Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury
MyLove - monodram Filipa Cembali. Fot Małgorzata Frymus
MyLove - monodram Filipa Cembali. Fot Małgorzata Frymus
MyLove - monodram Filipa Cembali. Fot Małgorzata Frymus
MyLove - monodram Filipa Cembali. Fot Małgorzata Frymus
Rafał Matusz:
Spektakl powstał w oparciu o biografię działaczki Milo Mazurkiewicz, która nie wytrzymała presji społecznej i wymogów formalnych, jakie się stawia w Polsce osobom, chcącym dokonać tranzycji.

To opowieść o tożsamości, walce o siebie, szukaniu wewnętrznej spójności. O samoakceptacji, a także akceptacji społecznej. Pokazuje czym jest Inny w naszej kulturze. Czy jesteśmy gotowi na przyjęcie wszystkich odmian naszego człowieczeństwa czy przyzwyczajenie nie pozwala nam uznać innych kolorów naszej tożsamości. Czy tkwimy w pułapce na ostre podziały, w których czujemy się bezpiecznie. Co z tymi, którzy nie wpisują się w taki podział? Jakie jest ich miejsce? Czy naprawdę jesteśmy tolerancyjni czy tylko to udajemy, a tak naprawdę czujemy się zagrożeni? Opowieść o tym, że nasze człowieczeństwo niejedno ma imię. Jest pochwałą różnorodności.

mat. Teatr Polski
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus z Filipem Cembalą.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus z Rafałem Matuszem
Jerzy Gumiela. Fot. Małgorzata Frymus
Jerzy Gumiela. Fot. Małgorzata Frymus
W ramach cyklu MEMORIA w Willi Lentza przywołano pamięć o znakomitym malarzu Jerzym Gumieli. Artystę wspominali Jego przyjaciele oraz znajomi, m.in.: Kinga Brandys, Mieczysław Chruściel, Leszek Szopa i Andrzej Tomczak.

Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Plastycznej w Poznaniu otrzymał w roku 1985 stypendia artystyczne Ministra Kultury i Sztuki oraz rządu duńskiego oraz nagrodę wojewody szczecińskiego przyznaną za wybitne osiągnięcia malarskie. Dzięki temu wsparciu kontynuował naukę w Kopenhaskiej Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Przez osiemnaście lat mieszkał i tworzył w Nowym Jorku. W roku 2008 wrócił na dwa lata w swoje rodzinne strony, czyli do ukochanych Płotów, gdzie zmarł w roku 2010, mając zaledwie 59 lat.

Miłą niespodzianką dla miłośników talentu Jerry’ego była prezentacja Jego obrazów, które udostępnili przyjaciele Artysty, biorący udział w spotkaniu.
Posłuchaj relacji Małgorzaty Frymus
Leszek Szaruga. Fot. archiwum RS
Leszek Szaruga. Fot. archiwum RS
W wieku 78 lat zmarł prof. Aleksander Wirpsza - poeta, prozaik, krytyk literacki, tłumacz, wykładowca Uniwersytetu Szczecińskiego w latach 1992-2004, znany szerszemu gronu czytelników pod literackim pseudonimem Leszek Szaruga.

Debiutował jako poeta w „Życiu Literackim” w 1967 r. Opublikował liczne tomy poezji, m.in. Czas morowy (1982), Przedświt (1986), Nie mówcie Europa/Sagt nicht Europa (1988), Po wszystkim (1991), Klucz od przepaści (1994), Panu Tadeuszowi (2001), Łowca (2021), No i co z tego (2024); prozy: Zdjęcie (2008), Podróż mego życia (2010), …zmowa kontrolowana (2014), Dane elementarne (2014); eseistyki: Własnymi słowami (1979), Szkoła polska (1984), Dochodzenie do siebie. Wybrane wątki literatury po 1989 roku (1997), Ludzki język muzyki. Czytanie Różewicza (2017), Palimpsest Międzymorza (2014), Wyprasowania (2024).

Leszek Szaruga o sobie samym - z archiwum Radia Szczecin.
Posłuchaj wspomnienia
Materiały promocyjne
Materiały promocyjne
Od góry: Małgorzata Frymus, Rafał Podraza i Agata Rokicka. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin]
Od góry: Małgorzata Frymus, Rafał Podraza i Agata Rokicka. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin]
"Zapiski z umierania" - to słuchowisko w odcinkach, które powstało na podstawie wojennych pamiętników Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Maria przyszła na świat w malarskiej rodzinie Kossaków. Dziadek - Juliusz i ojciec - Wojciech byli malarzami, znanymi zwłaszcza dzięki obrazom koni i scen batalistycznych z udziałem kawalerii. Malarzem był również jej starszy brat Jerzy, natomiast młodsza siostra, Magdalena, znana pod pseudonimem literackim Samozwaniec, cieszyła się uznaniem i popularnością jako pisarka satyryczna.

Maria odebrała wykształcenie domowe, skoncentrowane na przedmiotach humanistycznych. Znała bardzo dobrze język niemiecki, francuski i angielski. W młodości zajmowała się zarówno poezją jak i malarstwem.
W 2012 roku ukazała się książka "Wojnę szatan spłodził. Zapiski 1939–1945" . To swoisty testament jednej z najważniejszych polskich poetek XX wieku.

O audiobooku i czytaniu performatywnym "Zapisków z umierania" Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej z Małgorzatą Frymus i Rafałem Podrazą rozmawia Agata Rokicka.
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
"Odrzania. Podróż po Ziemiach Odzyskanych"
"Odrzania. Podróż po Ziemiach Odzyskanych"
O tym, co dla nas, mieszkających na tzw. "Ziemiach Odzyskanych", poniemieckich, czyli w Odrzanii znaczy dziś tożsamość lokalna będzie można porozmawiać jutro w księgarni "Kamienica w lesie". Z czytelnikami spotka się Zbigniew Rokita, Laureat Nagrody Literackiej Nike 2021 za książkę "Kajś".

Tym razem będzie to rozmowa o najnowszej książce tego autora pt. "Odrzania", która ukazała się nakładem Wydawnictwa Litera nova. Reportaż ukazał się rok temu. Jego fragment czyta Marcin Gaweł, a ze Zbigniewem Rokitą rozmawia Joanna Skonieczna.

Spotkanie odbędzie się w ramach projektu „Literackie Ścieżki Pogranicza: Poszukiwanie Wspólnego Łącznika”. "Kamienica w lesie", początek jutro (21 października) o godz. 17.
Posłuchaj rozmowy Joanny Skoniecznej.
Projekt graficzny Piotr Nikodem Wardziukiewicz. Materiały prasowe Stowarzyszenia Pierwszorzędnych Inicjatyw
Projekt graficzny Piotr Nikodem Wardziukiewicz. Materiały prasowe Stowarzyszenia Pierwszorzędnych Inicjatyw
Od 26 do 31 października 2024 roku w Ukrainie realizowany będzie Międzynarodowy Festiwal Muzyczny WIELCY TWÓRCY.

W założeniu pomysłodawcy i głównego organizatora imprezy Jana Koprowicza – prezesa Stowarzyszenie Pierwszorzędnych Inicjatyw, Festiwal ma być gestem solidarności z narodem zaatakowanym przez putinowską Rosję. Realizator przedsięwzięcia pragnie dołączyć do grona wolontariuszy wspierających mieszkańców Ukrainy pomocą humanitarną. Chce do Nich dotrzeć z muzyką, która ukoić może cierpiących, i której niedosyt odczuwają od ponad dwóch lat.

Festiwalowy program wypełni przede wszystkim muzyka polska i ukraińska. WIELKIM TWÓRCĄ będzie Fryderyk Chopin (1810-1849). Jego utwory przypomniane zostaną w październiku 2024 roku w ramach światowych obchodów 175-rocznicy śmierci kompozytora.

Wśród wykonawców znajdą się oklaskiwani na całym świecie ukraińscy i polscy artyści tacy, jak m.in.: Wojciech Kubica i Artem Lachowicz – pianiści, członkowie Tria harmonijek ustnych Animato – Marek Jaroszyński, Piotr Bieliński i Piotr Włodarczyk, dyrygenci – Ihor Pyłatiuk i Wołodymyr Sywochip, skrzypkowie – Artur Mykytka i Nazarij Pyłatiuk, Jana Szewczenko – sopranistka, Wołodymyr Kohut – altowiolinista, Anastasija Zochniuk – wiolonczelistka, Orkiestra Symfoniczna Lwowskiej Filharmonii Narodowej oraz Orkiestra Kameralna „Academia” Lwowskiej Narodowej Akademii Muzycznej.

Wydarzenia zorganizowane zostaną w prestiżowych instytucjach kultury Ukrainy m.in.: w Lwowskiej Filharmonii Narodowej im. Myrosława Skoryka, w Lwowskiej Narodowej Akademii Muzycznej im. Mykoły Łysenki i w Kropywnyckim College’u Muzycznym.

Współorganizacji Festiwalu, którego Partnerami są Ambasada RP w Kijowie i Konsulat Generalny RP we Lwowie podjęli się także: Gmina Miasto Szczecin, Stowarzyszenie „Polonia” im. Karola Szymanowskiego w Kropywnyckim, Stowarzyszenie Odra-Niemen, Lwowska Filharmonia Narodowa, Lwowska Narodowa Akademia Muzyczna, Muzeum Karola Szymanowskiego w Kropywnyckim, Szkoła Średnia nr 10 im. św. Marii Magdaleny we Lwowie, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS oraz Polskie Radio Szczecin SA.
Posłuchaj rozmowy Doroty Zamolskiej z prof. Sylwią Burnicką-Kalischewską – dyrektor artystyczną Festiwalu oraz z Piotrem Bielińskim i Markiem Jaroszyńskim z Tria Animato
Prof. Marcin Majewski (Uniwersytet Szczeciński) i dr Paweł Migdalski (Uniwersytet Szczeciński). Fot. Paweł Migdalski
Prof. Marcin Majewski (Uniwersytet Szczeciński) i dr Paweł Migdalski (Uniwersytet Szczeciński). Fot. Paweł Migdalski
W 2024 r. przypada 900. rocznica pierwszej z dwóch misji chrystianizacyjnych Pomorza, prowadzonych w latach 1124-1125 i 1128 przez św. Ottona z Bambergu. Jubileusz stał się okazją nie tylko do przypomnienia tego wyjątkowego wydarzenia – rozszerzenia wspólnoty chrześcijaństwa, a tym samym kręgu cywilizacyjnego, który stał się fundamentem dzisiejszej Europy.

Obchody tej ważnej rocznicy są okazją do podjęcia wzmożonych badań na ten temat oraz upowszechniania ich wyników w ramach szerokiej akcji edukacyjnej i medialnej. Naszym celem jest pogłębienie wiedzy w oparciu o interdyscyplinarne badania historyczne i archeologiczne, ale nie tylko, nad: misjami pomorskimi św. Ottona, rozwojem i umacnianiem wiary chrześcijańskiej na Pomorzu (diecezji pomorskiej – kamieńskiej) prowadzonych w szerokim kontekście studiów nad procesami chrystianizacyjnymi i ewangelizacyjnymi w średniowiecznej Europie oraz memorią o tym cywilizacyjnym przełomie, aż do czasów współczesnych.

Obchody Jubileuszu powinny stać się okazją do zintegrowania rozproszonych dotychczas działań realizowanych przez fachowców z różnych dyscyplin i ośrodków oraz okazją do podjęcia wspólnych zadań badawczych i edukacyjnych, a także nawiązania współpracy między instytucjami naukowymi, konserwatorskimi i kulturalnymi w Polsce i zagranicą. Wychodząc naprzeciw temu postulatowi chcielibyśmy zaprosić Państwa na interdyscyplinarną konferencję „Pomerania christiana. Stan oraz perspektywy badań nad powstaniem i rozwojem przestrzeni chrześcijańskiej na Pomorzu Zachodnim w średniowieczu”.

W studiu o stanie badań i konferencji rozmawiamy z prof. Marcinem Majewskim (Uniwersytet Szczeciński) i dr. Pawłem Migdalskim (Uniwersytet Szczeciński) rozmawia Małgorzata Frymus.


Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus z prof. Marcinem Majewskim (Uniwersytet Szczeciński) i doktorem Pawełem Migdalskim (Uniwersytet Szczeciński)
1234567
Promocja książki w Książnicy Pomorskiej. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Promocja książki w Książnicy Pomorskiej. Fot. Małgorzata Frymus [Radio Szczecin]
Z 9 na 10 listopada 1938 r. w całych Niemczech i niektórych miastach Austrii zapłonęły synagogi, mieszkania i sklepy żydowskie.Ten pogrom Żydów zainicjowany przez władze państwowe przeszedł do historii jako "Noc Kryształowa".

W piątek wieczorem pod szczecińskim muralem synagogi, umieszczonym na bocznej ścianie Książnicy Pomorskiej złożono kwiaty i zapalono znicze.
Dopełnieniem uroczystości była promocja wydania polskiego tłumaczenia książki Hansa - Gerda Warmanna "Panie Abrahamson, Pańska synagoga płonie! Historie do szczecińskiej historii", wydanej przez szczeciński oddział Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus
Fragment rozmowy Agaty Rokickiej z Hansem=Gerdem Warmannem o Nocy Kryształowej w Szczecinie
"Frankenstein" fot. Piotr Nykowski
"Frankenstein" fot. Piotr Nykowski
Historia Frankensteina to opowieść o przerażającym potworze i jego stwórcy. Stała się inspiracją dla najnowszej produkcji w Teatrze Współczesnym w Szczecinie.
Premiera sztuki zatytułowanej właśnie „Frankenstein" odbyła się wczoraj na scenie przy Wałach Chrobrego. Dla młodych twórców ta postać jest metaforą współczesnego człowieka, który dla własnych zachcianek jest gotowy zniszczyć otaczający go świat.

W postać Wiktora Frankensteina wciela się Kacper Kujawa, samego Frankensteina grają: Maria Dąbrowska, Michał Lewandowski i Wojciech Sandach.
Posłuchaj relacji Małgorzaty Frymus
Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie w 2004 roku, a już rok później została wyróżniona nagrodą za Najlepszy Debiut Aktorski przez Jury Festiwalu Polskiego Filmu Fabularnego w Gdyni za "Masz na imię Justine". Za ten sam obraz na Festiwalu Filmowym w Mons w Belgii, otrzymała nagrodę za Najlepszą Rolę Kobiecą. Ta kreacja zaważyła nie tylko na jej karierze, ale i życiu.

Aktorka Anna Cieślak walczy o prawa ciężko doświadczonych kobiet, działając w Fundacji La Strada. Zapewne właśnie dlatego tak koncertowo zagrała w kolejnej odsłonie serialu "Szadź" żonę seryjnego mordercy, w którego rolę wcielał się Maciej Sztur.

Pochodzi ze Szczecina i tęskni za jego przestrzenią.
Posłuchaj rozmowy Katarzyny Wolnik-Sayny