Radio Szczecin
Fot. pixabay.com
- 490 rok przed naszą erą - Wojska Aten pokonały oddziały perskie w bitwie pod Maratonem. Według legendy, do Aten wysłano po bitwie Filippidesa, żeby ogłosił zwycięstwo Grecji. Przebiegł około 40 kilometrów i po przekazaniu informacji, zmarł z wycieńczenia.
- 1683 - Wojska polsko-austriacko-niemieckie pod dowództwem króla Jana III Sobieskiego rozgromiły oblegającą Wiedeń armię Imperium Osmańskiego dowodzoną przez wezyra Kara Mustafę. Straty Turków w bitwie wyniosły do 20 tysięcy zabitych i pięciu tysięcy rannych, podczas gdy sprzymierzeni stracili 1500 zabitych i około 2,5 tysiąca rannych. Po klęsce pod Wiedniem Turcja przestała zagrażać Europie.
- 1857 - 425 osób zginęło w wyniku zatonięcia amerykańskiego statku "Central America” w czasie huraganu niedaleko wybrzeża stanu Karolina. Na pokładzie statku płynącego z Panamy do Nowego Jorku było 477 pasażerów i 101 członków załogi. Statek przewoził 14 ton złota. W 1988 roku poszukiwacze skarbów wydobyli z wraku statku część złota o wartości około 150 milionów dolarów.
- 1897 - Urodziła się Irena Joliot-Curie, francuska fizyk i chemik, profesor Sorbony, dyrektor Instytutu Radowego w Paryżu, współodkrywczyni zjawiska sztucznej promieniotwórczości, za co w 1935 roku wraz z mężem otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii. Działaczka społeczna, walcząca o pokój światowy, córka Marii Skłodowskiej-Curie.
- 1921 - Urodził się Stanisław Lem, pisarz, filozof i satyryk, znany głównie z utworów science-fiction. Po wprowadzeniu stanu wojennego wyjechał do Niemiec, a następnie do Austrii, gdzie mieszkał do 1988 roku. Pisarz zadebiutował w 1946 roku nowelą "Człowiek z Marsa", w 1951 roku ukazała się jego pierwsza powieść "Astronauci". Najważniejsze jego dzieła to powieści fantastyczno-naukowe: "Solaris", "Powrót z gwiazd", "Eden", "Głos Pana", "Wizja lokalna", zbiory opowiadań "Dzienniki gwiazdowe" i "Księga robotów". Był też autorem esejów filozoficznych "Summa technologiae" i "Filozofia przypadku". Przez kilkanaście ostatnich lat zajmował się publicystyką na łamach "Tygodnika Powszechnego". Stanisław Lem został odznaczony Orderem Orła Białego.
- 1930 - Urodził się Piotr Skrzynecki, reżyser, scenarzysta, założyciel i konferansjer krakowskiego kabaretu "Piwnica pod Baranami”, którym kierował ponad 40 lat. Wystąpił między innymi w filmach fabularnych i dokumentalnych: "Kalosze szczęścia”, "Aria dla atlety”, "Sukcesja”, "Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny”, "Piwnica pod Baranami Piotra Skrzyneckiego”. Zmarł 27 kwietnia 1997 roku.
- 1939 - Podczas spotkania w Jełowej pod Opolem dygnitarzy III Rzeszy Adolf Hitler zapowiedział bombardowanie Warszawy oraz zniszczenie polskiej szlachty i duchowieństwa, jako warstw przywódczych. Szef Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu generał Wilhelm Keitel przedstawił plany rozwiązania problemu polskiego. Zakładały one podział ziem polskich między Związek Radziecki i Niemcy wzdłuż linii Narew-Wisła-San oraz utworzenie małego państewka polskiego, którego władze zmuszone byłyby podpisać pokój z Niemcami. Ponadto Niemcy zakładały oddanie Litwie Wileńszczyzny oraz utworzenie, za zgodą Józefa Stalina, odrębnego ukraińskiego państwa z terenów Galicji i tak zwanej "polskiej Ukrainy”.
- 1939 - Na rynku w Końskich Niemcy rozstrzelali 22 Żydów. Wcześniej zostali oni zmuszeni do kopania grobów na skwerze obok kościoła dla żołnierzy niemieckich poległych w bitwie pod Kazanowem.
- 1940 - Grupa dzieci przypadkowo odkryła w południowo-zachodniej Francji jaskinię Lascaux, której wnętrza pokrywają malowidła naskalne z okresu paleolitu. Uważa się, że francuska grota zawiera jedne z najciekawszych i najdoskonalszych przykładów malarstwa prehistorycznego. Na 150 metrach korytarzy znajduje się około 150 malowideł i ponad 15 tysięcy rytów skalnych.
- 1941 - W Tarnowie rozstrzelana została przez Niemców Helena Marusarzówna, narciarka, wielokrotna mistrzyni Polski. W czasie II wojny światowej działała w konspiracji, jako kurier tatrzański. Została schwytana w marcu 1940 przez żandarmerię słowacką i przekazana w ręce niemieckiego gestapo. Torturowana wielokrotnie, nie zdradziła żadnej z tajnych informacji, jednakże gestapo znalazło w jej bagażu list w języku węgierskim. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
- 1944 - Urodził się Barry White, amerykański wokalista, pianista, kompozytor, autor tekstów i producent nagrań, mistrz muzyki soul. Sprzedano ponad 100 milionów jego płyt, które 106 razy otrzymały tytuł złotego, a 41 - platynowego albumu. Zmarł 4 lipca 2003 roku.
- 1958 - Jack Kilby, amerykański inżynier, przedstawił pierwszy na świecie obwód scalony, złożony z tranzystorów, oporników i kondensatorów, którego podłoże wykonane było z silikonu. Dzięki temu wynalazkowi znacznie przyspieszone zostały prace nad skonstruowaniem komputera. Jack Kilby otrzymał za swój wynalazek Nagrodę Nobla w 2000 roku.
- 1960 - Urodził się Wojciech Jagielski, dziennikarz, reportażysta i pisarz, korespondent wojenny. Jest autorem książek dotyczących Afganistanu, Czeczenii i Kaukazu, Ugandy oraz RPA. Zajmuje się problematyką Afryki, Azji Środkowej, był obserwatorem konfliktów zbrojnych w Afganistanie, Tadżykistanie, Czeczenii i Gruzji.
- 1960 - Zmarł Franciszek Gil, pisarz i reportażysta. W 1938 roku opublikował w miesięczniku "Sygnały” głośny tekst w sprawie antysemickich nastrojów w środowisku uniwersyteckim Lwowa. Po wojnie współpracował z tygodnikiem "Odrodzenie”.
- 1968 - Zmarł Ryszard Siwiec, żołnierz AK, filozof, pracujący, jako księgowy w Przemyślu. Cztery dni wcześniej w proteście przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację oblał się rozpuszczalnikiem i podpalił w czasie ogólnokrajowych dożynek na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie w obecności szefów partii, dyplomatów i 100 tysięcy widzów. Zostawił testament oraz taśmę magnetofonową z nagraniem, w którym wyjaśnił powody swojej dramatycznej decyzji. Jego protest został przemilczany przez polskie media. Urodził się 7 marca 1909 roku.
- 1981 - W Berlinie Zachodnim założono stowarzyszenie hakerów Chaos Computer Club. Organizacja zrzesza około czterech tysięcy osób z krajów niemieckojęzycznych. Jest jedną z największych oraz najbardziej wpływowych tego typu organizacji. Światową sławę CCC uzyskał poprzez włamanie do niemieckiej sieci komputerowej oraz przelanie 134 tysięcy marek niemieckich na konto klubu. Pieniądze zostały zwrócone następnego dnia. W 1989 roku grupa niemieckich crackerów pod przewodnictwem Karla Kocha została aresztowana za włamanie do komputerów rządowych USA i sprzedanie KGB kodu źródłowego systemu operacyjnego. 40. rocznica
- 2001 - Po atakach terrorystycznych na Stany Zjednoczone po raz pierwszy w historii uruchomiono procedury związane z artykułem piątym Traktatu północnoatlantyckiego, który mówi, że atak na dowolne państwo należące do NATO jest atakiem na cały Sojusz. Zawarta w tym artykule formuła "casus foederis” jest szczególnym rodzajem solidarności wojskowej między członkami Sojuszu.
