Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne

23 marca

Agata ROKICKA

  • 1603 - Zmarła Elżbieta I Tudor, królowa Anglii. Zjednoczyła społeczeństwo rozbite dotychczas konfliktami religijnymi, zakwestionowała hiszpańską hegemonię na morzach i monopol kolonialny. W 1588 r. zmobilizowała państwo do odparcia hiszpańskiej Niezwyciężonej Armady, udzielała też pomocy przeciw Hiszpanii powstańcom niderlandzkim i Henrykowi IV francuskiemu. Dzięki jej polityce morskiej dla angielskiego handlu, rzemiosła i żeglugi otworzyły się kraje pozaeuropejskie. Elżbieta popierała też handel z państwami basenu Morza Bałtyckiego, Rosją (przez Archangielsk) i Lewantem, doprowadzając do rozkwitu gospodarczego Anglii. Pokojowe stosunki ze Szkocją Jakuba VI umożliwiły przyszłą unię obu królestw. Za rządów Elżbiety I Anglia przerodziła się z drugorzędnego państwa w jedną z największych europejskich potęg. Epoka elżbietańska przeszła do historii również jako okres wspaniałego rozkwitu literatury, nauki i sztuki - był to okres działalności m.in. Williama Szekspira, Christophera Marlowe'a i Francisa Bacona.
  • 1883 - Urodził się Karl Jaspers, filozof niemiecki. Reprezentował kierunek zwany egzystencjalizmem. Człowiek powinien według niego zyskać autentyczność drogą uświadomienia sobie własnej wolności. Jaspers należał do grona konsekwentnych przeciwników Adolfa Hitlera i militaryzmu, a po wojnie podkreślał zagrożenia dla świata wynikające z produkcji i ewentualnego użycia broni nuklearnej. Był autorem wielu prac, m.in. „Rozumu i egzystencji” oraz „Filozofii i świata”.
  • 1965 - Pierwszy amerykański kosmiczny lot zespołowy. Amerykańscy astronauci Virgil Grissom i John Young odbyli pierwszy amerykański lot zespołowy w kabinie kosmicznej Gemini 3. Statek został wyniesiony na orbitę przez rakietę Titan 2. Załoga dokonała trzech okrążeń Ziemi w ciągu 4 godzin i 53 minut po orbicie, która w najdalszej części odległa była od naszej planety o 230 km, a w najbliższej o 160 km. Grissom był ponadto pierwszym człowiekiem, który za pomocą ręcznego sterowania zmieniał orbitę statku kosmicznego.
  • 2011 - Zmarła Elizabeth Taylor. Do najsłynniejszych kreacji Elizabeth Taylor należą role w filmach: "Lassie wróć" (grała w nim mając 9 lat), "Wielka nagroda", "Miejsce pod słońcem" (film zdobył 9 nominacji do Oskara), "Ojciec panny młodej", "Olbrzym", "Kotka na gorącym, blaszanym dachu", "Kleopatra", "Kto się boi Virginii Woolf?". Z grania w filmach wycofała się, aby wesprzeć karierę polityczną siódmego męża, senatora Johna W. Warnera.W 1985 roku, pod wpływem śmierci swojego przyjaciela Rocka Hudsona oraz informacji, iż żona syna jest nosicielką HIV, Elisabeth Taylor założyła fundację AmFAR, wspierającą badania nad AIDS. W 2004 lekarze wykryli u aktorki wadę serca. Przeszła także operację usunięcia guza mózgu, raka skóry. Dwukrotnie walczyła o życie z powodu zapalenia płuc. Przez długi okres poruszała się na wózku inwalidzkim.