Zwycięzcy otrzymują medale z wizerunkiem Alfreda Nobla, kaligrafowane dyplomy oraz nagrody pieniężne. W tym roku ich wartość w każdej kategorii wynosi 10 milionów koron szwedzkich, czyli około 900 tysięcy dolarów.

Literacką Nagrodą Nobla zostało dotąd wyróżnionych 118 osób, w tym pięcioro Polaków - Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska i Olga Tokarczuk.

W ubiegłym roku (2021) otrzymał ją tanzański pisarz Abdulrazak Gurnah. Uhonorowano go za "bezkompromisową i cechującą się współczuciem refleksję nad skutkami kolonializmu i losem uchodźców, znajdujących się w przepaści między kulturami i kontynentami".

Laureata literackiego Nobla wyłania Szwedzka Akademia, nie publikując wcześniej nazwisk nominowanych. Jednak krytycy, wydawcy i dziennikarze co roku zastanawiają się, na kogo padnie wybór.

Wśród typowanych w tym roku, są między innymi twórcy znani z krytyki putinowskiej polityki, wśród nich rosyjska pisarka Ludmiła Ulicka, a także obłożony fatwą za "Szatańskie wersety" Salman Rushdie oraz Michel Houellebecq, francuski pisarz, eseista i poeta znany z krytyki islamu.

W rankingach znajdują się także - Joyce Carol Oates, Haruki Murakami, Annie Ernaux, a także syryjski poeta Adonis, Milan Kundera czy norweski pisarz Jon Fosse. Na listach są również - irański dysydent Shahrnush Parsipur, ceniony węgierski autor László Krasznahorkai i kanadyjska poetka Anne Carson.

Wśród ciemnoskórych potencjalnych zdobywców literackiego Nobla wymienia się między innymi rwandyjską pisarkę Scholastique Mukasongi, kurdyjskiego pisarza Salima Barakata i kenijskiego pisarza Ngugi wa Thiong’o.

Nagrody Nobla zostały ustanowione przez szwedzkiego przemysłowca i wynalazcę dynamitu Alfreda Nobla. Fundusz wyróżnień pochodzi z odsetek od majątku fundatora, a zarządza nim Fundacja jego imienia. Jedynie nagroda dla ekonomistów, której nie ustanowił Nobel, została ufundowana przez Bank Szwecji w 1968 roku.

Nagrody za osiągnięcia naukowe, zgodnie z wolą fundatora, przyznaje Królewska Szwedzka Akademia Nauk. Noblami w dziedzinie fizjologii lub medycyny honoruje Instytut Karolinska. Z kolei zwycięzcę literackiego Nobla wyłania Szwedzka Akademia, a Nagrody Pokojowej - Norweski Komitet Noblowski.

Nazwiska wszystkich laureatów tradycyjnie są ogłaszane w październiku, wręczenie wyróżnień odbywa się 10 grudnia, w rocznicę śmierci fundatora.