FONOSFERA
Radio SzczecinRadio Szczecin » FONOSFERA » Reportaże i słuchowiska
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Swoje korzenie polskie harcerstwo na terenie Niemiec zawdzięcza pierwszym drużynom skautowym konspiracyjnie zakładanym jeszcze przed I wojną światową. Pierwsza organizacja polskiego harcerstwa w Niemczech, jednocząca liczne polskie organizacje skautowskie, założona została w 1925 roku jako Związek Harcerzy Polskich w Niemczech i pod tą nazwą działała do roku 1927. Dnia 9 maja 1926 na zjeździe organizacji harcerskich w Bytomiu postanowiono utworzyć jednolitą organizację harcerską w Niemczech, którą w 1927 nazwano Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech, w skrócie ZHPwN.
W roku 1933 Paweł Gajdzik zaprojektował połączenie Rodła symbolu Związku Polaków w Niemczech z lilijką harcerską. Hufcowy Berlińskiego Hufca Harcerstwa Polskiego Edmund Rydziński wykonał w rysunku lilijkę harcerską wraz ze znakiem Rodła. Znak ten stał się nowym godłem harcerstwa polskiego na tych terenach. Początkowo spontanicznie pojawiał się na sztandarach drużyn, zastępów i gromad zuchów. Wkrótce został przyjęty jako oficjalny znak Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech i noszony był na tarczach przypiętych do harcerskich bluz. W 1938 roku harcerstwo polskie w Niemczech obchodziło 25-lecie działalności. Z tej okazji odbyły się uroczystości jubileuszowe, podczas których w Domu Polskim w Berlinie zorganizowano wystawę prezentującą działalność 10 hufców działających na terenie Niemiec.
Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech organizacyjnie podlegał Związkowi Polaków w Niemczech. Według danych z 1 stycznia 1926 organizacja liczyła 321 członków w 12 drużynach, skupionych w 3 hufcach. Stan organizacji na 31 marca 1939 wynosił: 2895 członków, razem 136 drużyn skupionych w 11 hufcach.
We wrześniu 1937 roku gestapo zakazało członkom ZHP w Niemczech noszenia mundurków harcerskich, lilijki z Rodłem oraz używania biało-czerwonych barw. Działacze harcerscy wpisywani byli na listę „wrogów Rzeszy”, tzw. Sonderfahndungsbuch Polen (pol. Specjalna księga Polaków ściganych listem gończym). Organizacja została rozwiązana decyzją władz niemieckich dnia 7 września 1939, a wielu jej członków zostało zabitych przez nazistów.
W 1984 roku byli harcerze berlińskiej drużyny Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech - wtedy już mieszkańcy Szczecina opowiedzieli o tym, jak walczyli o swoją polskość.
"Muttersprache - polski; Nationalität - polska" - to tytuł reportażu Małgorzaty Furgi, który przypominamy.
Posłuchaj reportażu Małgorzaty Furgi
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej z Tomaszem Wieczorkiem, przewodnikiem po Szczecinie, z Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej Zamku Książąt Pomorskich
 

Zobacz także

2024-01-07, godz. 13:47 „Johannes Quistorp” - film dokumentalny o szczecińskim przesiębiorcy i filantropie Pogodno, Łękno, Park Kasprowicza, Jasne Błonia, Syrenie Stawy - m.in te wszystkie miejsca Szczecin zawdzięcza właśnie rodzinie Quistorpów. Kilka dni temu… » więcej 2024-01-04, godz. 08:37 "Pieniądze to nie wszystko - reportaż Anny Kolmer Kierzków to niewielka wieś, położona około 10 kilometrów na północny zachód od Myśliborza, na uboczu głównych szlaków komunikacyjnych regionu. Bez… » więcej 2024-01-03, godz. 08:42 „Miniaturzystka” - reportaż Joanny Skoniecznej "Przez dziurkę od klucza" - wystawę prac Urszuli Kwietniewskiej-Łacny można oglądać pod koniec ubiegłego roku w Gryfinie i Chojnie. w Autorka, od 10 lat… » więcej 2024-01-02, godz. 06:00 „Pokonać Endometriozę” – reportaż Małgorzaty Furgi Endometrioza to choroba trwająca całe życie, która wiąże się z bezustannym cierpieniem, a kluczowym elementem walki z nią jest jak najszybsza diagnoza… » więcej 2023-12-31, godz. 15:07 Najlepszy polski kryminał "Krzywda" w Radiu Szczecin "Krzywda" - audiobook na podstawie tej powieści, jeszcze do końca najbliższego tygodnia, w Radiu Szczecin. Akcja kryminału Marka Stelara rozgrywa się w… » więcej 2023-12-28, godz. 06:00 „Po naukę do Polic” – reportaż Małgorzaty Furgi Bohaterem dzisiejszego reportażu jest organizacja pożytku publicznego, a mianowicie Polickie Koło Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością… » więcej 2023-12-27, godz. 06:00 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Słuchowisko w Radiu Szczecin Poznaniacy kolejny raz powitali Ignacego Jana Paderewskiego. Tradycyjna inscenizacja na poznańskim dworcu to element obchodów 105. rocznicy wybuchu Powstania… » więcej 2023-12-26, godz. 01:51 "Duma" - reportaż Anny Kolmer Ojciec - obecnie kucharz z pasją. Jeszcze nie tak dawno jego drugim domem była duża firma korporacyjna. Jego dwaj synowie Kuba i Bartosz piszą swoją historię… » więcej 2023-12-26, godz. 21:43 Marek Stelar - gościem świątecznej Fonosfery [Rozmowa] Czy aspirant Dominik Przeworski rozwiąże zagadkę zabójstwa Reginy Remus? Jak zawsze, w poniedziałkowy wieczór, zapraszamy do wysłuchania kolejnego odcinka… » więcej 2023-12-21, godz. 06:00 "Benici" - audycja Joanny Skoniecznej "W dwudziestoleciu międzywojennym mnóstwo pięknych Polek marzyło o tym, aby zrobić wielką karierę na estradzie czy w rodzącym się przemyśle filmowym. Sama… » więcej
7891011