Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury » Rozmowy o książkach
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
W warszawskim wydawnictwie Convivo Anny Matysiak ukazała się książka Konrada Wojtyły "Pod czerwień. 111 wierszy". To autorski wybór 100 wierszy z wszystkich dotychczasowych tomów poety poszerzony o 11 premierowych wierszy. Wśród nich znaleźć można m.in. teksty z debiutanckiego arkusza wydanego w 2000 roku oraz te pomieszczone w tomie "może boże" (2010 Instytut Mikołowski), wyróżnionym Lubuskim Wawrzynem Literackim czy "Znaku za pytaniem" (2017, WBPiCAK), za który Wojtyła otrzymał Nagrodę Otoczaka. Wierszy tytułowy – podobnie jak 10 zupełnie nowych utworów – zapowiada jednocześnie nową książkę szczecińskiego poety "Scherzofrenia".


Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Prof. Zbigniew Mikołejko w posłowiu do Pod czerwieni definiuje Wojtyłę jako autora na wskroś metafizycznego, niewolnego od grozy i „męstwa bycia” (określenie Paula Tillicha), metodycznie wręcz zmagającego się z kalectwem oraz szorstkością świata, z jego niedostatkiem czy brakiem, na który autor nie wyraża zupełnie zgody. Jednocześnie zwraca uwagę na odniesienia do tradycji awangardowych, w tym również – a może przede wszystkim – na prywatną, intymną rewolucję w języku: "doznajemy wyszukanej językowej ekwilibrystyki, a wręcz nawet szaleństwa metafor, konsekwentnie niesfornych i drastycznie wierzgających przeciw sobie albo ironicznie kwestionujących się wzajem. Ale ta językowa wywrotowość praktykowana jest przez poetę – to zgoła paradoksalne – z zadziwiającą i żelazną wręcz dyscypliną, bez żadnej pokusy rozkiełznania".
Zdaniem Mikołejki to właśnie "z gruzów języka" osuwających się w religijną pustkę Wojtyła buduje z żelazną konsekwencją swoje wiersze: "I to coś znaczy, jakieś wyrodzenie czy też wydziedziczenie. Ale wydziedziczenie nieostateczne przecież – coś zostało z gruzów języka, coś kołacze się w ruinach i głowie, coś majaczy w głębi tych przygodnych egzystencjalnych konstruktów. To oczywiście zatem język żywy, wciąż żywy. To choćby język „podsłuchańców”. „Podsłuchańce” te, inaczej niż u Wisławy Szymborskiej, nie skupiają się u Wojtyły na spuentowanej zręcznie anegdocie „wprost z życia”, lecz – lekcja Białoszewskiego została tu wysłuchana starannie i z ogromnym wynalazczym pożytkiem – na karkołomnych paradoksach mowy, na łamańcach i harcach mowy już potrzaskanej, krnąbrnej, zawsze wiodącej na jakieś manowce, w jakieś miazmaty mowy i wewnętrznego pejzażu, coś jednak w sumie – i mimo wszystko – objawiającej. Tak, tak – objawiającej".
Joanna Oparek dodaje zaś, że "Pod czerwień" to współczesna opowieść o długiej podróży (a bez dłużyzn) do domu poezji, gdzie mieszkają miłość, śmierć i pamięć o miłości i śmierci. Czasem słychać w nim śmiech, który jest „diagnozą rzeczy wspólnych”. Zmieniając konwencję tej notki chciałabym jeszcze dodać, że wiersze Konrada Wojtyły rozbierają nas „haftka po haftce”. Słowa wbijają się w słowa, wcinają się w myśli. Po to, żeby przenicować rzeczywistość. Żeby dobrać się do tego, co metafizyczne.
 

Zobacz także

2020-01-13, godz. 18:38 "Mój Arfik" - pod red. Barbary Stenki i Ryszarda Leoszewskiego [ROZMOWA] Właśnie ukazała się książka "Mój Arfik". To biografia zespołu pisana przez Arfikową społeczność. "Dzieci małe i duże opowiadają o Arfiku" - czytamy… » więcej 2020-01-05, godz. 15:21 Ula Ryciak - "Nela i Artur. Koncert intymny Rubinsteinów" [ROZMOWA] Czy warto swoje marzenia i życiowe plany poświęcić dla miłości? Odpowiedzi na to pytanie w książce "Nela i Artur. Koncert intymny Rubinsteinów" szukała… » więcej 2019-12-23, godz. 12:24 "Nanga Parbat 1985" in Memoriam Tadeusz Piotrowski [ROZMOWA] Nanga Parbat znana jest jako zabójcza lub diabelska góra, ze względu na wymagające warunki i liczbę wspinaczy, którzy zginęli w drodze na jej szczyt. Jest… » więcej 2019-12-15, godz. 16:20 "Listy miłosne i nie" Rafała Wojaczka [DYSKUSJA] "Listy miłosne i nie" Rafała Wojaczka to unikatowa publikacja, która jako pierwsze tego typu wydawnictwo gromadzi niemal całą korespondencję listowną prowadzoną… » więcej 2019-12-01, godz. 18:25 Prof. Mikołejko o twórczości Konrada Wojtyły: "To najważniejszy wśród młodych poetów w Polsce dziedzic polskiego… "Konrad Wojtyła jest poetą fascynującym. Mimo całej nowoczesności form, pomysłowości językowej przedestylowanej przez twórczość Białoszewskiego, czyli… » więcej 2019-12-02, godz. 11:24 Sylwia Trojanowska - "Wigilijna przystań" [ROZMOWA] Skłócone rodziny, tragiczna miłość i marzenia o dziennikarskiej karierze - to wszystko znajdą Państwo w najnowszej książce szczecińskiej pisarki Sylwii… » więcej 2019-11-18, godz. 11:21 Artur Daniel Liskowacki - "Brzuch Niny Conti" [ROZMOWA] Promocja najnowszej książki Artura Daniela Liskowackiego "Brzuch Niny Conti" odbyła się czwartek w Domu Kultury 13 Muz. To zbiór esejów z ostatniej niemal… » więcej 2019-11-10, godz. 14:42 Ewa Ornacka - "Wrobiony w dożywocie" [ROZMOWA] To moja najważniejsza książka - mówiła podczas spotkania autorskiego Ewa Ornacka. W Księgarni Zamkowa dziennikarka promowała swoją książkę o Arkadiuszu… » więcej 2019-11-03, godz. 15:12 Jarosław Czechowicz - "Toksyczność" [POSŁUCHAJ ROZMOWY] Czy krytyk literacki może napisać dobrą powieść? Jarosław Czechowicz (znany z bloga "Krytycznym okiem", na którym zamieścił 1500 recenzji) kilka miesięcy… » więcej 2019-10-28, godz. 10:38 Monika Sznajderman - "Pusty las" [ROZMOWA] Monika Sznajerdman - antropolożka kultury, wydawca (od 1996 roku prowadzi wydawnictwo Czarne) oraz pisarka. W kwietniu tego roku ukazała się jej książka zatytułowana… » więcej
1920212223