Prezydenci Raczkiewicz, Zaleski i Ostrowski byli dotąd pochowani na Cmentarzu Lotników Polskich w angielskim Newark-On-Trent. Ich szczątki zostaną dziś przetransportowane do Warszawy. Na Okęciu odbędzie się specjalna uroczystość powitalna (po 13.00) przy wojskowej asyście honorowej. Na miejscu będą też przedstawiciele władz, w tym premier Mateusz Morawiecki.

Prezes fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie, Mikołaj Falkowski powiedział, że będzie to historyczny dzień. "Trudno sobie dzisiaj wyobrazić ważniejsze wydarzenie, które mogłoby te obchody stulecia niepodległości Polski zamykać klamrą, czasową i historyczną, jednocześnie tworząc szanse na oddanie hołdu prezydentom RP na uchodźstwie, tym ludziom którzy podjęli bardzo trudną misję wyjazdu na emigrację po kampanii wrześniowej i podtrzymania funkcjonowania naszego państwa polskiego przez kolejne 50 lat” - zaznaczył Mikołaj Falkowski.

Po 14.00 kondukt z trumnami przejedzie z Okęcia do Świątyni Opatrzności Bożej, gdzie zostanie odprawiona msza żałobna (godz. 15.00) i uroczystość złożenia trumien do sarkofagów. Przemówienie okolicznościowe wygłosi m.in. prezydent Andrzeja Duda.

Specjalnie na to wydarzenie w podziemiach świątyni utworzone zostało Mauzoleum Prezydentów RP na uchodźstwie. Umieszczono tam sześć białych sarkofagów. W trzech z nich spoczną prezydenci Raczkiewicz, Zaleski i Ostrowski. Do czwartego przeniesione zostaną szczątki ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie, Ryszarda Kaczorowskiego, który został pochowany w Świątyni Opatrzności Bożej już w 2010 roku.

W mauzoleum przygotowano też dwa symboliczne groby dla prezydentów RP na emigracji, którzy, zgodnie z decyzją rodzin, na razie pozostaną w swoich dotychczasowych miejscach spoczynku - to Kazimierz Sabbat i Edward Raczyński.

Obok mauzoleum otwarta zostanie dziś Izba Pamięci, poświęcona działalności polskich władz na uchodźstwie.

"W Izbie Pamięci znajdują się biogramy opisujące historię prezydentów na uchodźstwie, ale tak samo rolę, jaką pełnili i czym była emigracja. Proszę pamiętać, że to również ośrodki polityczne, kulturalne, oświatowe, które mają wpływ na to, co dzieje się w Polsce” - wyjaśnia Elżbieta Duda z Biura Edukacji Narodowej IPN.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie powstał po inwazji III Rzeszy i Związku Radzieckiego na Polskę, w 1939 roku. Funkcjonował najpierw w Paryżu i Angers, a później w Londynie. Do 1945 roku rząd ten był uznawany jako jedyna legalna władza Rzeczpospolitej, po wojnie utracił jednak ten status. Rząd londyński kontynuował jednak swoją działalność aż do 1990 roku - kiedy ostatni prezydent RP na uchodźstwie, Ryszard Kaczorowski, przekazał insygnia władzy prezydentowi Lechowi Wałęsie.