. Z tej okazji w audycji "Z boisk i stadionów" Cezary Gurjew przedstawił wspomnienia o złotych medalach na igrzyskach olimpijskich: Jerzego Pawłowskiego (szermierza i... szpiega), Krzysztofa Krzyszkowiaka (lekkoatlety, biegacza długodystansowego), Ireny Kirszenstein-Szewińskiej (lekkoatletki specjalizującej się w biegach sprinterskich i skoku w dal) oraz Władysława Komara (jednego z najlepszych polskich miotaczy kulą).

ROZMÓWCY: Krzysztof Krzyszkowiak, Irena Szewińska, Władysław Komar
REALIZATOR: Aleksandra Mazur

Cezary Gurjew z Redakcji Sportowej Polskiego Radia swoją karierę dziennikarską rozpoczął w Szczecinie. Najpierw w Akademickim Radiu "Pomorze", a następnie w Radiu Szczecin. Jest sprawozdawcą siatkówki i tenisa, a także lekkiej atletyki, łyżwiarstwa szybkiego i wioślarstwa. Relacjonował zmagania sportowców na wielu imprezach. Nawiasem mówiąc Igrzyska Olimpijskie w Barcelonie były pierwszymi spośród kilkunastu IO w jego dziennikarskiej karierze.

Data emisji: 18 czerwca 1992 roku.

Jan Palach - student historii i ekonomii politycznej na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze - w proteście przeciwko agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację i powszechnej apatii czeskiego społeczeństwa 16 stycznia 1969 o godz. 16 dokonał aktu samospalenia przed Muzeum Narodowym na placu Wacława w Pradze.

WYKONAWCY: Violetta Smolińska, Jacek Polaczek i Mieczysław Franaszek
ROZMÓWCY: Agnieszka Holland. W audycji wykorzystano nagrania wypowiedzi Jana Palacha.
REŻYSER: Sylwester Woroniecki.

Data emisji: 24 sierpnia 1992 roku

14 stycznia zatonął polski prom m/f „Jan Heweliusz”, eksploatowany przez szczecińskie przedsiębiorstwo Euroafrica. Była to największa katastrofa morska w dziejach polskiej floty handlowej. Zginęło 36 pasażerów i 20 członków załogi. Z katastrofy uratowało się jedynie dziewięć osób. Wkrótce premiera serialu w reżyserii Jana Holoubka "Heweliusz", inspirowanego tymi tragicznymi wydarzeniami. Warto wcześniej posłuchać dwóch reportaży, które powstały "na gorąco" w mroźne dni stycznia 1993 roku.

Reportaż z drugiego dnia akcji ratowniczej na Bałtyku po zatonięciu promu Jan Heweliusz. Doniesienia, komunikaty, rozmowy, komentarze. Wiadomości o uratowanych, przebywających w szpitalu w Stralsundzie. Fragment konferencji prasowej premiera Pawła Łączkowskiego, który stanął na czele Komisji Rządowej. Fragment kazania na Mszy św. w katedrze.

Współautorzy: Przemysław Borowiecki, Jarosław Dalecki, Roman Ciepliński, Szymon Kaczmarek
ROZMÓWCY: Kpt. Antoni Janusz, Magdalena Tranfeld, kpt. Andrzej Gancer, Janusz Maciejewicz, Jan Gołańczyk, Zofia Kurpiel, inż. Szypulski, Andrzej Wybranowski, Andrzej Spica, Paweł Łączkowski, ks. Stanisław Skorodecki, Andrzej Milczanowski, Zbigniew Ligierko.

REALIZATORZY: Krzysztof Ślusarz, Bogusław Lis

Data emisji 15 stycznia 1993 roku

To drugi z reportaży opowiadający o tragedii promu "Jan Heweliusz". Jego zatonięcie było największą katastrofą w historii żeglugi cywilnej w powojennej Polsce. Jej przyczyny do dziś pozostają niejednoznaczne.


Reportaż Marka Synowieckiego przedstawia wydarzenia z perspektywy doby po zatonięciu na Bałtyku, 40 mil od Rugii promu Heweliusz, płynącego ze Świnoujścia do Ystad. Opowiada o akcji ratunkowej, przedstawia relację jednego z 9 uratowanych członków załogi, ochmistrza Henryka Kurpiela. Rozważania ludzi morza o okolicznościach tragedii. Głosy rodzin.

ROZMÓWCY: Gerard Reszke, Henryk Kurpiel, Alina Kochanowska, Henryk Ibusz, anonimowi

Data emisji: 24 stycznia 1993 roku.

W nowym [ale używanym] samochodzie Leszek Żebrowski odpowiada na pytania pasażera, Grzegorza Fedorowskiego i odnosi się do opinii kolegów o jego twórczości.

W Galerii Sztuki Współczesnej otwarta została wystawa rysunków tego znanego i znakomitego plakacisty i malarza.

ROZMÓWCY: Leszek Żebrowski, Jadwiga Najdowa, anonimowi.

Data emisji: 21 lutego 1993 roku.

Jan Banucha był artystą malarzem, legendą szczecińskiej scenografii. Z naszym miastem związany był od 1968 roku. Jako scenograf początkowo współpracował z Państwowymi Teatrami Dramatycznymi, a po reorganizacji placówki, z Teatrem Polskim i Współczesnym Tworzył także scenografie i kostiumy dla Opery i Operetki w Szczecinie, Teatru "13 Muz" oraz Teatru Krypta i Piwnicy przy Krypcie. Swoją pierwszą scenografię na szczecińskiej scenie przygotował w 1969 roku do spektaklu "Sonnenbruchowie" wg "Niemców" Leona Kruczkowskiego. Łącznie zrealizował około 100 przedstawień. Córka Katarzyna Banucha poszła w ślady ojca - jest uznanym scenografem.

W 1993 roku w Piwnicy przy Krypcie zorganizowano mu benefis.

Data emisji: 1 maja 1993 roku.

W latach 90. w nowych warunkach politycznych, ale i gospodarczych, ważnym była edukacja ekonomiczna. Po latach nauczania ekonomii politycznej socjalizmu Polacy mieli spore braki w tej dziedzinie. W Radiu Szczecin już w 1990 roku powstał magazyn "Biznes Serwis - Poradnik Zachowań Gospodarczych". Audycję współtworzyli: Anna Kafel, Jarosław Dalecki, Małgorzata Furga, Alicja Jankowska i Jacek Wiśniewski.

W tym wydaniu - rozmowa z prof. Leszkiem Balcerowiczem (w studiu w Warszawie) na temat: ile zostało z planu Balcerowicza? Kierunek zmian. Koszty transformacji - bezrobocie. Co jest źródłem inflacji? Rola banków.

Ponadto w audycji: o składach celnych - Andrzej Olechowski. Stałe pozycje programu: Notowania giełdowe. Trendy.

ROZMÓWCY: Leszek Balcerowicz, Zbigniew Miklewicz, Mirosław Szydelski, Jan Kociuba, Andrzej Olechowski
REALIZATOR: Anna Waraczewska

Data emisji: 10 września 1993 roku.

Leszek Herman - szczeciński pisarz, autor znakomitych powieści kryminalnych z historią w tle (albo na pierwszym planie). Jego książki tj. "Sedinum. Wiadomość z podziemi", "Latarnia umarłych", "Biblia diabła", "Szachownica", "Bursztynowa" czy "Ideburga. Igranie z ogniem" są chętnie czytane nie tylko w Szczecinie czy regionie.

Tu Leszek Herman z czasów, gdy nie był jeszcze pisarzem. Z wykształcenia jest bowiem architektem. Od 1997 roku pracował w tym zawodzie współprowadząc Pracownię Projektową Konserwacji Zabytków w Szczecinie. Tu opowiada o pałacach i zamkach Pomorza Zachodniego. Dzięki niemu odwiedzimy:

1. Dwór w Łożnicy. Posiada dużą klasę architektoniczną (styl- barok fryderycjański). Obecnie jest w opłakanym stanie. Piękny angielski park również.

2.Na ziemiach gminy Płoty i w samych Płotach dużo zabudowań zamkowo-pałacowych. Wyróżnia się dwór w Lisowie ze wspaniałymi zabudowaniami gospodarczymi z XIX wieku.

3. Lesięcino i Kąkolewice - ideały wiejskiej siedziby w typie pomorskim. Są to dwa najpiękniejsze dwory na Pomorzu Zach.

4. W regionie znajduje się również wiele pseudo-zamków. Prawdziwy i najbardziej atrakcyjny zamek można znaleźć w Pęzinie. Obecnie odnowiony, jest najatrakcyjniejszym zabytkiem naszego województwa.

ROZMÓWCA: Leszek Herman

Data emisji: 10 stycznia 1994 roku

Szczeciński kabaret "Piwnicy przy Krypcie" zorganizował benefis znanego aktora, Jacka Polaczka.

Młodsi i starsi koledzy aktorzy odegrali swoje najlepsze kabaretowe numery na cześć kolegi. Sam jubilat zaśpiewał kilka piosenek. Publiczność wysłuchała również fragmentów nagrania Radia Szczecin, w którym Jacek Polaczek czyta powieść Henryka Sienkiewicza "Ogniem i mieczem".

WYKONAWCY: Jacek Polaczek, Adam Opatowicz i inni szczecińscy aktorzy.

Data emisji: 9 kwietnia 1994 roku.

Grupa radiowych "aktywistów" pragnie zorganizować pochód pierwszomajowy. Pół żartem, pół serio o obchodach święta pracy w czasach PRL.

W audycji wykorzystane zostały nagrania archiwalne, fragmenty artykułów prasowych, dane statystyczne, piosenki i wiersze pierwszomajowe, sondy uliczne, wypowiedzi studentów i nauczycieli. A wszystko to wplecione w pełne zapału i zaangażowania rozmowy młodych radiowców.

WYKONAWCY: Rafał Długołęcki, Dariusz Iwanowski, Marcin Jędrzejewski, Anna Kałużna, Katarzyna Michno, Piotr Ratajczak, Agata Rokicka, Andrzej Skrendo.
REALIZATOR: Anna Waraczewska
OPRACOWANIE MUZYCZNE: Piotr Rokicki

Data emisji: 1 maja 1994 roku.

Rozmowa o wyprawie etnograficznej na Białoruś, o domu kultury w Kurczowcach, o losach mieszkańców i o patriotyzmie mieszkających tu Polaków. Pieśni w wykonaniu rodziny Zapaśników.

ROZMÓWCA: Pan Dudko

Data emisji: 7 sierpnia 1984 roku.

Dorota Serwa - muzykolożka i menadżerka kultury. W latach 2012–2023 - dyrektor Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie. W Radiu Szczecin zajmowała się kulturą muzyczną, a przede wszystkim polskim folklorem.

Andrzej Skrendo - historyk i teoretyk literatury, profesor, prorektor ds. Nauki Uniwersytetu Szczecińskiego. W Radiu Szczecin zajmował się kulturą, a przede wszystkim literaturą.

Portret Anji Orthodox, wokalistki zespołu "Closterkeller", który wówczas miał na swoim koncie 4 płyty: "Purple" (1990), "Blue" (1992), "Violet" (1993), "Scarlet" (1995). Anja pisze teksty piosenek. Uchodzi za osobę nietuzinkową. Uwielbia literaturą science fiction, przede wszystkim Stanisława Lema.

Rozmowa z artystką o zakładaniu masek, stosunku do dzieci - własnych i cudzych, czasie, tolerancji, poczuciu humoru oraz wątpliwościach.

ROZMÓWCA: Anja Orthodox.

Data emisji: 17 kwietnia 1995 roku

Transmisja z uroczystości odsłonięcia i poświęcenia przez nuncjusza apostolskiego arcybiskupa Józefa Kowalczyka pomnika Jana Pawła II na Jasnych Błoniach. Uroczystość zaczęła się od pozdrowień nuncjusza J. Kowalczyka, następnie wysłuchano przemówienia ks. metropolity szczecińsko-kamieńskiego Mariana Przykuckiego. Homilię wygłosił nuncjusz Józef Kowalczyk, który również wręczył encyklikę papieską "Ewangelium Vitae" Lechowi Wałęsie i przedstawicielom innych środowisk.

Gośćmi uroczystości byli arcybiskupi i biskupi polscy, jak również władze Szczecina: wojewoda Marek Tałasiewicz, prezydent miasta Bartłomiej Sochański, Przewodniczący Rady Miejskiej Zbigniew Zalewski.

Data emisji: 18 czerwca 1995 roku

Rozmowa nagrana na plenerze Buk 96. Jerzy Duda Gracz krytycznie o współczesnej sztuce polskiej, naśladującej Amerykę w idiotycznych instalacjach, zdjęciach krocza itp., w której nie liczą się umiejętności malarskie. Mówi, że nie po drodze mu z artystami, którzy jako sieroty po PRL-u stają się twórcami przykościelnymi. Czuje się zwolniony z obowiązków społecznych, wraca do tematów prowincjonalnych. Nie akceptuje rzeczywistości, w której autorytetem stał się cham, awanturnik polityczny. Po pierwszym zawale przestał się ekscytować polityką.

ROZMÓWCA: Jerzy Duda-Gracz

Data emisji: 25 lutego 1996 roku.

"Radiowa Podstawówka" - ten program adresowany do dzieci i młodzieży wymyślił Grzegorz Fedorowski. Prowadził tę audycję wspólnie z córką, Zuzanną. Potem audycją opiekowały się Katarzyna Wolnik-Sayna i Agata Rokicka, które zebrały zespół młodych (a nawet bardzo młodych) radiowców. Tworzyli go, m.in. Kasia Lech, Bartek Lech, Marta Bujko, Wawrzyniec Szwaja (obecnie realizator Radia Szczecin), Ania Gruszka, Darek Iwanowski.

Audycja miała charakter magazynu - wypełnionego ciekawymi informacjami, relacjami, recenzjami, rozmowami, wywiadami. Raz w tygodniu pojawiały się "Scenki z życia radiowej rodzinki" - improwizowany teatrzyk radiowy, "Scenki..." stanowiły punkt wyjścia do dyskusji na ważne życiowo tematy, tj. odwaga, wolność dziecka-wolność dorosłego, konstytucja, moda, wychowanie seksualne (SIC!), kłamstwo, agresja i wiele wiele innych.

Co to jest "wakacyjna przygoda"? O jakiej przygodzie marzą dzieci? Czy trzeba jej szukać?

Gość audycji - Jerzy Owsiak, dyrygent Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, czyli letniej zadymy w środku zimy, ale i Przystanków Woodstock (obecnie przemianowanych na Pol’and’Rock Festival) - opowiada o swoich wakacjach i wakacyjnych przygodach.

Data emisji: 19 czerwca 1996 roku.

Rozmowa z wybitnym astronomem pochodzącym ze Szczecina Aleksandrem Wolszczanem. Obecnie pracuje on w USA, ale często bywa w Polsce, aby wprowadzić tu radioastronomię (na Uniwersytecie Toruńskim), która jest stosowana na świecie. Profesor odkrył gwiazdę neutronową, a teraz pracuje nad nad odkryciami kolejnych planet krążących wokół tej gwiazdy. Dzięki rozwojowi techniki astronomowie odkryli od października ubiegłego roku do teraz, kilkanaście planet krążących wokół gwiazd podobnych do Słońca.

W rozmowie podjęto następujące tematy:
Program Poszukiwania Pozaziemskich Inteligencji SETI. Kolejne nowe odkrycia układów planetarnych przez szwajcarskich naukowców. Większość nie jest podobna do układu słonecznego, jak myślano do tej pory. W naszym układzie prawdopodobnie nie ma już do odkrycia kolejnej większej planety.

ROZMÓWCA: prof. Aleksander Wolszczan

Data emisji: 12 sierpnia 1996 roku

W lipcu 1997 roku powódź nawiedziła południową i zachodnią Polskę, Czechy, wschodnie Niemcy, północno-zachodnią Słowację oraz wschodnią Austrię, doprowadzając na terenie Czech, Niemiec i Polski do śmierci 114 osób. W Polsce zginęło 56 osób, a szkody oszacowano na około 3,5 miliarda dolarów.

Wielka woda oczekiwana była również w naszym regionie. Szczególnie obawiano się tzw. cofki. Reporterzy Radia Szczecin codziennie wyjeżdżali do położonych wzdłuż Odry miejscowości, by sprawdzić stan przygotowania mieszkańców i służb do przyjścia wielkiej fali.
Małgorzata Furga i Anna Kolmer zrealizowały też reportaż na ten temat.

Data emisji: lipiec 1997 roku

"Tego nie można się nauczyć, tak jak można nauczyć się warsztatu. Trzeba mieć po prostu wizję. Czy stwarzamy, inscenizujemy obraz, czy go „wyciągamy” z rzeczywistości. Nie ma to znaczenia. Znaczenie ma końcowy efekt."

Choć nie urodził się w Szczecinie, jest legendą naszego miasta, ale i piłki nożnej. Trafił tu na początku lat 50. Był jednym z założycieli Pogoni Szczecin, jej trenerem i działaczem. To pod jego wodzą Duma Pomorza wywalczyła pierwszy w historii awans do najwyższej klasy rozgrywkowej.

Imię Floriana Krygiera nosi stadion Portowców zlokalizowany przy ul. Twardowskiego. To tu w 2023 roku stanął jego pomnik. I co istotne - powstał na wniosek mieszkańców Szczecina, którzy zagłosowali na ten projekt w ramach Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego.

Ta rozmowa została przygotowana przez Artura Dyczewskiego do audycji "Halo stadion".

Data emisji: 24 października 1998 roku

Lata 90. przyniosły dwie nowe pozycje w porannej audycji "Studio Bałtyk". Pierwszą był "Budzik polityczny" - z hasłem w sygnale: "Zamiast budzika-polityka", bo jak wiadomo nic tak nie podnosi ciśnienia, zresztą nie tylko o poranku, jak wydarzenia i spory na szczytach władzy. Po 2000 roku "Budzik polityczny" zmienił nieco formułę i nazwę. "Rozmowy pod krawatem" towarzyszą słuchaczom Radia Szczecin do dziś.

Drugą pozycją był "Raport Studia Bałtyk" - cykl dźwiękowych felietonów przedstawiających problemy, którymi żyliśmy, w możliwie syntetyczny, a zarazem obiektywny sposób, z wielu punktów widzenia.

Tomasz Chaciński, jako dziennikarz, kojarzony był głównie z polityką. Tu w felietonie pokazującym uważność na tematy społeczne.

Odbywające się w Międzyzdrojach Wakacyjne Festiwale Gwiazd miały najlepszy czas właśnie w latach 90. To wówczas powstała też Promenada Gwiazd, konkretnie w 1996 roku, kiedy podczas festiwalu pierwsze znane osobistości polskiej sceny kulturalnej odcisnęły swoje dłonie w pamiątkowych płytach.

W 1999 roku wśród festiwalowych gości byli: Jadwiga Barańska, Jerzy Hoffman, Piotr Machalica, Krzysztof Majchrzak, Jerzy Radziwiłowicz, Zbigniew Zapasiewicz, Wiktor Zborowski, Michał Żebrowski i Jan Peszek - znakomity aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny i pedagog.

Z artystą w Międzyzdrojach rozmawiały Dorota Zamolska i Małgorzata Frymus.

To opowieść o taksówkarzu-bigamiście, którego spokojne życie u boku dwóch kobiet zakłóca seria absurdalnych zdarzeń i zbiegów okoliczności

Premiera sztuki "Mayday" w Teatrze Polskim w Szczecinie odbyła się 14 sierpnia 1999 roku. To popularna farsa, która od ponad 25 lat grana jest z powodzeniem na deskach Teatru Polskiego, a jej obecna inscenizacja jest reżyserowana przez Stefana Szaciłowskiego.

Premiera: 14 sierpnia 1999 roku
Reżyser: Stefan Szaciłowski

Z reżyserem, Stefanem Szaciłowskiim rozmawia Małgorzata Frymus.

W 1816 r. - w związku z napływem ludności żydowskiej do Szczecina - został zakupiony grunt z przeznaczeniem na cmentarz, położony przy Bethanienstrasse (obecnie ul. Ojca Beyzyma) i Henriettenstrasse (obecna ul. Maksima Gorkiego). W kolejnych latach cmentarz był sukcesywnie powiększany i w 1919 r. zajmował działkę w kształcie litery L, o powierzchni około 21 000 m kw. Cmentarz był otoczony ceglanym murem. W jego obrębie znajdowała okazał dom przedpogrzebowy, wybudowany w latach 1899-1901 według projektu architekta Zimmermana, budynek gospodarczy oraz budynek administracji.



Historia cmentarza żydowskiego w Szczecinie. Cmentarz przetrwał nazizm i II wojnę światową. Zdewastowali go i ostatecznie zamknęli dopiero Polacy. Szczecińscy Żydzi starają się o odzyskanie terenu.

REALIZACJA: Anna Waraczewska