Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury » Rozmowy o książkach
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
W warszawskim wydawnictwie Convivo Anny Matysiak ukazała się książka Konrada Wojtyły "Pod czerwień. 111 wierszy". To autorski wybór 100 wierszy z wszystkich dotychczasowych tomów poety poszerzony o 11 premierowych wierszy. Wśród nich znaleźć można m.in. teksty z debiutanckiego arkusza wydanego w 2000 roku oraz te pomieszczone w tomie "może boże" (2010 Instytut Mikołowski), wyróżnionym Lubuskim Wawrzynem Literackim czy "Znaku za pytaniem" (2017, WBPiCAK), za który Wojtyła otrzymał Nagrodę Otoczaka. Wierszy tytułowy – podobnie jak 10 zupełnie nowych utworów – zapowiada jednocześnie nową książkę szczecińskiego poety "Scherzofrenia".


Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Prof. Zbigniew Mikołejko w posłowiu do Pod czerwieni definiuje Wojtyłę jako autora na wskroś metafizycznego, niewolnego od grozy i „męstwa bycia” (określenie Paula Tillicha), metodycznie wręcz zmagającego się z kalectwem oraz szorstkością świata, z jego niedostatkiem czy brakiem, na który autor nie wyraża zupełnie zgody. Jednocześnie zwraca uwagę na odniesienia do tradycji awangardowych, w tym również – a może przede wszystkim – na prywatną, intymną rewolucję w języku: "doznajemy wyszukanej językowej ekwilibrystyki, a wręcz nawet szaleństwa metafor, konsekwentnie niesfornych i drastycznie wierzgających przeciw sobie albo ironicznie kwestionujących się wzajem. Ale ta językowa wywrotowość praktykowana jest przez poetę – to zgoła paradoksalne – z zadziwiającą i żelazną wręcz dyscypliną, bez żadnej pokusy rozkiełznania".
Zdaniem Mikołejki to właśnie "z gruzów języka" osuwających się w religijną pustkę Wojtyła buduje z żelazną konsekwencją swoje wiersze: "I to coś znaczy, jakieś wyrodzenie czy też wydziedziczenie. Ale wydziedziczenie nieostateczne przecież – coś zostało z gruzów języka, coś kołacze się w ruinach i głowie, coś majaczy w głębi tych przygodnych egzystencjalnych konstruktów. To oczywiście zatem język żywy, wciąż żywy. To choćby język „podsłuchańców”. „Podsłuchańce” te, inaczej niż u Wisławy Szymborskiej, nie skupiają się u Wojtyły na spuentowanej zręcznie anegdocie „wprost z życia”, lecz – lekcja Białoszewskiego została tu wysłuchana starannie i z ogromnym wynalazczym pożytkiem – na karkołomnych paradoksach mowy, na łamańcach i harcach mowy już potrzaskanej, krnąbrnej, zawsze wiodącej na jakieś manowce, w jakieś miazmaty mowy i wewnętrznego pejzażu, coś jednak w sumie – i mimo wszystko – objawiającej. Tak, tak – objawiającej".
Joanna Oparek dodaje zaś, że "Pod czerwień" to współczesna opowieść o długiej podróży (a bez dłużyzn) do domu poezji, gdzie mieszkają miłość, śmierć i pamięć o miłości i śmierci. Czasem słychać w nim śmiech, który jest „diagnozą rzeczy wspólnych”. Zmieniając konwencję tej notki chciałabym jeszcze dodać, że wiersze Konrada Wojtyły rozbierają nas „haftka po haftce”. Słowa wbijają się w słowa, wcinają się w myśli. Po to, żeby przenicować rzeczywistość. Żeby dobrać się do tego, co metafizyczne.
 

Zobacz także

2024-09-30, godz. 12:20 "Władca" Jana Lacha W maju 1449 roku wrócił do Darłowa zdetronizowany władca największego wówczas mocarstwa - Szwecji, Finlandii, Danii, Norwegii, Wysp Owczych, Islandii i Grenlandii… » więcej 2024-09-23, godz. 15:06 „Trochę tutaj nakręcili, czyli szlakiem filmowego Szczecina i Pomorza Zachodniego” - Dariusz Staniewski Przemysł filmowy nas nie rozpieszczał. W serialach jak bohater jechał do Szczecina, to znaczyło, że aktor wcielający się w tę rolę wypada z obsady... Tej… » więcej 2024-09-15, godz. 17:00 Michał Gierke i jego "Geneza i rozwój miast Nowej Marchii do połowy XIV w." Średniowieczną franczyzą można nazwać lokacje miast na prawie magdeburskim. Władca miał ziemię, którą "sprzedawał" grupie ludzi , a ci według pewnego… » więcej 2024-08-18, godz. 20:00 Maria Pakulnis z "Moją nitką". Grała kobiety demoniczne i dziewice, intelektualistki i szefowe gangów, matki i córki, żony i kochanki. Jej twarz jest jedną z ikon kina moralnego niepokoju… » więcej 2024-08-12, godz. 23:24 "Pisarki i pisarze Szczecina - leksykon 1946 - 2023" - Krzysztof Lichtblau "Ta publikacja mogłaby nie powstać. Powodów jest kilka. Sporą część wiedzy w tego typu leksykonie jesteśmy w stanie znaleźć w Internecie. Nie ma tu podejścia… » więcej 2024-07-23, godz. 00:13 "Scherzofrenia" - Konrad Wojtyła "Scherzofrenia" - to najnowszy, 7. tom poetycki Konrada Wojtyły. Autor, który przez wiele lat był naszym redakcyjnym kolegą, zebrał w nim wiersze, które… » więcej 2024-06-30, godz. 20:00 "Koniec świata" w eleWatorze Przed nami... koniec świata. Taki bowiem jest temat 39. numeru kwartalnika literacko-kulturalnego „eleWator". Tekstom towarzyszą pełne tajemniczych symboli… » więcej 2024-06-24, godz. 00:33 "Poczet Książąt Pomorskich" Macieja Strączyńskiego, z ilustracjami Sylwii Gadowskiej "Poczet Książąt Pomorskich" - to pierwsza publikacja zawierająca biogramy i portrety wszystkich książąt z dynastii Gryfitów. Jej autorem jest znany szczeciński… » więcej 2024-06-24, godz. 00:24 "Pielgrzym" - udany debiut szczecińskiego autora, Roberta Baciochy Korespondent Chicago Tribune Simon Equerry przybywa do Polski w 1979 roku, tuż przed wizytą Jana Pawła II w ojczyźnie. Ma relacjonować, dla rodaków za oceanem… » więcej 2024-06-16, godz. 17:00 Najnowszy tom poezji Tomasz Majzela [ROZMOWA] „Części” Tomasza Majzela pochłonąłem na raz w całości! Bo nie jest tak, że wyłącznie tom „Części” składa się z części - to Tomek Majzel… » więcej
12345