Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury
Orkiestra Sinfonia Varsovia. Fot. Bartek Barczyk. Źródło: https://www.sinfoniavarsovia.org/sinfonia-varsovia/o-nas/
Orkiestra Sinfonia Varsovia. Fot. Bartek Barczyk. Źródło: https://www.sinfoniavarsovia.org/sinfonia-varsovia/o-nas/
W kwietniu 2024 roku mija 40 lat od historycznych koncertów wybitnego skrzypka Yehudi Menuhina w Filharmonii Narodowej z powstałą na tę okazję orkiestrą symfoniczną, zbudowaną wokół rdzenia smyczków Polskiej Orkiestry Kameralnej Jerzego Maksymiuka. Po tych koncertach ofertę poprowadzenia orkiestry złożyli Menuhinowi ówczesny jej menedżer Franciszek Wybrańczyk i Waldemar Dąbrowski – dyrektor naczelny Centrum Sztuki Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Warszawie. Zespół kierowany przez nowego pierwszego gościnnego dyrygenta niebawem zaczął regularnie koncertować pod nazwą Sinfonii Varsovii – od 1997 współprowadzony przez Krzysztofa Pendereckiego jako dyrektora muzycznego, a następnie artystycznego (2003–2020). W 2004 roku Franciszek Wybrańczyk przekazał obowiązki dyrektora Sinfonii Varsovii swemu asystentowi, wieloletniemu muzykowi, kontrabasiście zespołu – Januszowi Warynowskiemu, który tę funkcję sprawuje do dziś.

Sinfonia Varsovia rozpoczęła z Yehudi Menuhinem światowe tournée, występując w najbardziej prestiżowych salach koncertowych świata. Szeroki repertuar orkiestry, obejmujący zarówno dzieła Wolfganga Amadeusza Mozarta, Ludwiga Beethovena, jak i Krzysztofa Pendereckiego zaowocował współpracą z rzeszą solistów i dyrygentów. Orkiestra zawiązała artystyczne przyjaźnie z najwybitniejszymi dyrygentami, wśród których znaleźli się m.in. Witold Lutosławski, Lorin Maazel oraz solistami, do których należą m.in. Piotr Anderszewski, Martha Argerich i Anne-Sophie Mutter.

Zespół zagrał ok. 4 000 koncertów na całym świecie i nagrał ponad 300 płyt, w tym m.in. dla wytwórni Decca, Deutche Grammophon, Naxos, Sony i Warner. Repertuar obejmuje dzieła od XVIII wieku do współczesności. Szczególne miejsce zajmuje twórczość polskich kompozytorów, w tym Fryderyka Chopina, Krzysztofa Pendereckiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Witolda Lutosławskiego, Henryka Mikołaja Góreckiego i Wojciecha Kilara. Orkiestra ma na swoim koncie liczne prawykonania utworów, m.in. Johna Adamsa, Jana A. P. Kaczmarka, Witolda Lutosławskiego, Pawła Mykietyna, Onutė Narbutaitė, Krzysztofa Pendereckiego, Marty Ptaszyńskiej, Marcina Stańczyka i Pawła Szymańskiego.

Sinfonia Varsovia na jubileuszowe występy wybrała w naszym kraju Teatr Wielki – Operę Narodową w Warszawie i Polską Filharmonię Bałtycką im. Fryderyka Chopina w Gdańsku oraz im. Mieczysława Karłowicza. W Szczecinie brawurowo wykonała z Piotrem Anderszewskim – światowej sławy pianistą prowadzącym orkiestrę od instrumentu – Koncert fortepianowy D-dur Hob. XVIII:11 Josepha Haydna, Symfonię nr 35 D-dur Haffnerowską KV 385 Wolfganga Amadeusa Mozarta i Koncert fortepianowy nr 1 C-dur op. 15 Ludwiga van Beethovena.
Posłuchaj rozmowy Doroty Zamolskiej z Januszem Warynowskim – dyrektorem Orkiestry Sinfonia Varsovia
Elżbieta Cherezińska (w środku) podczas gali konkursu Książka Roku 2023 w kategorii Książka Historyczna. Fot. Adam Jastrzębowski [mat. organizatora]
Elżbieta Cherezińska (w środku) podczas gali konkursu Książka Roku 2023 w kategorii Książka Historyczna. Fot. Adam Jastrzębowski [mat. organizatora]
Elżbieta Cherezińska otrzymała nagrodę w największym polskim plebiscycie czytelniczym. Nagrodzono książkę "Sydonia. Słowo się rzekło". To wyróżnienie portalu lubimyczytać.pl w kategorii powieść historyczna.
„Sydonia” to opowieść o pomorskiej szlachciance, posądzonej o czary i skazanej na śmierć. Wyrok wykonano w Szczecinie w 1620 roku. Cherezińska w powieści kreśli też bardzo bogaty obraz Księstwa Pomorskiego i opisuje dzieje dynastii Gryfitów. Aby napisać książkę o Sydonii autorka przejrzała m.in akta z procesu w którym skazano szlachciankę. Dokumenty przetrwały 4 stulecia, kilka lat temu oryginały można było obejrzeć w Muzeum Pomorskim w Greifswaldzie. O procesie z Elżbietą Cherezińską rozmawiała Joanna Skonieczna.

Elżbieta Cherezińska jest współczesną autorką powieści historycznej. Ma na swoim koncie kilka bestsellerowych książek, m.in.: "Gra w kości", "Legion" czy też cykle powieściowe: "Północna droga", "Odrodzone królestwo", "Harda" i "Królowa". Mieszka i pisze w Kołobrzegu.
Plebiscyt Książka Roku zorganizowano już 9 raz. Czytelnicy oddali w tym roku ponad 260 tysięcy głosów w 15 kategoriach. Nagrody wręczono podczas Targów Książki w Poznaniu.
Posłuchaj rozmowy Joanny Skoniecznej
Nagroda Literacka "Jantar". Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin/Archiwum]
Nagroda Literacka "Jantar". Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin/Archiwum]
Podstawa wykonana jest z drewna lipowego. To otwarta książka, a na niej znajduje się okruch bursztynu. Spory, bo przecież nazwa konkursu zobowiązuje. Autorką projektu statuetki jest świnoujska artystka, Małgorzata Zielińska.

Nagrodę Literacką Jantar otrzymują autorzy mieszkający na terenie województwa zachodniopomorskiego lub aktywnie z nim związani. Do tej pory otrzymali ją: Inga Iwasiów (za powieść "Kroniki oporu i miłości"), Artur Daniel Liskowacki (za tom opowiadań "Hotel Polski"), Piotr Oleksy (za zbiór reportaży "Wyspy odzyskane: Wolin i nieznany archipelag") oraz Jolanta Aniszewska (za "Zamęt. Czas powojnia w Stargardzie i okolicznych miejscowościach"). Trwa nabór do V edycji konkursu. Termin nadsyłania książek mija 31 marca. Szczegóły na temat konkursu Jantar można znaleźć na stronie Książnicy Pomorskiej.

O konkursie (ale nie tylko) z jurorami - red. Haliną Lizińczyk i prof. Piotrem Krupińskim rozmawia Agata Rokicka.
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Fot. Maciej Papke [Radio Szczecin]
Fot. Maciej Papke [Radio Szczecin]
Jest to miejsce, w którym za pomocą artefaktów można opowiedzieć historię Nowogardu. Zarówno tę przedwojenną, powojenną, jak i współczesną.

We wtorek (5 marca) w Miejskiej Bibliotece Publicznej otwarto Izbę Pamięci i Tradycji Ziemi Nowogardzkiej. Znalazły się w niej pamiątki związane z miastem jak zdjęcia, plakaty, przedmioty codziennego użytku, odznaczenia i medale, dokumenty, listy oraz widokówki.
Pamiątki pochodzą ze zbiorów Franciszka Karolewskiego, mieszkającego w Nowogardzie od 1953 roku.
Z kolekcjonerem kilku tysięcy przedmiotów rozmawiał Marcin Kokolus.
Posłuchaj relacji Marcina Kokulusa
Materiały promocyjne organizatora
Materiały promocyjne organizatora
Przed nami pierwsza edycja Międzynarodowego Konkursu Wokalnego VOICE and VILLAS, organizowanego przez Willę Lentza - szczecińską instytucję kultury.

Impreza odbędzie się 24 i 25 maja, natomiast wnioski można składać od 1 do 19 kwietnia. Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie konkursu.

Artyści zaprezentują swój talent przed melomanami i międzynarodowym jury - wybitnymi przedstawicielami świata muzyki. O idei konkursu z jego dyrektor artystyczną, prof. Katarzyną Dondalską rozmawia Małgorzata Frymus.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus
Zbigniew Preisner – kompozytor (od prawej) i Sylwia Fabiańczyk-Makuch – dyrygentka. Fot. Anna Włoch
Zbigniew Preisner – kompozytor (od prawej) i Sylwia Fabiańczyk-Makuch – dyrygentka. Fot. Anna Włoch
Zbigniew Preisner – wybitny polski kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, znany przede wszystkim ze współpracy z reżyserem Krzysztofem Kieślowskim, zaprosił Chór Politechniki Morskiej w Szczecinie pod dyrekcją Sylwii Fabiańczyk-Makuch na nagranie jego najnowszego dzieła – ścieżki dźwiękowej do obrazu „Central Europe” Gianluca'i Minucciego.

Włoski reżyser i scenarzysta urodził się w 1987 roku w Trieście we Friuli-Wenecji Julijskiej. Studiował historię filmu na Uniwersytecie La Sapienza w Rzymie, a praca magisterska dotyczyła kina Roberta Altmana. Minucci uzyskał dodatkowo tytuł magistra filmu w oparciu o rozprawę na temat obrazu Paula Thomasa Andersona „Aż poleje się krew”. Wielokrotnie nagradzany na prestiżowych festiwalach i konkursach filmowych zasłynął takimi fabułami, jak m.in. „Prysznic” (2010), „Cięcie” (2013) i „Chimery” (2015).

Chór ze Szczecina wrócił właśnie z nagrań muzyki Preisnera do dzieła Minucciego, która była zarejestrowana w studiu koncertowym Polskiego Radia w Katowicach przez jednego z najlepszych polskich reżyserów dźwięku, Leszka Kamińskiego.

Producenci „Central Europe” Gianluca'i Minucciego planują premierę obrazu na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes we Francji – jednym z najbardziej prestiżowych festiwali filmowych na świecie.
Posłuchaj rozmowy Doroty Zamolskiej z dyrygentką Sylwią Fabiańczyk-Makuch oraz śpiewakami Chóru, Weroniką Motyką (sopran) i Andrzejem Cioską (baryton)
Louis Dowdeswell – trębacz. Fot. Źródło: https://ijm.education/winds/brass/trumpet/louis-dowdeswell-interview-2021/
Louis Dowdeswell – trębacz. Fot. Źródło: https://ijm.education/winds/brass/trumpet/louis-dowdeswell-interview-2021/
Kilkudziesięcioro uczniów szkół muzycznych z klasy trąbki zgłosiło się do II Ogólnopolskiego Konkursu dla Trębaczy, trwającego od 14 do 18 marca 2024, organizowanego w ramach Szczecińskiego Festiwalu Trębaczy przez Ogólnokształcącą Szkołę Muzyczną I stopnia im. prof. Marka Jasińskiego w Szczecinie.

Poza zmaganiami konkursowymi pod przewodnictwem prof. Igora Cecocho z Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, uczestnicy turnieju wezmą udział w warsztatach prowadzonych przez czołowych polskich trębaczy. Będą mogli także być świadkami nie tylko piątkowego koncertu (15 marca 2024) Orkiestry Symfonicznej Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza pod dyrekcją światowej sławy dyrygenta Antoniego Wita, świętującego 60-lecie pracy artystycznej oraz 80. urodziny, ale również występu obsypanej wieloma nagrodami na międzynarodowych konkursach – Orkiestry Wojskowej w Szczecinie, istniejącej od 1945 roku.

Z orkiestrą prowadzoną przez kapelmistrza kapitana Piotra Flisa, 18 marca 2024 w Złotej Sali Filharmonii zagra po raz pierwszy w Polsce na jedynym koncercie w naszym kraju, słynny brytyjski mistrz trąbki, Louis Dowdeswell.

Tych wyjątkowych wydarzeń nie można przeoczyć.
Posłuchaj rozmowy Doroty Zamolskiej z trębaczami Dawidem Głogowskim i Tomaszem Dąbrowskim
23242526272829
Promocja książki w Książnicy Pomorskiej. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Promocja książki w Książnicy Pomorskiej. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Z 9 na 10 listopada 1938 r. w całych Niemczech i niektórych miastach Austrii zapłonęły synagogi, mieszkania i sklepy żydowskie.Ten pogrom Żydów zainicjowany przez władze państwowe przeszedł do historii jako "Noc Kryształowa".

W piątek wieczorem pod szczecińskim muralem synagogi, umieszczonym na bocznej ścianie Książnicy Pomorskiej złożono kwiaty i zapalono znicze.
Dopełnieniem uroczystości była promocja wydania polskiego tłumaczenia książki Hansa - Gerda Warmanna "Panie Abrahamson, Pańska synagoga płonie! Historie do szczecińskiej historii", wydanej przez szczeciński oddział Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus
Fragment rozmowy Agaty Rokickiej z Hansem=Gerdem Warmannem o Nocy Kryształowej w Szczecinie
"Frankenstein" fot. Piotr Nykowski
"Frankenstein" fot. Piotr Nykowski
Historia Frankensteina to opowieść o przerażającym potworze i jego stwórcy. Stała się inspiracją dla najnowszej produkcji w Teatrze Współczesnym w Szczecinie.
Premiera sztuki zatytułowanej właśnie „Frankenstein" odbyła się wczoraj na scenie przy Wałach Chrobrego. Dla młodych twórców ta postać jest metaforą współczesnego człowieka, który dla własnych zachcianek jest gotowy zniszczyć otaczający go świat.

W postać Wiktora Frankensteina wciela się Kacper Kujawa, samego Frankensteina grają: Maria Dąbrowska, Michał Lewandowski i Wojciech Sandach.
Posłuchaj relacji Małgorzaty Frymus
Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie w 2004 roku, a już rok później została wyróżniona nagrodą za Najlepszy Debiut Aktorski przez Jury Festiwalu Polskiego Filmu Fabularnego w Gdyni za "Masz na imię Justine". Za ten sam obraz na Festiwalu Filmowym w Mons w Belgii, otrzymała nagrodę za Najlepszą Rolę Kobiecą. Ta kreacja zaważyła nie tylko na jej karierze, ale i życiu.

Aktorka Anna Cieślak walczy o prawa ciężko doświadczonych kobiet, działając w Fundacji La Strada. Zapewne właśnie dlatego tak koncertowo zagrała w kolejnej odsłonie serialu "Szadź" żonę seryjnego mordercy, w którego rolę wcielał się Maciej Sztur.

Pochodzi ze Szczecina i tęskni za jego przestrzenią.
Posłuchaj rozmowy Katarzyny Wolnik-Sayny