Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy
Radio SzczecinRadio Szczecin » Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy » Felietony
20 czerwca 1945 roku niemiecki burmistrz Ernst Wiesner rozesłał do burmistrzów dzielnicowych specjalny okólnik. Przypominał w nim że w Szczecinie nie ma już polskiego prezydenta ale istnieje tylko Komitet Pomocy Pomorskim Polakom. Ja podkreślał Wiesner: „Nie ma on żadnych specjalnych praw. Jakiekolwiek rekwizycje mogą mieć miejsce jedynie za zgodą rosyjskiego komendanta”. Uwagę zwracało dość buńczuczne zdanie, które kończyło dokument: „Musimy wpoić naszym mieszkańcom przeświadczenie, że wobec Polaków należy okazywać więcej stanowczości i nie ustępować, zaraz przy pierwszej groźbie”. Zatrzymajmy się przy tym ostatnim zdaniu okólnika. Dobrze pokazuje ono jak utopijne były pomysły uczynienia ze Szczecina wolnego miasta, w którym mieliby współżyć Niemcy i Polacy. Nie brano pod uwagę, że urazy z wojny były bardzo trwałe a niemieccy komuniści, którzy sami uważali się za ofiary Hitlera nie byliby zapewne wobec polskiej ludności zbytnio koncyliacyjni. Demonstracją umacniania się niemieckiej władzy w grodzie gryfa było przeniesienie urzędu nad burmistrzem miasta z Niebuszewa do centrum. Wybrano biurowiec na rogu ulicy Mazurskiej i obecnej Alei Jana Pawła II. Mieszkańcy tej części Szczecina mogą odnaleźć dziś w tym budynku posterunek policji. Kolejnym krokiem który podjął Wiesner było stworzenie niemieckich urzędów dzielnicowych w pięciu rejonach miasta: w Gumieńcach, Niebuszewie, Turzynie Grabowie i Golęcinie. Niemcy budowali w ten sposób kopie przedwojennego modelu władzy nad miastem w ramach którego nadburmistrz (niemiecka nazwa oberbürgermeister) rządził za pomocą burmistrzów poszczególnych dzielnic w Szczecinie. Ernst Wiesner miał świadomość, że da Niemców którzy pozostali w mieście albo wrócili do niego ważne są widoczne oznaki niemieckiej władzy nad miastem. W rezultacie znacząco zwiększono stan liczbowy niemieckiej policji która pod koniec czerwca 1945 roku liczyła już 600 funkcjonariuszy. Równolegle wspierano powrót ludności niemieckiej do miasta. 20 czerwca 45 roku było w Szczecinie 61282 Niemców a 2 lipca 1945 roku już 80192. Po 26 czerwca do ludności niemieckiej zaczęły dochodzić informacje które uzyskiwano w rozmowach z Rosjanami że miasto jednak wróci do Polski. Niemiecki magistrat bardzo uparcie zwalczał te plotki bo obawiał się wybuchu paniki. Zachował się raport niemieckiej policji pomocniczej z 4 lipca 1945 roku. Czytamy w nim: „Do społeczeństwa przeniknęły wieści, że Szczecin będzie polski i pożałowania godne jest to że faktów takich nie podano publicznie”. Autor raportu wskazywał: „Widoczny jest niepokój wśród ludności niemieckiej. Wszędzie stoją ludzie i dyskutują. Co znaczące autor policyjnego raportu z 4 lipca zaznaczał: „Roznosiciele tych plotek zostali aresztowani. Niemieccy komuniści trwali do końca wierni nadziei że ich szefowie z kierownictwa Komunistycznej Partii Niemiec w Berlinie doprowadzą do pozostania Szczecina w granicach Niemiec.
 

Zobacz także

2023-04-28, godz. 16:19 31. Czy Uniwersytet Szczeciński mógł powstać w 1945 roku? Jak wiemy, do jego powstania doszło dopiero w 1983 roku… Dnia 2 maja 1945 roku w Poznaniu spotkała się grupa operacyjna dla utworzenia Uniwersytetu Szczecińskiego. Miejscem spotkania była składnica książek urządzona… » więcej 2023-04-21, godz. 16:22 30. Maj 1945. Polscy pocztowcy z Bydgoszczy obejmują gmach dyrekcji pocztowej przy alei Niepodległości. Wielkiemu neogotyckiemu… Pierwsi do Szczecina dotarli pocztowcy z Bydgoszczy, którzy zajęli porzuconą ogromną pocztę przy Bramie Portowej. Ale ten gigantyczny gmach ciężko było… » więcej 2023-04-14, godz. 16:36 29. Jeśli spytać szczecinian, gdzie leży Opatówek, zapewne niewielu odpowiedziałoby trafnie (14.04.2023) Ta mała miejscowość w Wielkopolsce koło Kalisza zapisała się jednak w annałach Szczecina w maju 1945 roku. Miasto było wtedy ofiarą wielu pożarów i… » więcej 2023-04-07, godz. 16:31 28. Rok 1945, mosty grozy, czyli przejazdy kolejowe u wjazdu do Szczecina. Trzeszczały, jęczały, zgrzytały, skrzypiały… W kwietniu 1945 r. Niemcy wycofując się, wysadzili w centrum Szczecina wszystkie przejazdy kolejowe przez Odrę. Trzeba było więc używać żmudnej objazdowej… » więcej 2023-03-30, godz. 16:30 27. Maj 1945 roku, w Szczecinie najpewniejszą walutą jest zwykły spirytus. Prezydent Piotr Zaremba zapasy alkoholu traktuje… Alkohol jako waluta wymienna był u schyłku wojny i w pierwszych tygodniach powojennych najpewniejszą walutą. Po pierwsze, ludzie uważali, że jest to artykuł… » więcej 2023-03-24, godz. 16:08 26. Skąd wzięła się nazwa Wały Chrobrego? To pomysł Piotra Zaremby, czy też nazwa ta pojawiała się już wcześniej?… Wały Chrobrego to polska nazwa na „Hakenterasse” - tarasy Hakena, którą to nazwą uczczono przebudowany w końcu XI wieku dawny teren szczecińskich wojskowych… » więcej 2023-03-17, godz. 16:39 25. Maj 1945 Poznań przyjmuje patronat nad polskim Szczecinem. Polski Związek Zachodni organizuje pierwsze transporty… Jeśli przyrównać polski Szczecin w maju 45 roku do słabego oseska, to ojcem chrzestnym tego dzieciątka był Poznań. To stolica Wielkopolski, w pierwszych… » więcej 2023-03-10, godz. 16:39 24. Połowa maja 1945 roku. Do Szczecina wraca coraz więcej niemieckich uchodźców, a na szczycie władzy w niemieckiej… Szczecinem od 3 maja rządziło tak naprawdę dwóch prezydentów. Prezydent Polski, czyli Piotr Zaremba i w dzielnicy niemieckiej, niemiecki burmistrz Erich Spiegel… » więcej 2023-03-03, godz. 12:57 23. Maj 1945 r. Strażak Teofil Firlik zostaje pierwszym polskim bohaterem Szczecina. Wystarczyło do tego tylko pięć… Teofil Firlik pochodził z rodziny stolarzy. Podobnie jak ojciec i bracia do 1939 roku pracował w Fabryce Mebli w Swarzędzu. Po wybuchu wojny wskutek konfliktu… » więcej 2023-02-24, godz. 18:10 22. Początek maja 1945 roku, Stanisław Lagun gasi pożary wśród ruin, grzebie martwych żołnierzy i cywili. Po 50… Do Szczecina Stanisław Lagun przybył 8 maja 1945 roku. Miał za sobą rzadki przypadek doświadczenia niewoli zarówno w sowieckim łagrze jak i niemieckim obozie… » więcej
12345