Gryfia 2020 dla Agnieszki Daukszy za "Jaremiankę"

Zwyciężczyni Gryfii 2020, Agnieszka Dauksza. Fot. materiały promocyjne organizatora

"Dauksza próbuje wypełnić postać Jaremianki, ożywić ją. „Ona nie poruszy się beze mnie” – pisze. Ubiera ją w emocje i uczucia, ale też zapachy i kolory, by w pewnym momencie stać się jej własnym głosem. Autorka i bohaterka książki zaczynają się przenikać. Następuje proces scalania. „Zmieniałam się podczas czytania o Marii Jaremie” – przyznaje Agnieszka Dauksza. Ale przecież wszelka interpretacja biograficzna zawsze jest zaangażowana i subiektywna. Wpływ Jaremianki na ostateczny kształt swojej biografii dowodzi jeszcze czegoś więcej: siły kobiecej energii, bez względu na czas i miejsce." To fragment laudacji wygłoszonej przez przewodniczącą jury Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej dla Autorki Gryfia 2020, Joannę Laprus - Mikulską. Agnieszka Dauksza zwyciężyła dziewiątą edycję Gryfii. Jury uhonorowało pisarkę za "Jaremiankę", biografię Marii Jaremy, jednej z najzdolniejszych i najbardziej charyzmatycznych artystek XX wieku. W tym roku do tej nagrody - prócz Agnieszki Daukszy - nominowane były: Magdalena Grochowska za "W czasach szaleństwa" oraz Barbara Sadurska za "Mapę".
O tegorocznej edycji konkursu z Joanną Laprus-Mikulską i Alanem Sasinowskim, członkami jury Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej dla Autorki Gryfia 2020 rozmawia Agata Rokicka.

"On tak wiele dawał..." Wspomnienie o Wojciechu Pszoniaku

Wojciech Pszoniak podczas Festiwalu Książki Słuchanej w Szczecinie w 2014 roku. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]

19 października wieku 78 lat zmarł Wojciech Pszoniak, znakomity aktor. Powiedział kiedyś: "Rodzice wychowywali mnie w przekonaniu, że Polska jest najlepszym i najpiękniejszym krajem. Dzięki podróżom po świecie zrozumiałem, że to nie do końca prawda, że są kraje piękniejsze i zasobniejsze. Ale miłość do ojczyzny jest jak miłość do matki."
Jego ról teatralnych i filmowych nie sposób zliczyć, ale były takie, które na zawsze zapadły w pamięci widza. Zagrał w "Sprawie Dantona" w Teatrze Powszechnym. Jego Robespierre był jedną z największych kreacji aktorskich lat 70, potem także w wersji filmowej. Interesująco zagrał także Randleya Mac Murphy w "Locie nad kukułczym gniazdem" Dale'a Wassermana.
Lata 70. to także okres wybitnych ról Pszoniaka w filmach Wajdy. W 1972 był Dziennikarzem/Stańczykiem w ekranizacji "Wesela" Wyspiańskiego i Jeszuą w "Piłacie i innych" na podstawie Michaiła Bułhakowa, a w 1974 Morycem Weltem w "Ziemi obiecanej" według Władysława Reymonta.
Wspomnienie przygotowała Katarzyna Wolnik-Sayna. Usłyszymy też głos Wojciecha Pszoniaka z bogatego archiwum Radia Szczecin.

XVII Szczeciński Festiwal Muzyki Dawnej Beethoven non plus ultra 2020
[ROZMOWA]

Mat. promocyjne organizatora

25.10.2020 - Rozgwieżdżone niebo...

Koncertem w Muzeum Narodowym w Szczecinie rozpoczął się wczoraj (25 października) XVII Szczeciński Festiwal Muzyki Dawnej "Beethoven non plus ultra 2020". Przed nami jeszcze 4 koncerty, z finałowym - 7 listopada. Na tę podróż po muzycznym świecie Ludwiga van Beethovena (z wycieczkami do przeszłości i przyszłości) zaprasza Fundacja Akademia Muzyki Dawnej. O artystycznych i organizacyjnych założeniach festiwalu z jego dyrektorem, Pawłem Osuchowskim rozmawia Agata Rokicka.

Filharmonia w Szczecinie | Grandioso Norberta Twórczyńskiego [POSŁUCHAJ, GALERIA]

Orkiestra Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza pod batutą Norberta Twórczyńskiego. Fot. [Filharmonia w Szczecinie]

Norbert Twórczyński – dyrygent przyjmuje owacje publiczności. Fot. [Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie]

Piątkowy koncert (23.10.2020) Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie z cyklu „Grandioso", bezsprzecznie mógł zaspokoić gusta melomanów. Na wieczór złożyły się bowiem: Balli na orkiestrę kameralną słynnego włoskiego kompozytora Nino Roty, 10 tańców polskich na orkiestrę kameralną Witolda Lutosławskiego i Symfonia nr 4 A-dur op.90 „Włoska" niemieckiego twórcy epoki romantyzmu Felixa Mendelssohna Bartholdy'ego.
Przy okazji dzieła Mendelssohna warto dodać, że muzyk był związany ze Szczecinem, gdyż to właśnie w naszym mieście dał swój pierwszy publiczny koncert, dokładnie 20 lutego 1827 roku. Z kilkudniowego pobytu osiemnastoletni kompozytor zachował doskonałe wspomnienia i wyruszył stąd na podbój europejskich scen muzycznych. Jego dzieła przyjmowane były i są z ogromnym aplauzem, stawały się także tematami rozpraw o muzyce. Wśród nich dywagowano m.in., na ile symfonia „Włoska" jest naprawdę włoska, a na ile tylko napisana z myślą o Włoszech. Dyskusja ta rozgorzała jeszcze za życia Mendelssohna (analogicznie było z jego symfonią „Szkocką"). Dość stwierdzić, że sam kompozytor podobno wpadł w olbrzymią furię, kiedy w jednym z programów koncertów w końcu pomylono symfonie „Włoską" i „Szkocką". Od tego czasu stał się wielkim przeciwnikiem programowości w muzyce.
Piątkowy koncert zorganizowany w pełnym reżimie sanitarnym wykonali szczecińscy symfonicy pod batutą Norberta Twórczyńskiego, absolwenta Akademii Muzycznej w Poznaniu na kierunku dyrygentura symfoniczna i operowa w klasie prof. Jerzego Salwarowskiego oraz Akademii Sztuki w Szczecinie (edukacja muzyczna - specjalność: dyrygentura chóralna). Oba kierunki ukończył z wyróżnieniem. Laureat nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego dla studentów uczelni artystycznych za wybitne osiągnięcia w twórczości artystycznej.
Aktualnie związany z Filharmonią im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie, w której od 2014 roku do dziś zadyrygował blisko 50 koncertów. Z Orkiestrą tą dokonał również nagrania audiobooka opartego na spektaklu „Góra-dół – być jak Karłowicz" z muzyką Mateusza Ryczka oraz zorkiestrowanego i zaaranżowanego przez Mateusza Czarnowskiego utworu dokumentalnego Małgorzaty Goliszewskiej, który był odtwarzany podczas wystawy „Force Field", towarzyszącej Biennale w Wenecji. Poprowadził prawykonania utworów Piotra Klimka, Artura Cieślaka, Mateusza Ryczka oraz Krystiana Skubały. Dyrygował orkiestrami filharmonicznymi w Poznaniu, Szczecinie, Gorzowie, Zielonej Górze, we Lwowie i Kownie oraz Opery na Zamku w Szczecinie. Współpracował z wieloma znamienitymi artystami, grono których reprezentują m. in. Janusz Wawrowski, Jakub Jakowicz, Leszek Możdżer, Stacey Kent, Aga Zaryan, Paweł Steczek oraz Roland Szentpali. Norbert Twórczyński jest także pedagogiem Akademii Sztuki w Szczecinie.

Bartosz Utracki w kolejnym etapie „The Voice of Poland" [POSŁUCHAJ, GALERIA]

1. Bartosz Utracki – wokalista. Fot. Materiały prasowe „The Voice of Poland”

2. Bartosz Utracki – wokalista. Fot. [Tomasz Kajszczarek, tom warabida]

3. Bartosz Utracki – wokalista. Fot. [Tomasz Kajszczarek, tom_warabida]

4. Bartosz Utracki – wokalista. Fot. [Tomasz Kajszczarek, tom warabida]

5. Zespół „Mysen”. Kacper Sendłak (od lewej), Bartosz Utracki, Oskar Kwaśnik. Fot. [Tomasz Kajszczarek, tom_warabida]

Bartosz Utracki ze Szczecina wygrał „Bitwę" w sobotnim odcinku programu „The Voice of Poland". Wokalista zaśpiewał w duecie z Julianną Olańską piosenkę pt. „Miłość Miłość" z repertuaru Krzysztofa Zalewskiego. Show z udziałem Bartosza możemy oglądać w programie 2. Telewizji Polskiej co sobotę od 12 września. Podczas jego pierwszego występu, na którym zaprezentował przebój Mrozu „Aura", fotele odwrócili Tomson i Baron oraz Edyta Górniak. Wokalista ostatecznie wybrał muzyków z „Afromental".
Bartek ma 26 lat i jak pisze: „(...) zajmuję się tylko muzyką. Tworzę projekt za projektem, wybrałem solową drogę. Choć nie lubię słowa artysta, to właśnie to słowo najlepiej mnie opisuje – na scenie weryfikuję siebie. Muzyka jest dla mnie czymś więcej, niż tylko chęcią zabawy – podchodzę do niej eksperymentalnie i profesjonalnie. Sam komponuję, syntezuję dźwięki i piszę teksty. A wszystko zaczęło się w wieku 15 lat, kiedy dostałem gitarę, na której sam zacząłem się uczyć grać. Ojciec zaraził mnie pasją do muzyki rockowej odkrywając pierwsze zespoły, takie jak: „Thin Lizzy", „Led Zeppelin", czy „The Beatles". Wiele z tych grup do dzisiaj pozostało moją muzyczną inspiracją. W liceum dołączyłem do pierwszego zespołu. Ogromną fascynacją był Frank Sinatra, nawet nie od strony muzycznej, a wizerunkowej. Jego pewność siebie na scenie, to coś, co nie pozwala na odwrócenie oczu od Niego. Cały czas próbuję rozwijać się jako muzyk, nieustannie poszukuję własnego brzmienia. Obecnie tworzę elektronikę w zespole MYSEN. Tę twórczość można usłyszeć i zobaczyć na kanale YouTube oraz na fanpage'u na Facebooku grupy „Mysen". To tu umieszczony jest m.in. pierwszy koncert zrealizowany na Pustyni Błędowskiej w ramach wydarzenia „Błędowska Dessert Sessions Music". Warto dodać, że Bartosz Utracki jest studentem Akademii Sztuki w Szczecinie na Wydziale Edukacji Artystycznej, specjalność jazzowa.
Po sobotnim (24.10.2020) zwycięstwie w „The Voice of Poland", z młodym artystą spotkała się Dorota Zamolska.

"Sweet Four" rozpoczyna 30-lecie działalności [POSŁUCHAJ, GALERIA]

"Sweet Four". Fot. [Z archiwum zespołu]

"Sweet Four". [Materiały prasowe "Sweet Four"]

Zespół wokalny "Sweet Four" śpiewający a cappella oraz z akompaniamentem fortepianu rozpoczyna obchody 30-lecia istnienia. Kwartet kultywujący tradycje śpiewacze okresu międzywojennego oraz powojennego założył w 1991 roku znany śpiewak operowy, tenor Krzysztof Machowski. Zespół jest obecnie jedynym kontynuatorem twórczości ówczesnych rewelersów, takich jak: "Chór Dana", "Chór Juranda", "Chór Eriana", "Chór Czejanda" oraz "Comedian Harmonists". Brał udział w wielu programach kabaretowych m.in. w „Piwnicy pod Baranami" w Krakowie, „Piwnicy przy Krypcie", a także w Teatrze Polskim w Szczecinie oraz w wielu audycjach Telewizji Polskiej. "Słodka Czwórka" od kilku lat uczestniczy w corocznych Dniach Kultury Kresowej, gdzie wykonuje piosenki i pieśni należące do kultury kresowej okresu międzywojennego XX wieku. W bogatym repertuarze zespołu znajdują się także przeboje z filmów i kabaretów, Negro spirituals, utwory ludowe, pieśni patriotyczne i muzyka sakralna.
"Sweet Four" tworzą: Krzysztof Machowski (tenor), Alfred Schelenz (tenor), Adam Baran (baryton) i Zdzisław Zawadka (bas) oraz Jan Kępiński (pianista). Z artystami rozmawia Dorota Zamolska.

Drzewka Pamięci [ROZMOWA]

Logo akcji. Mat. Stowarzyszenie Cas Przestrzeń Tożsamość

Jest ich ponad 40 - rosną w różnych częściach szczecińskiej nekropolii. Stowarzyszenie Czas Przestrzeń Tożsamość "...sadząc dęby, chce zachować w świadomości społecznej pamięć o postaciach ważnych dla powojennego Szczecina - artystach, naukowcach, duchownych i społecznikach, których groby w większości znajdują się poza szczecińskimi cmentarzami. Do tej pory drzewkami pamięci na szczecińskim cmentarzu upamiętnieni zostali m.in. Konstanty Ildefons Gałczyński, abp. Kazimierz Majdański, lekkoatleta Wiesław Maniak czy malarz Marian Nyczka." W tym roku posadzono jedno drzewo…
W dalszych planach jest również stworzenie na Cmentarzu Centralnym Skweru Zadumy. O Drzewkach Pamięci z inicjatorem akcji, Andrzejem Łazowskim rozmawiała Katarzyna Wolnik-Sayna.

Rozmowy o książkach

"Mokre szwy" - wybór wierszy Arkadiusza Kremzy [ZAPOWIEDŹ ROZMOWY]

fot. [WBPiCAK w Poznaniu]

24 kwietnia 2020 roku zginął tragicznie Arkadiusz Kremza - poeta związany z Mikołowem i grupą poetycką "Na Dziko". Zadebiutował w 1997 roku tomem wierszy "Bloki". W kolejnych latach powstawały "Hocki-klocki", "Brania" czy "Pukanie ziemi". Za tom "Wiersze z wody i żelaza" otrzymał w 2013 roku Nagrodę Otoczaka. Zajmował się również teatrem, był autorem scenariuszy teatralnych, prowadził działalność dydaktyczną w Teatrze Małym w Tychach. W wydawnictwie Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu ukazał się pośmiertny wybór wierszy Kremzy z lat 1997-2020. Tom "Mokre szwy" zredagował przyjaciel i poeta Maciej Melecki. W posłowiu zauważa m.in., że Kremza był autorem fenomenalnej parafrazy, w której zawarł kwintesencję małostkowości i głupoty ludzkiego postrzegania Innego, pomieszczonej w tytułowym wierszu trzeciego tomu pt. Brania: „Jak cię widzą, tak się mylą”. [...] Jak każda znakomita poezja, przechodziła ona różne okresy i fazy, promieniując z tomu na tom treściami wypływającymi z bezpośrednich doznań oraz intelektualnych ostrych, nierzadko wielce kąśliwych, oznajmień odnośnie do turbulencji życiowych, jakie wywołuje w człowieku ślepy los – determinujący go niekiedy bardzo dotkliwie".

O poezji Arkadiusza Kremzy rozmawiać będą: Mariusz Grzebalski, Maciej Melecki i Konrad Wojtyła. Zapraszamy w niedzielę 1 listopada o 16.25.

Relacje teatralne

"Bambi, opowieść leśna" w Pleciudze [PREMIERA]

fot. Teatr Lalek Pleciuga

"Bambi, opowieść leśna" - spektakl o życiu i przygodach małego, a potem dorosłego jelenia Bambi właśnie miał swoją premierę na deskach Teatru Lalek PLECIUGA. To historia opisana przez Felixa Saltena w 1923 roku o żyjących w lesie zwierzętach, wśród których jelenie stanowią grupę niemal arystokratyczną. Leśne życie opisane przez Saltena to nie sielanka. Obok miłych i pięknych chwil zdarzają się bowiem sytuacje pełne agresji czy wręcz tragedie, a zwierzęcy bohaterowie powieści zdają się być lustrzanym odbiciem społeczeństwa ludzkiego. Są wśród nich bohaterowie i tchórze, agresorzy i obrońcy, a cała powieść do złudzenia przypomina powstałą długo później historię z „Króla Lwa”.

Galeria gwiazd

Maria Sadowska

"Początek nocy" - okładka płyty Marii Sadowskiej. Mat. promocyjne wydawcy

"Początek nocy" Marii Sadowskiej. Mat. promocyjne wydawcy

W piątek (16 października) miała premierę nowa płyta Marii Sadowskiej "Początek nocy". Po długiej, bo 6 - letniej przerwie od ostatniego krążka wokalistka zdecydowała się nagrać album, który łączy różne muzyczne gatunki. Są tu spokojne ballady, piosenki taneczne i z elementami jazzu, a do współpracy zaprosiła min. Kayah i Leszka Możdżera.
Przypomnijmy Maria Sadowska pierwszy solowy album wydała w 1995 roku. "Początek nocy" to jej 12 krążek jeśli policzymy zarówno płyty solowe, jak i covery oraz soundtrack z muzyką do jej filmu "Dzień kobiet", bo Maria Sadowska to też reżyserka m.in. głośnej "Sztuki kochania" . Na styczeń przyszłego roku zapowiedziano premierę najnowszego "Dziewczyn z Dubaju" w jej reżyserii. O płycie i trochę o filmie z Marią Sadowską rozmawia Marzena Szóstak.