Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury
Marek Jasiński – kompozytor (1949-2010). Fot. Andrzej Wontor
Marek Jasiński – kompozytor (1949-2010). Fot. Andrzej Wontor
Profesor Marek Jasiński pochodzący ze Stargardu – ceniony kompozytor i pedagog związany m.in. ze Szczecinem oraz Akademiami Muzycznymi w Poznaniu i Bydgoszczy, był twórcą muzyki chóralnej, wokalno-instrumentalnej oraz instrumentalnej. Dzieciństwo i młodość spędził w Stargardzie. Zmarł w 2010 roku w wieku 61 lat, gdy służbowo przebywał w Rumunii, reprezentując tam Akademię Muzyczną w Bydgoszczy, w której piastował funkcję dziekana Wydziału Kompozycji i Teorii Muzyki.

W piętnastą rocznicę śmierci artysty, 16 lutego 2025 roku wielkie wydarzenie pt. „Marek Jasiński pro memoria – od Chopina do Jasińskiego”, ukazujące jego muzyczne korzenie oraz bogatą spuściznę. Podczas wieczoru zorganizowanego przez Fundację Opus w Operze na Zamku będzie można przekonać się o niezwykłych powiązaniach kompozytorskich Marka Jasińskiego sięgających samego Fryderyka Chopina.

Na jednej scenie wystąpią: Marzena Wiencis-Mamrot (sopran), Małgorzata Kustosik (mezzosopran), Opus Vocal Ensemble, Orkiestra Camerata Stargard pod batutą Szymona Wyrzykowskiego – dyrygenta, dyrektora Chóru Akademickiego im. Prof. Jana Szyrockiego ZUT w Szczecinie i pianista Wojciech Kubica – prorektor Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi.

Patronat medialny nad wydarzeniem objęło m.in. Radio Szczecin.

Program
• Fryderyk Chopin (1810-1849) – Mazurek a moll op. 17 nr 4
• Karol Mikuli (1819-1897) – Scherzino op. 25 na troje skrzypiec
• Stanisław Niewiadomski (1857-1936) – Między nami nic nie było op. 4 nr 2
• Bolesław Wallek-Walewski (1885-1944) – Suita pieśni góralskich z Podhala na chór mieszany
• Tadeusz Szeligowski (1896-1963) – Suita Lubelska na orkiestrę
• Andrzej Koszewski (1922-2015) – Pax hominibus na chór a cappella
• Marek Jasiński (1949-2010):
· Concertino na fortepian i orkiestrę
· Dona nobis pacem na chór a cappella
· Ave Maria na mezzosopran i smyczki
· Jubilate Deo na chór i orkiestrę

Wykonawcy
• Wojciech Kubica – fortepian
• Szymon Wyrzykowski – dyrygent
• Marzena Wiencis-Mamrot – sopran
• Małgorzata Kustosik – mezzosopran
• Opus Vocal Ensemble
• Orkiestra Camerata Stargard
• Przemysław Walich – prowadzenie koncertu
Posłuchaj rozmowy Doroty Zamolskiej z pianistą Wojciechem Kubicą i dyrygentem Szymonem Wyrzykowskim
Fot. Robert Stachnik
Fot. Robert Stachnik
Pani Lucja Staszak przy remoncie dachu swojego domu w Stolcu znalazła stare dokumenty. Kiedy trafiły do Archiwum Państwowego w Szczecinie okazało się, że to akta pochodzące z 1796 r. i dotyczą dzierżawy stada 80 krów należącego do von Ramina ze Stolca przez dzierżawcę Johanna Klützow.
Kolejne dokumenty zawierają informacje również o innych dzierżawcach stada i pochodzą z poczatku XIX wieku. Dziś Pani Lucja przekazała znalezisko do Archiwum.

Znalezisko to kilkanaście pojedynczych kart, stanowiących wcześniej jeden poszyt. Najstarsze W dokumentach znajdują się również podpisy członków rodziny von Ramin i pieczęć rodowa z wizerunkiem tarana. Dokument został już poddany zabezpieczającym pracom konserwatorskim w Archiwum Państwowym w Szczecinie.
Posłuchaj relacji Małgorzaty Frymus
DIVA - opowieść o Florence Foster Jenkins - ostatnie przygotowania. Fot. Małgorzata Frymus
DIVA - opowieść o Florence Foster Jenkins - ostatnie przygotowania. Fot. Małgorzata Frymus
"Diva", według scenariusza Xaviera Giannoliego to komedia inspirowana postacią i historią Florence Foster Jenkins. Określana jako „najgorsza śpiewaczka świata", pomimo całkowitego braku talentu wokalnego cieszyła się dużą popularnością, a jej koncerty miały zawsze pełną widownię.

"Diva", jest ósmym spektaklem w dorobku projektu TeART na Raz . Powstały w roku 2016 zesół tworzą dawni uczniowie szczecińskiego Liceum Plastycznego. Twórcą teatru i jego reżyserem jest gryfinianin Marek Brzeziński.

Spektakl odbędzie się w Gryfińskim Domu Kultury w sobotę, 15 lutego 2025 o godzinie 18:00, w Szczecinie w Domu Kultury 13 Muz 21 lutego 2025 o godzinie 19:00

Uwaga! Przedstawienie przeznaczone jest dla widzów dorosłych.

Przedstawienie zostanie zaprezentowane w ramach akcji społecznej zbierania funduszy na renowację pomnika Stanisława Rzeszowskiego. Na spektakl w Gryfinie obowiązują bilety/cegiełki w cenie 30 zł. Wejściówki można będzie nabyć w sekretariacie Gryfińskiego Domu Kultury.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus z Markim Brzezińskim i Ewą Jaklewicz-Walewicz
Za nami premiera sztuki Jürgena Hofmanna "Jeszcze Polska nie zginęła... póki się śmiejemy" - w reżyserii Marka Gierszała. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Za nami premiera sztuki Jürgena Hofmanna "Jeszcze Polska nie zginęła... póki się śmiejemy" - w reżyserii Marka Gierszała. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Za nami premiera sztuki Jürgena Hofmanna "Jeszcze Polska nie zginęła... póki się śmiejemy" - w reżyserii Marka Gierszała. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Za nami premiera sztuki Jürgena Hofmanna "Jeszcze Polska nie zginęła... póki się śmiejemy" - w reżyserii Marka Gierszała. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Niezwykle ciepło publiczność przyjęła wczorajszą premierą na scenie Szekspirowskiej Teatru Polskiego. To sztuka Jürgena Hofmanna ,,Jeszcze Polska nie zginęła... póki się śmiejemy" w reżyserii Marka Gierszała.

Akcja opowieści rozpoczyna się, gdy zespół teatralny przygotowuje się do wystawienia „Hamleta", jednak wkrótce plany te zostają przerwane przez wybuch drugiej wojny światowej, prowadząc do zamknięcia teatru.
Ale to też opowieść o ruchu oporu wobec okupanta. i to jednocześnie niezwykła farsa o sile teatru, jak i niecodzienny melodramat patriotyczny rozgrywający się w Poznaniu. Mimo trudnych okoliczności aktorzy nie poddają się i wracają do pracy nad sztuką Szekspira.
Posłuchaj relacji Małgorzaty Frymus
Szymon Wyrzykowski – dyrygent. Fot. Tomasz Lazar
Szymon Wyrzykowski – dyrygent. Fot. Tomasz Lazar
"Uprzejmie donoszę, że zostałem stypendystą Ministra Kultury. Będę tworzył opracowania kolęd i pieśni patriotycznych na chór, orkiestrę i solistów, na podstawie utworów chóralnych Marka Jasińskiego. Donoszę także o otrzymaniu stypendium ZAIKS-u na skomponowanie utworu pt. Psalm 1. Trzymajcie kciuki, aby udało się rozciągnąć dobę" - napisał na jednym z portali społecznościowych dyrygent, Szymon Wyrzykowski.

Czy da się rozciągnąć dobę, jeśli jest się nie tylko stypendystą ministerstwa i ZAIKS-u, ale również dyrektorem artystycznym Chóru Akademickiego im. prof. Jana Szyrockiego ZUT w Szczecinie, Collegium Maiorum, Międzynarodowej Akademii Chóralnej In terra pax, Stowarzyszenia Mozart 2003, profesorem ZUT, dyrygentem, organizatorem festiwali, kompozytorem, strażnikiem pamięci o swoim mistrzu, Marku Jasińskim? To pytanie retoryczne.

Ale na inne pytania Agaty Rokickiej Szymon Wyrzykowski odpowiada w niespiesznej rozmowie, do wysłuchania której zapraszamy.
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku. Fot. Tomasz Chaciński [Radio Szczecin/Archiwum]
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku. Fot. Tomasz Chaciński [Radio Szczecin/Archiwum]
27 stycznia 2025r. obchodziliśmy 80. rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Co roku tego dnia obchodzimy też Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. By przypomnieć historię jednego z najtragiczniejszych miejsc w historii XX wieku w miniony czwartek szczecińskim Przystanku Historia odbyło się spotkanie zatytułowane „Auschwitz - symbol terroru i Zagłady". Jednym z gości był dr Piotr Setkiewicz - kierownik Centrum Badań Miejsca Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau.


Obóz Auschwitz stał się dla świata symbolem terroru, ludobójstwa i Szoa. Utworzony został przez Niemców w połowie 1940 r. na przedmieściach Oświęcimia, włączonego przez nazistów do Trzeciej Rzeszy. Bezpośrednim powodem utworzenia obozu była powiększająca się liczba aresztowanych masowo Polaków i przepełnienie istniejących więzień. Pierwszy transport Polaków dotarł do KL Auschwitz 14 czerwca 1940 r. z więzienia w Tarnowie. Początkowo miał to być kolejny z obozów koncentracyjnych, tworzonych przez nazistów już od początku lat trzydziestych. Funkcję tę Auschwitz spełniał przez cały okres swego istnienia, także gdy - od 1942 r. - stał się równocześnie jednym z ośrodków „Endlösung der Judenfrage” (ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej) - nazistowskiego planu wymordowania Żydów zamieszkujących okupowane przez III Rzeszę tereny

(opis ze strony Miejsca Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau).
Posłuchaj 1 części rozmowy Małgorzaty Frymus z dr. Piotrem Setkiewiczem
Posłuchaj 2 części rozmowy Małgorzaty Frymus z dr. Piotrem Setkiewiczem
Są to grafiki szczecinianina Wilhelma Loeillota. źródło: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Są to grafiki szczecinianina Wilhelma Loeillota. źródło: Muzeum Narodowe w Szczecinie
Gabinet Grafiki Działu Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Szczecinie wzbogacił się o cenne cztery widoki Szczecina sprzed niemal 200 lat. Dokumentują one wygląd Szczecina na początku jego szybkiego przemysłowego rozwoju od połowy XIX wieku, jeszcze przed zabudową przedmieść czynszowymi kamienicami.

Dzięki najnowszemu zakupowi Muzeum posiada już jedenaście widoków z tej publikacji. Do kompletu brakuje jeszcze dwóch: Widoku Szczecina zza Mostu Kolejowego i Widoku Nabrzeża Statków Parowych w Szczecinie.

Z Ewą Gwiazdowską, kustosz dypl. zbiorów grafiki w Muzeum Narodowe w Szczecinie rozmawia Małgorzata Frymus.
Posłuchaj 1 części rozmowy Małgorzaty Frymus
Posłuchaj 2 części rozmowy Małgorzaty Frymus
1234567
"Druga wojna światowa. Piekło pod Szczecinem" Agnieszka Kuchcińska Kurcz.
"Druga wojna światowa. Piekło pod Szczecinem" Agnieszka Kuchcińska Kurcz.
W latach 30 XX wieku w Szczecinie zagości nazizm. Na ulicach powiewały czerwone flagi z czarnymi swastykami, a żołnierze ss w czarnych mundurach spacerowali po ulicach. To mało znana karta z historii naszego miasta.

Co tak bardzo urzekło mieszkańców Pomerani w totalitaryzmie, który zawojował i zniewolił na ponad dekadę środkową Europę. Tamte czasy w swojej najnowszej książce opisuje Agnieszka Kuchcińska - Kurcz
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus z Agnieszką Kuchcińską-Kurcz
"AUTOterapia". Teatr Kana. 17.01.202 r. Fot. Małgorzata Frymus
"AUTOterapia". Teatr Kana. 17.01.202 r. Fot. Małgorzata Frymus
W Polsce co roku na drogach ginie blisko 2 tysiące osób. Ponad 90 procent wypadków spowodowanych jest przez kierowców.
Zespół Teatru Kana w swoim najnowszym spektaklu "AUTOterapia", którego premiera odbyła się w piątek (17 stycznia), przygląda się temu, jak jeżdżą Polki i Polacy. Dlaczego tak często przekraczamy dozwoloną prędkość i nie stosujemy się do zasad ruchu drogowego?

Na premierze była Małgorzata Frymus.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus
Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie w 2004 roku, a już rok później została wyróżniona nagrodą za Najlepszy Debiut Aktorski przez Jury Festiwalu Polskiego Filmu Fabularnego w Gdyni za "Masz na imię Justine". Za ten sam obraz na Festiwalu Filmowym w Mons w Belgii, otrzymała nagrodę za Najlepszą Rolę Kobiecą. Ta kreacja zaważyła nie tylko na jej karierze, ale i życiu.

Aktorka Anna Cieślak walczy o prawa ciężko doświadczonych kobiet, działając w Fundacji La Strada. Zapewne właśnie dlatego tak koncertowo zagrała w kolejnej odsłonie serialu "Szadź" żonę seryjnego mordercy, w którego rolę wcielał się Maciej Sztur.

Pochodzi ze Szczecina i tęskni za jego przestrzenią.
Posłuchaj rozmowy Katarzyny Wolnik-Sayny