Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne
Fot. pixabay.com
Fot. pixabay.com
  • 1344 - Położono kamień węgielny pod budowę katedry świętego Wita w Pradze na wzgórzu zamkowym Hradczany. Budowę części wschodniej, wraz z elewacją południową zakończono w 1385 roku. W latach 1870-1929 dokończono całość. Katedra jest siedzibą arcybiskupów praskich i prymasa czeskiego. Jest sanktuarium świętych patronów czeskich: Wita, Wacława, Wojciecha, Zygmunta oraz Jana Nepomucena. W katedrze przechowywane są insygnia koronacyjne królów czeskich, w tym korona świętegp Wacława.
  • 1620 - Statek Mayflower z pierwszymi kolonistami angielskimi dotarł do wybrzeży Ameryki Północnej, w miejscu dzisiejszego Plymouth. Większość spośród 102 kolonistów stanowili purytanie, przedstawiciele radykalnej kongregacji separatystów, żądających bezwzględnej samodzielności dla każdej gminy religijnej. Przed zejściem na ląd wszyscy dorośli męscy osadnicy podpisali umowę zwaną "Mayflower compact", w której ustalili zasady funkcjonowania nowej społeczności. Wedle zawartej umowy osadnicy planowali prowadzić religijne życie, dzielić się wszystkim uczciwie, niezależnie od osobistych nakładów i wysiłku. "Mayflower compact" uznawany jest za pierwowzór amerykańskiej umiejętności samoorganizacji i podstawę dla konstytucji Stanów Zjednoczonych.
  • 1652 - Zmarł Jan Brożek, matematyk, astronom, geodeta, pisarz, rektor Akademii Krakowskiej, pierwszy polski historyk nauki, autor rozprawy "Apologia". Projektował zegary słoneczne i instrumenty geodezyjne.
  • 1694 - Urodził się Voltaire, właściwie François-Marie Arouet, francuski pisarz i historyk, czołowy myśliciel oświecenia, autor "Traktatu o tolerancji".
  • 1830 - Zmarł Jan Śniadecki, matematyk, astronom, filozof, organizator i dyrektor obserwatorium astronomicznego w Krakowie, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, twórca polskiej terminologii matematycznej i astronomicznej, zwolennik metod empirycznych w nauce.
  • 1900 - Urodził się Emanuel Ringelblum, polsko-żydowski historyk, organizator podziemnego archiwum getta warszawskiego. W 1999 roku UNESCO umieściło "Archiwum Ringelbluma” na liście "Pamięć Świata” obejmującej najcenniejsze zabytki światowego piśmiennictwa. 10 marca 1944 roku Niemcy zamordowali Emanuela Ringelbluma, jego żonę, syna i grupę ukrywających się z nimi ponad 30 Żydów. Rozstrzelani zostali też ukrywający ich Mieczysław Wolski i Janusz Wysocki.
  • 1916 - Zatonął HMHS "Britannic”, bliźniaczy statek "Titanica”. Kadłub statku został zwodowany 26 lutego 1914. Po wybuchu I wojny światowej niegotowy jeszcze "Britannic" został zarekwirowany na potrzeby wojska. Statek przekształcono w statek szpitalny, który przez trzy miesiące kursował na trasie Anglia-Irlandia-Francja, bo tyle musiał czekać na dostosowanie do potrzeb wojskowych. W czasie I wojny światowej "Britannic" był głównie wykorzystywany do ewakuacji z Mudros do Anglii. 21 listopada 1916 roku o 8:12 rano w swoim szóstym rejsie po Morzu Egejskim "Britannic” wpadł na minę postawioną przez niemiecki okręt podwodny i zatonął w ciągu 55 minut. Zginęło około 30 z 1300 osób znajdujących się na pokładzie.
  • 1931 - Premiera horroru "Frankenstein" na podstawie powieści Mary Shelley i w reżyserii Jamesa Whale’a. Film nie jest jednak wierną adaptacją tego utworu. Na przykład w powieści nie zostało napisane o sposobie, w jaki doktor ożywił ludzkie zwłoki, w filmie zaś wykorzystuje on do tego elektryczność. Rola Borisa Karloffa przeszła do historii kina grozy, podobnie jak wcześniej rola Beli Lugosi w "Draculi". Na długie lata po emisji filmu postać potwora nieodłącznie kojarzyła się z twarzą Borisa Karloffa i charakteryzacją stworzoną przez Jacka Pierce’a. Sukces "Frankensteina" zachęcił twórców do nakręcenia kontynuacji. W 1935 roku powstał film "Narzeczona Frankensteina" z Elsą Lanchester.
  • 1976 - Premiera filmu "Rocky" w reżyserii Johna G. Avildsena, z Sylvestrem Stallone w roli Rocky’ego Balboa - tytułowego bohatera. Film zdobył w 1977 trzy Oscary w kategoriach: "najlepszy film”, "najlepszy reżyser” i "najlepszy montaż” oraz siedem nominacji. W następnych latach powstało pięć kontynuacji filmu. Po długiej przerwie, w 2015 roku powstał kolejny obraz o przygodach Rocky’ego Balboa. Również w nim w tytułowej roli wystąpił Sylvester Stallone.
  • 1997 - Uniewinnieniem wszystkich oskarżonych zakończył się pierwszy proces 24 zomowców, biorących udział w pacyfikacji kopalni "Wujek” w Katowicach. 16 grudnia 1981 podczas pacyfikacji strajku górników protestujących przeciw ogłoszeniu stanu wojennego zginęło dziewięciu górników, a 23 zostało rannych. Wyrok ten został uchylony 5 grudnia 1998 roku przez Sąd Apelacyjny w Katowicach, który skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia. 31 maja 2007 roku sąd skazał w trzecim procesie dowódcę plutonu ZOMO na 11 lat więzienia, a 14 milicjantów na kary od 2,5 roku do trzech lat pozbawienia wolności.
 

Zobacz także

2012-09-19, godz. 11:09 12 stycznia 1860 - Zmarł gen. Jan Skrzynecki. Jeden z naszych wodzów naczelnych w wojnie polsko-rosyjskiej 1831 roku, nie ma dobrej opinii w historiografii. Obarczany jest… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 5 stycznia 1895 -Zmarł Władysław Podkowiński, polski malarz impresjonista. To w Paryżu zetknął się ze sztuką Claude'a Moneta, Paula Gauguina i Vincenta van… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 29 grudnia 1967 - Odpowiedź episkopatu na zarzuty PAX-u. Wiosną 1965 r. Bolesław Piasecki, przewodniczący PAX-u, został posłem. Na forum Sejmu zaczął wtedy systematycznie… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 22 grudnia 1861 - Urodził się Zenon Przesmycki (Miriam), krytyk literacki i artystyczny, tłumacz, poeta, wydawca. Gimnazjum i studia prawnicze ukończył w Warszawie… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 15 grudnia 37 - Urodził się Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus, czyli Neron. Za sprawą intryg swej matki na dworze Tyberiusza został w 54 r., w wieku 17 lat, cesarzem… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 8 grudnia 65 p.n.e. - Urodził się Horacy. Uznawany za najwybitniejszego liryka rzymskiego, był autorem satyr, w których ośmieszał wady i słabości ludzkie, a także… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 1 grudnia 1891 - Początki koszykówki. James Naismith, nauczyciel wychowania fizycznego ze Springfield w Massachusetts, uchodzi za „wynalazcę” koszykówki. Prowadząc… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 24 listopada 1859 - Karol Robert Darwin opublikował słynną pracę „O powstaniu gatunków drogą doboru naturalnego”, w której ogłosił, że to właśnie dobór naturalny… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 17 listopada 1796 - Zmarła caryca Katarzyna II, imperatorka Rosji. Caryca Katarzyna II (właśc. księżna Sophia Augusta Anhalt-Zerbst, 1729–1796), pochodziła ze Szczecina… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 10 listopada 1483 - Urodził się Marcin Luter, reformator religijny. Przybijając 31 października 1517 r. na drzwiach katedry w Wittenberdze 95 tez potępiających m.in… » więcej
45678