W krótkiej nocie dyrektora Biura Prasowego Watykanu, Matteo Bruni czytamy "Z bólem informuję, że Papież-emeryt zmarł dziś o 9.34 w swojej rezydencji w Watykanie”.

O pogorszeniu zdrowia Benedykta XVI w środę poinformował papież Franciszek podczas audiencji ogólnej, prosząc wiernych o modlitwy. Od tej pory stan zdrowia papieża-seniora określano jako poważny, ale stabilny. W piątek wczesnym popołudniem Biuro Prasowe informowało, że Benedykt XVI koncelebrował mszę świętą w swoim pokoju, jest przytomny i ma kontakt z otoczeniem.

Kardynał Ratzinger został wybrany na papieża 19 kwietnia 2005 roku. Gdy ukazał się na balkonie bazyliki świętego Piotra w Watykanie i po raz pierwszy jako papież przemówił do wiernych, wspomniał swojego wielkiego poprzednika.

- Drodzy bracia i siostry, po wielkim papieżu Janie Pawle II kardynałowie wybrali mnie, prostego i skromnego robotnika w Winnicy Pańskiej - mówił.

24 kwietnia 2005 roku na inaugurację pontyfikatu Benedykta XVI do Watykanu przybyło ponad pół miliona osób, w tym 140 oficjalnych delegacji z całego świata. Podczas Mszy świętej papież zapowiedział, że kierunek jego posługi będzie wyznaczać wsłuchiwanie się w wolę Boga.

- Moim prawdziwym programem jest, by nie realizować swojej własnej woli, nie kierować się swoimi ideami, ale wsłuchiwać się z całym Kościołem w słowo i w wolę Pana, pozwolić Mu kierować sobą, by to On sam prowadził Kościół w tej godzinie naszej historii - podkreślił.

Papież Benedykt XVI był pierwszym biskupem rzymskim od XIII wieku, który dobrowolnie zrzekł się urzędu. Decyzję o rezygnacji ogłosił 11 lutego 2013 roku podczas konsystorza.

- Ustępuję dla dobra Kościoła - powiedział i wyjaśnił, że odchodzi w związku z zaawansowanym wiekiem i słabnącym zdrowiem.

Wieść o tym obiegła i poruszyła cały świat. Kardynał Angelo Sodano powiedział, że było to "niczym grom z jasnego nieba".

Papież senior zamieszkał w Watykanie w klasztorze Mater Ecclesiae. Rzadko pokazywał się publicznie. Uczestniczył między innymi w kanonizacji Jana Pawła II i Jana XXIII w 2014 roku.

Przed wyborem na Stolicę Piotrową kardynał Joseph Ratzinger - uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych teologów - pełnił funkcję prefekta Kongregacji Nauki Wiary. Należał do najbliższych współpracowników Jana Pawła II.

Swój pontyfikat Benedykt XVI skoncentrował na zasadniczej misji Kościoła opartej na miłości do Boga. Często podkreślał potrzebę odnowy wiary zbudowanej na prawdziwej relacji między człowiekiem a Chrystusem. Uważał, podobnie jak Jan Paweł II, że wielkim zadaniem i nadzieją dla współczesnego świata jest ewangelizacja, dlatego między innymi powołał Papieską Radę do spraw Krzewienia Nowej Ewangelizacji.

Papież wielokrotnie wyrażał solidarność z osobami słabymi, wykluczonymi i chorymi, ofiarami wojen i konfliktów. Stanowczo opowiadał się za obroną życia ludzkiego, sprzeciwiał się aborcji i eutanazji. Przestrzegał przed relatywizmem, nie tylko w stosunkach międzyludzkich, lecz także w Kościele oraz między narodami. Wyrażał troskę o jedność chrześcijan, nie rezygnując przy tym z dialogu międzyreligijnego.

Zwołał i przewodniczył pięciu zgromadzeniom Synodu Biskupów oraz ustanowił ordynariaty personalne dla tych anglikanów, którzy chcą przejść do Kościoła katolickiego. W 2007 roku prawnie uregulował kwestie Mszy świętych trydenckich, uwalniając je poprzez wydanie motu proprio Summorum Pontificum.

Jedną z najtrudniejszych kwestii, z którą musiał się zmierzyć Benedykt XVI, były skandale w Kościele związane z ujawnieniem nadużyć seksualnych i pedofilią księży. Papież publicznie przeprosił za grzechy kapłanów i podkreślił, że trzeba ukarać winnych.

Wśród wielu zadań pontyfikatu na szczególnym miejscu Benedykt XVI postawił misję wobec młodych ludzi. Kontynuował światowe spotkania z młodzieżą, zapoczątkowane przez Jana Pawła II, przewodniczył ŚDM w Kolonii, Sydney oraz w Madrycie.

Benedykt XVI odbył 24 podróże zagraniczne, odwiedzając 24 państwa. Jedną z najbardziej znaczących i komentowanych w świecie pielgrzymek była wizyta w Turcji w 2006 roku. Papież podpisał wspólną deklarację z ekumenicznym patriarchą Konstantynopola Bartłomiejem I, dotyczącą kontynuowania dialogu, a także złożył wizytę w Błękitnym Meczecie w Stambule.

Do rangi symbolu urosła wizyta Benedykta XVI na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau podczas pobytu w Polsce w 2006 roku. Papież w milczeniu przeszedł samotnie przez bramę z napisem "Arbeit macht frei". Spotkał się z byłymi więźniami obozu, rozmawiając z każdym z nich, a potem modlił się pod Pomnikiem Męczeństwa Narodów. W przemówieniu Benedykt XVI nawiązał do swojego niemieckiego pochodzenia i uznał, że ta wizyta była "jego obowiązkiem wobec prawdy tych, którzy tu cierpieli i wobec Boga".

Z ponad 120 uroczystości beatyfikacyjnych, na które wyraził zgodę Benedykt XVI, jedna była bez precedensu w historii Kościoła. 1 maja 2011 roku w Rzymie osobiście przewodniczył beatyfikacji Jana Pawła II, po raz pierwszy bezpośredni następca papieża ogłosił błogosławionym swojego poprzednika.

***
Joseph Alois Ratzinger urodził się 16 kwietnia 1927 roku w Marktl am Inn w Bawarii, jako najmłodsze dziecko w rodzinie policjanta i gospodyni domowej - Josepha i Marii Ratzingerów. Dzieciństwo i młodość spędził w Traunstein nieopodal granicy austriackiej. Pod koniec II wojny światowej, w 1945 roku został wcielony do wojska jako pomocnik w artylerii przeciwlotniczej. W latach 1946-1951 studiował filozofię i teologię we Fryzyndze i Monachium.

W 1951 roku przyjął święcenia kapłańskie. Podczas Soboru Watykańskiego II był teologicznym doradcą kardynała Josefa Fringsa, arcybiskupa Kolonii i przewodniczącego episkopatu RFN. Współpracował nad ostateczną wersją najważniejszych dokumentów soborowych.

Później zajmował stanowiska w episkopacie Niemiec oraz w Międzynarodowej Komisji Teologicznej w Watykanie. Arcybiskupem Monachium i Fryzyngi został w marcu 1977, a w czerwcu tego samego roku otrzymał godność kardynalską.

Miał tytuł profesora teologii dogmatyki, był autorem kilkudziesięciu książek. Napisał też kilkaset artykułów i rozpraw publikowanych w międzynarodowych pismach teologicznych i dziełach zbiorowych. Był współtwórcą czasopisma teologicznego "Communio". W pracach badawczych zajmował się teologią dogmatyczną i fundamentalną, wydał publikacje z zakresu ekumenizmu.

Laureat wielu międzynarodowych nagród. Otrzymał kilka doktoratów honorowych, w tym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz w 2000 roku Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Joseph Ratzinger pełnił wiele ważnych funkcji w Kościele. Przewodniczył między innymi Międzynarodowej Komisji Teologicznej, był członkiem Papieskiej Rady do spraw Popierania Jedności Chrześcijan oraz przewodniczącym Papieskiej Komisji Biblijnej. Od 1981 do 2005 roku stał na czele Kongregacji Nauki Wiary. Przed wyborem na papieża ośmiokrotnie odwiedził Polskę.

19 kwietnia 2005 roku, w drugim dniu konklawe, został wybrany na następcę Jana Pawła II. W ciągu 8 lat pontyfikatu opublikował liczne dokumenty, jak konstytucje apostolskie i listy, 3 encykliki, 4 adhortacje apostolskie, a także książki, w tym "Jezus z Nazaretu", która stała się światowym bestsellerem. Zwołał 5 konsystorzy zwyczajnych, podczas których kreował 90 kardynałów. Wśród nominatów było trzech Polaków: Stanisław Dziwisz, Stanisław Ryłko i Kazimierz Nycz.

Pontyfikat Benedykta XVI pod wieloma względami był szczególny dla Polaków, także dzięki temu, że papież często wypowiadał się w naszym języku. Kiedy w marcu 2006 roku odwiedził polską sekcję Radia Watykańskiego, dziennikarze podarowali mu płyty z nagraniami "Bene detto in polacco" czyli "Dobrze powiedziane po polsku". Tytuł nawiązywał do włoskiej wersji imienia Benedykt - Benedetto. Na płytach znalazły się papieskie wypowiedzi z audiencji generalnych oraz innych spotkań.

Swoją historyczną decyzję o rezygnacji z urzędu Benedykt XVI ogłosił kardynałom po łacinie: "Rozważywszy po wielokroć rzecz w sumieniu przed Bogiem, zyskałem pewność, że z powodu podeszłego wieku moje siły nie są już wystarczające, aby w sposób należyty sprawować posługę Piotrową" - powiedział ustępując.

*
Przedstawiciele państwa polskiego składają hołd pamięci papieża seniora Benedykta XVI, który zmarł rano w Rzymie w wieku 95 lat.

Prezydent Andrzej Duda napisał, że Papież Benedykt XVI odszedł do Domu Ojca.

Papież Benedykt XVI odszedł do Domu Ojca. Świat utracił dziś jednego z najwybitniejszych teologów XX i XXI wieku, bliskiego współpracownika św. Jana Pawła II. Jego życie, dzieła i posługa duszpasterska to drogowskaz wśród wielu krętych i zwodniczych dróg współczesności. R.I.P.

— Andrzej Duda (@AndrzejDuda) December 31, 2022

Premier Mateusz Morawiecki napisał, że "dziś długą pielgrzymkę do domu Ojca zakończył papież Benedykt XVI - jeden z największych teologów naszych czasów.". "Przez całe swoje życie ukazywał duchową i intelektualną głębię chrześcijaństwa. Zostawia po sobie wielkie dziedzictwo - obyśmy umieli je kontynuować." - napisał szef rządu na twitterze.

Mateusz Morawiecki przypomniał, że do domu Ojca odszedł "265. z kolei następca Św. Piotra, wielki myśliciel katolicki, autor wybitnych dzieł teologiczno-filozoficznych, były prefekt Kongregacji Nauki Wiary i dziekan Kolegium Kardynalskiego".

Dziś długą pielgrzymkę do domu Ojca zakończył papież Benedykt XVI – jeden z największych teologów naszych czasów. Przez całe swoje życie ukazywał duchową i intelektualną głębię chrześcijaństwa. Zostawia po sobie wielkie dziedzictwo – obyśmy umieli je kontynuować. pic.twitter.com/3uIFlaoaVz

— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) December 31, 2022

W związku z odejściem Benedykta XVI o 12.00 w katedrze na Wawelu zabrzmi dzwon „Zygmunt”. O 18.00 w katedrze na Wawelu arcybiskup Marek Jędraszewski odprawi Mszę św. w intencji zmarłego Ojca Świętego. O 14.00 w Pałacu Arcybiskupów Krakowskich zostanie wyłożona księga kondolencyjna.

Również na Jasnej Górze na wiadomość o śmierci papieża seniora Benedykta XVI odezwały się dzwony. Jak poinformowało zanktuarium, Paulini i pielgrzymi trwają na modlitwie dziękując za jego posługę Kościołowi i wskazywanie na Maryję, która wyrażała zawsze swoje TAK wobec woli Bożej”.

Odejście papieża seniora upamiętniła ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej.
"Oddajemy hołd papieżowi emerytowi Benedyktowi XVI, wielkiemu przyjacielowi Polski i bliskiemu współpracownikowi św. Jana Pawła II. Z wielkim bólem przyjęliśmy wiadomość o jego śmierci" - napisała na Twitterze ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej po śmierci papieża seniora.

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki napisał list kondolencyjny po śmierci papieża seniora Benedykta XVI.

"Wraz z całym Kościołem, który jest w Polsce dziękuję panu Bogu za piękne życie i pontyfikat papieża Benedykta XVI, ufając że przynoszą one już teraz i przynosić będą w przyszłości błogosławione plony" - czytamy w liście. "Z wielkim smutkiem, ale i z głęboką wiarą w życie wieczne przyjąłem informację o przejściu do domu ojca Benedykta XVI - papieża emeryta, jednego z najwybitniejszych następców św. Piotra ostatnich stuleci, człowieka głębokiej wiary, genialnego teologa, wieloletniego współpracownika św. Jana Pawła II, oddanego przyjaciela Polski i Polaków" - napisał przewodniczący Episkopatu.

Pogrzeb papieża seniora Benedykta XVI odbędzie się 5 stycznia na placu św. Piotra w Rzymie. O godzinie 9.30 rozpocznie się jego msza pogrzebowa, sprawowana przez papieża Franciszka. Trumna z ciałem Benedykta XVI będzie wystawiona w bazylice św. Piotra w Rzymie od poniedziałku 2 stycznia, by wierni mogli oddać mu hołd.